DGPL oo Qarka u Saaray In
ay Dalka ka Saarto Shirkadda Range Resources...
SomaliTalk.com | August 3,
2006
SOOMAALIYA:
Warar SomaliTalk.com ay ka heshay xubin ka tirsan dowladda
oo weydiistey in aan magaciisa la sheegin ayaa sheegay in uu
wadahadal iyo is afgarad dhex maray Dowoladda Federaalka
Kumeelgaarka ah ee Soomaaliya (DFKMG) iyo Dowlad Goboleedka
Puntland (DGPL) ku saabsan sidii ayadoo lamarayo hab sharci
ah dalka looga saari lahaa shirkadda Consort/Range Resources
ee hadda joogta Puntland. Waxase uu qiray in arrintani
qadaneyso waqti.
Garoowe, Caasimadda DG Puntland | GoogleEarth
LIFAAQ. 1:::
Ragga dadka iska
casiley shirkadda Range Resources waxaa ka mid ah:
Mr. Matthew Lewis oo ahaa guddoomiyihii shirkaddaas
oo is casiley bishii Agoosto 2005. Waxa kale oo
bishii May 2006 is casiley Mr. Jim Marinis oo aha
agaasimihii guud ee shirkaddaas. Waxaa isaguna
hadalkiisa la waayey ninkii asaasay Consort Private
ltd oo ah Terry Donnelly.
Waxaa burburay heshiiskii bishii Febraayo 2006 dhex
maray Range Resources iyo shirkadda MEPS (Middle
East Petroleum Services Limited). Shirkadda MEPS
waxaa ku jirey khubaro ay ka mid yihiin Mr. Ramzy El
Adl oo reer Masar ah iyo Mr. Asker Ali Hussein Al
Thahiri oo reer Yemen.
Waxaa waqtigii loo qabtay ka dib dhacay heshiiskii
sida rasmig aah u dhex mari lahaa shirkada Range
Resources iyo shirkadda Koonfurta Korea ee
KNOC (Korea National Oil Corporation).
Ceelka Conoco ee Garoowe, Sawirka Google Earth
Shaxda ay sawirtay
www.africa-energy.com
Qaybaha Puntland ee Range calaamadsatay... |
Xubinta ka tirsan dowladda
oo weydiistey in aan la magacaabin oo hadalkiisa sii wata
waxa uu yiri sidan:
"Wadahadalkaas ayaa DFKMG &
DGPL waxa ay isla garteen in markii hore lagu degdegey
heshiiskii lala galay Consort/Range Resources, heshiiskaas
oo la galay ayadoo aan aqoon badan laga haysan heshiiska iyo
shirkaddaba, gaar ahaan in loo saxiixay gebi ahaanba in ay
yeelato xuquuqda baarista iyo qodista khayraadka dabiiciga
ah ee dhammaan Puntland, arrintaas oo hadda labada dhinac (Federaalka
iyo dowlad goboleedku) ay isla garteen in ay ahayd mid lagu
degdegey.
"Baaritaan ay sameeyeen
dowladda (dhexe & goboleedka) ayey ku ogaadeen in
Consort/Range aysan lahayn awood ay ku baari karaan shidaal.
Waxaana soo baxday in ilaa markii heshiiska lala galay
shirkadaas aysan dalka ka qaban wixii ay ballan qaadeen,
isla mar ahaan taasna aysan wax horumarin ah ku soo kordhin gobolada
Puntland.
"Arrintaas ayaa keentay in
DGPL ay ka laabato heshiiskii hore, kuna bedesho heshiis
dhigaya in Puntland loo qaybiyo qaybo (BLOCKS), heshiiskaas
oo markaas Consort/Range u ogolaanayey in ay qayb ka noqon
karaan shirkadaha ku tartamaya baaritaanka iyo soo saarida
khayraadka dabiiciga ah ee Puntland.
"Waxaase hadda usoo baxaya
DFKMG iyo DGPL in shirkadda Consort/Range xitaa aysan waxba
ka qaban karin qaybta loo qoondeeyey, taas oo markii loo
kuur galay shirkadda Consort/Range ay soo baxday in tahay
shirkad aan lagu kalsoonaan karin, awoodna u lahayn hawsha
shidaal qodista. Waxaa taas daliil u ah
sida ay isu casileen madaxdeedii ugu sareysey sida
agaasimihii guud, iyo sida uu u burburay heshiiskii ay
shirkaddasi la gashay shirkaddii MEPS ee ka caawin lahayd
shidaal qodista, iyo sida uu laba-jeer dib ugu dhacay
heshiiskii ay la geli lahayd shirkadda KNOC, halkaasna ay ka
muuqatay in shirkadaasi aysan lahayn awood shidaal baaris/qodis.
"DGPL waxa ay qabsatay
Qareeno u dooda dowladda haddii muran ka yimaado shirkadda
Consort/Range marka ay dowladdu ku dhawaaqdo go'aankeeda
rasmiga ah ee ku aadan arrintaas. Waxaa la rabaa in arrintan
la marsiiyo hab sharciga waafaqsan, si sharciga waafaqsana
markaas dalka looga saaro shirkad aan waxba kusoo kordhinayn
dalka Soomaaliya ama aan awood u lahayn in ay qabato hawsha
ay sheegtay in ay qaban karto.
"Shirkadda Consort/Range
intii ay joogtey Puntland, waxaa lagu arkay falal ay ka mid
yihiin isku dir, cagajiid, waqti lumis iyo in arrimo
shirkaddaas la xiriira awgeed ay sababtay iska hor imaad iyo
aaminaad darro dhex martay shacabka iyo dowladda, taas oo ay
hadda dowladdu dadaal ugu jirto sidii arrimahaas loo sixi
lahaa. Waxaana jira guddi ay dowladdu dhowaan magacawday oo
loogu talo galay sixitaanka dowladda iyo talo bixin.
"Markii ay dowladdu
qorshahan u bandhigtay aqoonyahanka Soomaaliyeed, aad ayey u
soo dhoweeyeen, waxana ay ballan qaadeen in ay
taageero la garab taagan yihiin dowladda iyo sidii arrintan
dowladda gacan looga siin lahaa xag sharci, talo siin iyo
taageero dhinac kasta.
Waxa uu xubinta ka tisan
dowladda hadalkiisa ku kusoo gabagabeeyey, kuna adkeeyey:
"DFKMG & DGPL waxa ay iska kaashanayaan si sharciga
waafaqsan xilliga ku haboon sidii dalka looga saari lahaa
Consort/Range Resources maadaama ay shirkaddaasi kasoo bixi
waydey hawshii ay ballan qaaday, waxana dhici karta in
arrintan hirgelinteedu ay qaadato waqti. Dowladdu (Federaalka & goboleedka)
waxay tixgelin siin doontaa heshiisyadii ay gashay dowladdii
hore ee Soomaaliya, waxaana lagu dadaali
doontaa sidii looga fiirsan lahaa heshiisyada lala gelayo
shirkadaha shisheeye, inta aan lala gelina waxaa lagu samayn
doonaa baarintaan iyo cilmi baaris. Waxana lala tashan doonaa aqoonyahanka
Soomaaliyeed iyo dadka khibrada u leh, waxaana kalsooni la
weydiin doonaa shacabka iyo hay'adaha sharci dejinta ee
dalka.
###
Dhanka kale qoraal lagu soo
daabacay shabakada Range Resources oo soo xigtey qoraal ay
qortay
AFRICAN-ENERGY, ayaa Range Resources waxa ay markii u
horeysey qirtay in cadaadis ay kala kulantay dad dhaliilaya
(Ku dhaliilaya arrimaha shirkadaas ee ku aadan Puntland). Waxa
kale oo qoraalkaas ku qoran in Range Resources ay heshiiskii
(ahaa 100% xuquuqda baarista khayraadka Puntland) ay
shirkaddu iskeed u bedeshey, oo ay dooratay
qayb (Blocks) - arrintaas oo ka hor imaneysa xaqiiqadii ahayd in
Dowlad Goboleedka Puntland ay qorshahaas gaartey. (Hoos
ka akhri Range oo sheegtay in ay tagtay HANTAARA).
LIFAAQ 2:::
Horumarka ay gaartey
Boosaaso/Puntland siddeedii sano ee ay dhisnayd::
- Waxay hor mar ka
gaaratay waxaa ka mid ah: Dhanka Huteelda waaweeyn,
Goobaha shirarka lagu qabto. Isgaasiinta waxaa ku yaal
ilaa lix shirkadood, waxaana daqiiqadii lagu dirsadaa
3,000 sh. Soomaali ($2.5).
Warbaahinta waxaa ku yaal Sadex Idaacdood iyo laba TV.
Wershado yaryar oo gaaraya ilaa lix kuwaas waxyaalaha ay
sameeyaan ay ka mid yihiin: Doonyaha Balaastig ah,
Nac-Naca, Saabuunta, Biyaha-Caafimaadka. Waxaa ku yaal
Sadex Cusbataal oo ah kuwo gaar loo leyahay (private)
iyo cisbitaalkii hore dawaldii iyo ilaa 10 Xarumo
Caafimaad. Waxbarashada waxaa ku yaal 4 dugsi sare iyo
20 dugsi hoose/dhexe, Macahady ilaa lix machad iyo hal
Jaamac. Xarun dabdamis oo ay ka hawl galaan ilaa 30
shaqaale u carbisan iyo gadiidka dabka damiya oo casri
ah. Goobo shidaalka lagu kaydiyo oo kaddibna loo qaybiyo
gobolada dalka. Gawaari basas ah ka dhex shaqaysa
magaalada. Saldhigyo xaafadaha magaalada ka hawal gala
oo gaaray ilaa 4 halka markii hore hal saldhig magaalada
ku yaalay.
Range Resources oo Shegay
inay Tegeen Hantaara..
- SomaliTalk.com |
Australia: Augsut 2, 2006
Shirkadda Range Resources
ayaa qoraal ay Isniin July 31, 2006 u dirtay suuqa Ganacsiga
Australia (ASX) waxa ay ku caddaysay in dad (baarayaal)
shirkadaas ka socda ay tageen bariga magaalada Boosaaso.
Waxaa warbixinta Range ay
shaaca ka qaaday in ay tageen meesha la yiraahdo HANTAARA
oo dhanka qorrax kasoo bax ka xigta magaalada xeebta ah ee
Boosaaso.
Inkasta oo aysan caddayn
xilliga ay tageen, haddana qoraalka warkaas lagu caddeeyey
ayaa ahaa mid ay Range Resources suuqa Ganacsiga Australia
ugu sheegeysey warbixintii ay ka qoreen Puntland ee saddex
bilood-laha ahayd taas oo ku ekayd
July 31, 2006.
Qoraalkaas waxa kale oo
Range Resources ku sheegtay in saamiga dhulka ay hadda ka
heleen Puntland (ee ay wax ka baari karaan) in ay tahay
100,000km2 , dhulkaas oo ay ka mid yihiin
dooxada
NUGAAL iyo dooxada DHAROOR. [Intii aan Puntland
wax ka bedelin heshiiskii hore waxa uu Range/Cosort siinayey
xuquuda baarista khayradka dabiicaga ee dhul baaxadiisu
dhantahay 212,000km2].
Qoraalka cusub ee Range oo
aad ku arki doontid linkiga hoose, waxa kale oo ay kaga
hadleen macdanta Majayahan iyo in magaalada Boosaaso uu si
rasmi ah ugu fadhiyi doono nin joolajiiste ah.
Range Resources waxa kale
oo ay sheegtay in ay weli sii wadaan la kulanka shirkadaha
ay rabto inay lagasho heshiisyada loo yaqaan fa'iido wadaaga
(Joint Venture). Warbixintaasi waxa ay cadaysay in uu
markale dib u dhacay heshiiskii ay Range Resources la geli
lahayd shirkadda reer Kuuriya ee
KNOC (Korea National Oil Corporation), heshiiskaas oo
la filayey in uu qabsoomo July 31, 2006. Waxana dib u dhacan
cusub ay Range ku macnaysay in shaqaalaheedu ay dib u eegid
ku samaynayaan xog taal Puntland toddobaad-yada soo socda.
April 20, 2006 ayey ahayd markii uu magaalada Dubai
heshiis qarsoodi ahaa ku dhex maray Range
Resources iyo shirkadda KNOC. Laakiin heshiiskaasi si rasmi ah weli uma
dhicin, waxaana dib loogu dhigay ilaa July 31, 2006. Dib u
dhacaas waxaa xilligaas Range Resources ku macnaysay in ay sugayaan
xog iyo macluumaad laga helayo Soomaaliya iyo in la
falanqaaynayo xogtii iyo macluumaadkii ay heleen markii ay
tageen xarunta shirkadda Conoco ay baaritaanka ka wadey ee
Dooxada Nugaal, warkaas oo Range ku cadaysay
warqad ay u dirtay suuqa ASX markey taariikhdu ahayd
12/7/2006,
waxaana hadda ay markale cadaysay in taas dib loo dhigay.
M.E.P.S. |
Heshiiskaas waxaa ka
horeeyey in dabayaaqadii bishii Febraayo 2006 uu heshiis Dubai ku dhex maray
Range iyo MEPS (Middle
East Petroleum Services Limited) oo ah shirkad
sida la sheegay laga leeyahay Bariga Dhexe. Laakiin qoraal ay Range soo saartay
July 12, 2006 ayey ku
sheegtay in heshiiskaas la baabi'iyey, lagana baxay
heshiiskaas kaddib markii ay Range Resources sidaas ka
ogolaatay shirkaddii MEPS.
Ali Abdullahi
Isha sawirka: Amsas Consulting |
Waxaana arrimahaas garab
socda in madaxweynaha Soomaaliya Cabdullaahi Yuusuf Axmad uu
dhowaan mar uu booqday magaalada garoowe uusan saxiixin
heshiis ay rabtey in shirkadaasi in loo saxiixo.
Qoraal uu qoray
AFRICAN-ENERGY oo ay soo xigatey Range Resources ayaa
sheegay qoray in nin markii hore aad uga soo
horjeedi jirey Range Resources, waa sida ay warka u
dhigeen'e, uu hadda fikradiisii bedeley
ninkaas oo ay magaciisa ku sheegeen Cali Cabdullaah M
Barkhadle oo sida qoraalku sheegay deggan Australia. Waxaana
qoraalku intaas ku daray in ninkaas iyo Madaxweyne Cadde
Muuse ay yeesheen shir albaabadu u xirnaayeen oo ay
yiraahdeen heshiiskaas waqtigiisa lama la cayimin. Waxaase
jira warar ku dhowdhow
madaxtooyada DGPL oo sheegay in aan kulankasi dhicin. [Akhri
AFRICAN-ENERGY ama HALKAN] -
http://www.africa-energy.com/
- Cali Cabdullaah M Barkhadle
(Amsas Consulting) ayaa
websitekiisa waxa uu ku qoray in uu Madaxweyne Cadde Muuse
la yeeshay shir albaabadu u xirnaayeen, waxa kale oo uu sheegay in DFKMG
iyo Somaliland ay xiriir la soo samaynayaan "Amsas":
AKHRI:
http://www.amsasconsulting.com/oil.html.
Consort waxaa asalkii laga
diiwaan geliyey dalka Maldives. Si aad wax uga ogaatid
waxaad la xiriiri kartaa Wasaaradda Ganacsiga iyo
Wershedaha ee Maldives [Ministry of Trade and Industries]
www.trademin.gov.mv
Faafin: SomaliTalk.com |
August 2, 2006
|