DIB UGU NOQOSHO MAQAALKII SOMALILAND WAA BEER.

Fahad Yaasiin Xaaji Daahir.

SomaliTalk.com | Nairobi, Kenya

November 30, 2003

Caado iima-aysan ahayn inaan qoraal kadabo qoro maqaal aan horay u qoray, inta badan akhrista-yaasha maqaalka aan qoro, goorta ay Email isoo diraan, waxaan ugu jawaabi jiray Email kale. Arintaasna waxaa iga soo maray qisooyin aad u badan, tii iigu cajab-badneyd waxay ahayd koolkii uu akhriste ismoodsiiyey inaan magaaladooda ugafay, oo uu iisoo qoray fariintan, ( waxaad caadaysatay inaad magaaladayada wax ka sheegto, waxaad ogaataa hadaadba timaado magaaladaas inaadan nabad ku soo noqon doonin). Waxaan u qoray hadalkan. ( Dhawaan ayaan iman rabaa magaaladaas, waxaana jecelahay inaan ku soo dago gurigaaga oo ii ah guri uu leeyahay nin Walaalkey ah oo hada ka hor Email iisoo diray, waxaana hubaa inaad si qiima leh ii marti galin doonto). Jawaabtiisii labaad waxay noqotay. “Karaali noqo Emailkii hore ee aan kuu soo diray, waxaan soo qoray mar uu Sheydaan ila talinayey”.

Goortii ay Somalitalk.com daabacday maqaalkii aan ugu magac daray ( Somaliland waa Beer. Beerna hilibkaa lagu sugaa) waxaa isoo dhacay Emaillo aad u tiro badan, sidoo kale maqaallo jawaab ah ayey Somalitalk.com daabacday, oo aan wada akhriyey. Fariimahaas qaarkood inaan saxsanahay oon maqaal fiican qoray ayey la’ahayd, dhiirigalin iyo boogaadinna wey ku soo dareen. Qaar kalana inaan hadalkii gabi kala dhacay, oon tawfiiqdii la gafay ayey tilmaameen, waxayse u badnaayeen hadalo aad u usluubeysan, walow ay ku jireen qaar aan anshax lahayn, ood moodo in caro lagu soo qoray. Guud ahaan intaan arkay Emaillo la ii soo diray oo ay akhrista-yaashu kaga jawabayaan fikradooda, maqaalkan Somaliland ayaa ahaa kii ugu asluubsanaa.

Aan ku hormaro maqaalkii uu qoray Saaxiibkeen Dirirdhabe, ugu horeyn Dirirdhabe waa nin dhalinyaro ah, oo uusan qalinkiisu nasiino helin, mas’uuliyad weynna iska saaray meel marin Somaliland, kolka aad akhriso maqaalada uu Somaliland ugu suuq raadinayo, waxaad ka dareemeysaa sida ay daacadda uga tahay iney Somaliland ka go’do Soomaaliya. Su’aasha ah Dirirdhabe waaba nin yaree maxaa ku kalifay, ku dadaalida kala goynta Soomaaliya. Jawaabteeda kama aad heleysid qoraaladiisa, malaha hadaad la sheekeysto waad heli lahayd.

Maqaalkiisii waxa uu ku cadeeyey inuusan fahmin macnaha dhabta ee aan u la jeedo cinwaankii aan maqaalka u sameeyey, ee ahaa “Somaliland waa beer hilib lagu sugayo”, hadana wuxuu soo qoray jawaab uu ku radinayo maqaalkaas, bal dib uga fakar, maqaal aad ciwaankiisa fahmi weysay sideed nuxurka gudaha ku jira u fahmi doontaa, misana aad ugu dhiiratay inaad kaba jawaabto adoo radinaya. Waxaa taas ka sii daran, mamoodayn qoraa wax qoris badan sida Dirardhibe oo kale inuu ku doodayo wax dhaafsiisan qoraalka qofka, taas ma dhicinee Dirirdhabe wuxuu hadalkiisii ku bilaabay. Fahad oo aanan garanayn qolada uu yahay, maqaalkiisa ayaa ii sahlay inaan garto qolada uu yahay!!. Hadalkaas oo aan ka naxay, iyadoo ay hal xiraale igu noqotay inaan helo qolada uu ii fahmay, waxaana hubaa in aan qabiil qof lagu ogaan karin aragtidiisa ood akhristo oo kaliya.

Waxaan moodayey in qalin wax ku qorayaasha ay ka gudbeen haybta qabiil, ayna ka daaweynayaan cudurkaas, qori wax ku qabtayaasha, laakiin fikradaas Dirirdhabe oo kalaa waa been yiri, Eebbaanse weydiisan inuu malahayga run iiga dhigo. Waxaan kaloo murugooday goortii aan arkay Dirirdhabe oo Kitaab ku maraya in shacabka W/Galbeed ay rabaan iney ka goostaan Koonfurta, waxaan walaalkey xusuusin lahaa marka Cilmibaarista lagujiro ineysan dhaari aqoon soo kordhin, dhaartuna sideedaba waxay timaada marka lagu rumeysan waayo, saas awgeed Saaxiibkey waxaan dhihi: Haddeyba dhaar gaartay maad naga deyseen magacan dhaarta lagu daba wado.

Si kastaba ha’ahaatee Saaxiibkeen Dirirdhabe waa nin mudan dhiirigalin, maqaalkii uu iigu soo jawaabayna waa mid ku dayasho mudan, wuxuu cashar lama ilaawaan ah ka bixiyey inaad qofka diido qoraalkiisa adoon shakhsiyadiisa wax u dhimin, isagoon igu xadgudbin ayuu si bareer ah isu difaacay, si geesinimo leh ayuu u muujiyey aragtidiisa, qadarin farabadanna waan ka helay, anna wuxuu iga mudan yahay xushmeyn iyo tixgalin, anigoo ku leh, Saaxiib Dirirdhaboow Aqoon-yahanka yuusan noqon farriin wadaha Siyaasiga.

Waraaqihii la isoo diray oo kala duwanaa waxaan ka soo qaadayaa labadan waraaqood, kan hore hadaladiisii waxaa kamid ahaa ( Qadaf weyn ayaad u geysatay R/Somaliland. Mana aysan kaa mudneyn. Hadaad Hargeysa tagtay miyaadan soo arag taallada loo dhisay dadkii baaba’ay ee ay Doladii M/S/Barre sida xilka leh u leysay?). Erayadaas markaan akhriyey waxaan dib ugu laabtay qoraalkeygii, waan ku noqnoqday, wey ii soo bixi weysay Qadaf aan dad Muslim ah u geystay, waliba walaalahay Soomaaliya ah, waxaan kolkii danbe isku qanciyey in Qadaf macnaheeda uusan aqoon walaalkii warqadda isoo diray. Su’aasha ah taallada ay ku sawiran yihiin dadkii baaba’ay miyaadan arag? Haa waan arkay, waxaana iiga muuqday Sawirro in laga tiiraan-yoodo ay mudan tahay.

Waxaase haboon in maanka lagu hayo in Sawiradaas ay yihiin sawir gacmeed, ee aysan ahayn dhacdo si run ah loo sawiray, Sawiraduna waxay turjamayaan dareenkii uu qabay ninkii amray in Sawir gacmeedkan la sameeyo, caqliguna wuxuu diidayaa in Sawiradaas ay yihiin kuwo dhab ah, waxaanse kuu sheegayaa in maalintii aan booqday Taaladaas anigoo fiirinaya oo yara murugeysan ayaa waxaa dhinacayga soo istaagay nin oday ah oo aad moodo anigoo kale inuu yahay oo ay taaladu hada ugu horeyso, wuxu yiri ( Waar baladatan goormay dhacday? Waa dhibtii dhamaadkii Sideeta-maadkii nagu dhacday, ayaa loogu jawaabay. Inta qoslay ayuu yiri. Dee maxaa loogu soo dari waayey dhibtii nagu dhacday Bartamihii Sagaasha-maadkii.)

Waraaqdii kale hadalkeedu wuxuu u dhignaa sidatan ( Waxaan ku moodayey inaad aqoon leedahay sidaad sheegato, marka waxba ma taqaanidee waxbaro. Soomaaliyada aad naleedahay soo raaca sow kuwii aad Taariku-Salaadyada ku sheegtay ma’aha? Somalitalk.com-na la’aanta ayey ku fiicnaan lahayd). Maxusuusto qoraal aan qoray aan ku sheegtay inaan wax aqaan, weyna adagtahay inuu qof la soo dhiirado inuu aqoon leeyahay, waana ogahay inaanan waxba aqoon, anoo kaaga mahad-celinayaa talada ah inaan waxbarto, ayaan kuu balanqaadayaa inaan qalin iyo buug qaadan doono. Sidoo kale waxaan kuu balanqaadayaa hadaan aqoon-yeesho inaanan taageeri doonin kalagoynta Soomaaliya.

Sidoo kale ma’aannan oran soo raaca Koonfur oo Taariku-Salaad ah. Ilaahay mahaddii Salaada Koonfur iyo Waqooyiba aad ayaa looga tukadaa oo magaala kastood tagto Masaajiddu waa ku badan yihiin, kuwii aan iri waa Taarikiin waxay ahaayeen tiro yar oo kamid ah Dagaal-oogayaasha Soomaaliya, kuwa hadda Waqooyi jooga qaarkoodna kamid bey ahaayeen Taarikiintii aan tilmaamayey. Haddey jirto xitaa inaan Koonfur laga tukan, Waqooyina laga tukado, mataageereen inaad goostaan ee waxaan idinka codsan lahaa diinta inaad ku soo celisaan meelaha aan Salaada laga tukan. Waaba haddey jiri lahayd maba jirtee.

Dadka ay ku weyntahay midnimada Soomaaliya waxaan ugu bishaarey-nayaa ineysan dhici doonin Soomaali oo kala go’da ilaahay idankii, walaalaha Somaliland la baxayna iney Koonfur ka sugayaan Hilibkii Qadada ay wada cuni lahaayeen.

Fahad Yaasiin Xaaji Daahir.
editor@somalitalk.com

Faafin: SomaliTalk.com

FAALLO: Maxamedoow inoo Yare Kaadi
Jawaab ku socota Qoraladii Maxamed Diridhaba. GUJI [Cali Shirwac] 

Maxamed Mooge oo 1-da Luuliyo/July maamuusay
iyo Maxamed Dirirdhaba oo maalin madoow ku sheegay! [Cabdiwaaxid]

Taariikhda Lagama Been Sheego... GUJI...

» Qowleysatada Waqooyi Soo Dhigatay [Dr. Saciid]

.. SNM Waxay Meel Marisay Aragtidii Xasayn-Kayd [Caqiil]

XAAFID QUR'AAN Cabdul Fataax waa xaafid qur'aan Somali ah oo wacdaro muujiyey GUJI

BILICDA SOMALIYA
Luuq Ganaane, 1987
Waa wiil yar oo Somaliyeed oo nayl yar dhabta kuwata xilli nabadana dhexjooga Bilicda dhulka Soomaaliya. Akhri

Markaan Tagay Madaxtooyada C/Qaasim GUJI...

SOCDAALKII DHEERAA EE SHIIKE GUJI...