Waraysi:
Dr.
Cumar Cusmaan Raabeh
Khatarta Culus ee Maanta uu kujiro Qaranka
Soomaaliyeed iyo Xallinteeda...
Waraysigii Dr. Raabeh... Dheegyso..
Markay taariikhdu ahayd April 3, 2005 waxay
SomaliTalk kulan khaas ah la yeelatay Dr. Cumar Cusmaan Raabeh oo ku takhasusay cilmiga Philosophy iyo Political Science ahna Taariikh yahan Soomaaliyeed. Waraysigan
oo aan kula yeelanay magaalada Ottawa ee dalka Canada oo ah halka uu hadda
deggan ayahay Dr. Raabeh. Waraysiga
Ka Dhegeyso halkan...
Waxa uu ugu horayntiiba Dr. Raabeh diirada
saaray in "waxa meesha (Soomaaliya) ka socdaa aysan ahayn dagaal sokeeye,
balse waa sidii xabashi dalka gacanta ugu dhigi lahayd. Dagaalka sokeeye ee
meesha ka socdaana waa mid ayaga (Soomaalida) la isaga dhigayo gaaskii, kabriidkii iyo
xaabadii si ay ayagu ugu dhamaadaan oo dalka ku faaruqiyaan si markaas
xabashi u qabsato.. " Taas oo Dr. Raabeh ku tilmaamay nasiib darrada ugu weyn.
Waxayna taas ummadda Soomaaliyeed kaga bixi kartaa ayuu yiri waa "Midnimo".
Dawladda Soomaaliya loogu dhisay Kenya waxa uu yiri Dr. Raabeh "ma ahan wax dawlad ah", taas oo
uu sabab uga dhigay in ay ka dambeeyaan kenya iyo Itoobiya oo aan dan u hayn
Soomaaliya. Kuwaas oo uu sheegay in ay soo doorteen inta wasiiro ah, inta
wax xakumeysa iyo sharciga wax lagu xakumayo. Waa dawlad ay Xabashi iyo
Kenya samaysteen, waana dawlad aan loogu talo gelin ay 'irbad dun u geliso'
Soomaalida ayuu yiri. Waxana uu intaas ku daray "ma degi doonto, maana tegi
doonto Soomaaliya".
Dr. Raabeh Waxa uu aad ugu dheeraaday sida
aan nidaamka federaalku uga shaqayn karin Soomaaliya ama uguba haboonayn in
laga hir geliyo Soomaaliya. Taas oo uu sheegay in dadka Soomaaliyeed ay
yihiin dad isku mid ah dhinac kasta. Laakiin ayuu yiri waxaa 'Federaal' laga
dhigaa dad aan wax shaqo ah iskulahayn, isku af ahayn, isku dan ahayn, isku
diin ahayn.....
Waxa kale oo uu aad uga hadlay arinta
qabiilka ee lagu dhisay dawlada. Taas oo uu yiri "Qabiil in Xukun Loo Qaybsado kuma jirto Xigmada Bini-Aadamka".
Arintaas oo uu tilmaamay in laba sano lagu hayey sidii ay usoo dhisi
lahaayeen.
Waxa kale oo uu Dr. Raabeh toos ula hadlay
baarlamaanka Somaaliyeed oo uu yiri waa in ay noqdaan baarlamaan Qaran.
Dr. Raabeh waxa uu ummada Soomaaliyeed uga
baaqay in aysan yeelin in xabashi ay dalka timaado. Waana in aan la yeelin in
xabshi dhulka loo saxiixo. Waana in aan hubka la dhigin inta lagu kala
baxayo xal u helida arinta ciidamada safka hore. Waana in, ayuu yiri,
dhammaan ummadda Soomaaliyeed isu yimaadaan oo xabashi dhulka laga eryaa.
Waana in dalka laga saaro dharcadda basaasiinta u ah xabashida ee warka u
gudbinaya ayuu yiri.
Dr. Raabeh waxa uu ku baaqayaa in
Soomaalidu ay tirtirto "sharciyan" waxyaabaha loogu yeeray magacyo
goboleedyada (gobolada loo bixiyey... LAND), waana in la yiraahdo
"Soomaali waa mid" ayuu yiri.
Xabashi ma lakeenaa Soomaaliya, macneheedu
waxaa weeye Soomaaliya hala tirtiro ayuu yiri Dr. Cumar Cusmaan Raabeh. Waxana uu aad uga digey in aan ciidamada xabashida la keenin Soomaaliya.
Waraysigaas oo soconaya muddo 1:13:18 (hal-saac
iyo 13 qadiiqo)
Ka Dhegeyso halkan...
|