Qaybta 1aad | Qaybta 2aad | Qaybta 4aad  | Qaybta 5aad | Qaybta 6aad | Qaybta 7aad

Qaybtan waxay dabasocotaa maqalkii hore ee qoralkaygu ka bilowday oo ahaa Magalda Bosaso ayaan ku dhamaystiraya qaybtan

Assalamu Calaykum Waraxmatullahi Wabarakatuhu

Maqalkii hore waxa uu noo marayay in Magalada wadooyinkeeda waa wayn ee Baburtu marto ay Trafic /Police ay Baburtu ku waydiinayaan inay baxsheen Canshuurtii Caymiska , Haddaba taasi haddii aanu halkasi ku dhaafno , bal aannu eegno sida magaalada dhaq dhaqaaqeeda yahay haddii ay tahay Ganacsiga, haddii ay tahay Howsha Mamulka PuntLand Hayo, haddii ay tahay Sicir Bararka iyo Dhaqaalaha Punt Land IWM (ETC).

Haddaba aan ku bilaabo dhaq dhaqaaqa Magaalada ,walaalayaal Magalada Bosaso waxa ay noqotay Bar tilmamed Ganacsi ee wadanka Somaliya oo -idil, Laga bilaabo Tan iyo intii uu dagalku sokeeye ka bilowmay dalka Somaliya Sanadku markuu ahaa 1990-kii ,Magalada Bosaso waxay tahay magaalo saxmad ah oo dadku ku badan yahay ,markii aad magaalada dhex marayso mahelaysid meel ad wax yar ku hakato ,maxaa yeelay meelkastaa waxaa taagan dad,magalada waa meel buuq badan oo shaqadeedu badan tahay , lacagta laga isticmaalo wadanka ayaa ah lacag ay soo daabacday PuntLand , lacagta waxay u'eg tahay Lacagtii somaliya ,xagga muuqalka lacagta lagama yaqaan lacagtii Qaranka somaliya, hasayeeshee lacagtan waa ay ka adagtahay lacagtii hore ee Somaliya, waxaa kale oo ay oga duwan tahay lacagtii hore Xagga saxiixa, lacagta somaliga ahi markii aad wadato oo aad rabto in wax lagaaga iibiyo waxa lagaa eegayaa lacagta aad wadato inay ku jirto lacagaha Muqdisho lakeeno oo kaduwan lacagta PuntLand waxana lagu kala garanaya sida ay lacagtu u samaysan tahay , haddii lacagtaasi aad wadato waa lagugu soo celinayaa.

mar aan tagay Bangiga dhexe ee Dowladda hoose ee PuntLand waxad arkayasa dad doonaya in laga badalo lacagaha jeex jeexmay ,isla markaana waxa lasiinaya qofkastaa caddadkii lacagtii uuwatay oo Cusub, xafiisyada Bangiga haba duug ahaadeene walaalayaal waxad arkaysaa qof warqad boshqadaysan jawaabtiisii uu sugayay lagu siinayo, waxaad kale oo arkaysaa qaanado ay kabuuxaan faylal(Filing), waxa waardiyaynaya Bangiga Hal askari oo fadhiya irridda hore ee laga soo galo Bangiga.

Magaalada meelkastaa waxa ka furan xafiisyo ay leeyihiin dad muwaadiniin ah oo gacansigooda ay ku wataan, Baabuurta Taargadooda (Car Registration)ka waxad ku arkaysaa Magaca Puntland oo u qoran sidatan -

Calaamadan labada shabeel iyo gaashaanka waxaa la asaasay 10 October 1956. Calanka Soomaaliyana waxaa la sameeyey 12 October 1954. Waxaana sameeyey marxuum Maxamed Cawaale Liiban oo 5 June 2001 ku geeriyoodey Toronto

Magalada Biyaheda iyo nalkeedaba waa siyaado inkastoo magaalada ay sii fidayso haddana baahi taas looqabo lama kulmin tan iyo intii aan dhex mushaaxayay Bosaso Gudaheda, haddii aan kaftamo magalada Bosaso waxa looga hadlaa Laba luuqadood oo kala ah sidan.

Luuqadda koowaad waa Luuqadda Afkeena hooyo oo qofkastaa oo somali ahi garan karo, luuqadda labadna waa luuqadda laga isticmaalo qaybo kamid ahi Somalia oo ah Luuqadda May Mayga(Eelayga Iyo Reer Dhoobeeyda), dadka luuqaddan ku hadlaa aad iyo aad ayay ugu badan yihiin magalada waxayna ka shaqaystaan Maqaayadaha , Harqaamada, Dakadda, Hotelada, Baabuurta oo ay lasocdaan, Goobaha Ganacsiga sida Bacad layasha oo ay gacan yarooyin u yihiin, Meelaha Jaadka lagu iibiyo IWM (ETC).

Magalada markii aad wax yar xaafadaha dhexgasho waxad arkaysaa Dhismo yaal badan oo qabyo ah iyo kuwo la dhamays tiray oo markaas dagniin ubaahan , meelkasta way cabiran tahay, Xaqiiqadii qoraalkan laguma soo koobi karo xaaladda kajirtaa Bosaso, mar aan tagay Jaamacadda Bosaso ee layiraahdo East African University (EAU) waxan ku arkay in jaamacaddu ayku fadhido dhul aad uwayn (illaah baa wayne) isla mar ahaantaana magalada waxay u jirtaa in la'eg Illaa (2KM)oo banaanka ah dhinaca waddada aadda Garowe iyo Puntland inteeda kale, Jamacadda waxad ku arkaysaa dad wax kabaranaya oo bishiiba qofkii laga qaado lacag dhan (200,000Plshs) jaamacaddu wali qaybo kamid ahi waxa ku socda Dhismo, Masjid wayn oo dhismo qaybihiis ay ku socdaan ayaad arkaysaa, Jamacadduna qayb qayb ayay u dhisan tahay tabeelo wayn oo kuu tilmaamaya jamacadda ayaad wadada dhexdeeda ku arkaysaa in ay ku qoran tahay East African University Of Somalia Bosaso PuntLand State Of Somalia .

walaalayaal xagga siyaasadda Bosaso ma'ahan meel la'iska-warqabo ,qofkastaa tiisa ayaa dhibaysa, Xagga Police-ka magaalada waa Ammaan dadkuna wada shaqayn ayaa kala dhaxaysa Police-ka qof kastaa wixii uu Mamulka kaga baahdo oo sharci ahi waa ladiyaar, Dad bislaaday oo isku tashaday ayaad ku arkaysaa bosaso, gaar ahaan markii aad xoogaa la taagnaato dad ka sheekaysanaya arrimaha siyaasadda waxad ka dareemaysaa dadka inyar oo Goosan ah mooyee dadka intiisa kale inay raali yihiin oo ay qanacsan yihiin, dadku Nabadda ayaa aad u qancinaysa iyo kala danbaynta ,xabad ma maqlaysid.

Waxan indhaha saaray Nin Madaxda kamid ahi oo soogalay Hotelkii aan daganaa ee Huruse,marka ninkaasi waxaa lasocday laba wiil oo waardiyaal ah(Body Guards) Wiilasha mid waxa uu watay Qori AK47 ah midna Bastoolad. Ma rumaynaysaan Hotelkii markii ay yimadeen ayaa labadiiwiil waxaa laga qaaday Hubkii ay wateen waxana ka qaadaya waardiyaha Hotelka, markii ay soo baxeena qalabkoodii ayaa lasiiyay, arrinkaas waa arrin aan kasoo faa'iiday in goobo kamid ahi somaliya ay kajirto nidaamkaas tan iyo intii aan ogaa oo uu dagaalka sokeeye ka jiray Somalia. 

Horay ayaan oga cudur daartay in anan awoodin soo koobidda xaladda bosaso laakin qofka raba in uu ogaado waxa ka jira Bosaso iyo sida ay howlaheeda u socdaan waxa haboon inuu tago deeganka maxa yeelay qoraal laguma soo kobi karo. Arrinka si kastaba ha'ahaadee waxad dareemaysaa in meshaasi ay kajirto fikrad ah aan isku TASHANO oo ay qabaan dadka reer Bosaso. 

Intaasi waxaan kusoo kobayaa Magalda Bosaso haddii rabbi idmo,  Mahadssanid , Qoralkan oo dhammaan aan kaga hadlayo socdalkayga PuntLnad ,haddii rabbi idmo waxad kahelaysaan Shabakadda Inter-Netka ee somalitalk.com Insha allahu waxa noo xigi doona magaloyinkan Hose Qardho, Garowe, Lascanod, Burtinle, Bacadwayn iyo Galkacyo.

Qoralkan waxan u hibeyay Shabakadda Inter-Net-ka Somalitalk marka ay soo dhaaftana waxan u doorbiday Madasha Somaliyed oo Wadanka kamaqan inay arkaan xaaladda dalka kajirta.

Qaybat 7aad: Socdaalkii Qardho: Akhri 

Qore:
Maxamed Cabdi Farax Botan - Shiike
E-Mail: faaraxbotan@hotmail.com
ama faaraxbotan@yahoo.com