 Daabaco
Boggan | Print |
|
Geedi:
Horta qofka afka dowladda ku hadli kara aniga waaye. Cid kale kuma
hadli karto afka dowladda. Warka rasmiga ah anigaa sheegaya. Qof
kasta kama hadli karo dowladda arrimaheeda. Anigu waxaan iri
baaritaan baa lagu sameynayaa arrintaas, guddi baana u saaray.
Guddigii oo aan keenin wax natiijo ah lagama hordhici karo. Waxaan
aniga u arkaa dadka weerarkaas fuliyey inay ahaayeen dad aan dowlad
rabin.
GUJI.... |
|
|
1894 ayaa heshiiska loo yaqaab "Tripartite Accord" waxaa
wada garey Ingiriiska [Great Britain], Talyaaniga [Italy], iyo
Itoobiya [Ethiopia], kaas oo kusaabsanaa dhulka Soomaaliya.
Talyaaniga waxaa lasiiyey dhulka soo eegaya badweynta Hindiya oo
waagii dambe loo bixiyey Italian Somaliland. Heshiiskaasu
wuxuu aqoonsaday in Mililikh [Menelik] uu qaato dhulka galbeed ee
Soomaaliya ee loo yaqaan Ogaden.
|
Warqad furan kuna socota M/weyne C/llahi Yusuf
& Ra'iisal Wasaare Geedi.
Tan iyo markii DKS lagu soo dhisay Kenya
madaxweynana loogu doortay colonel C/llaahi Yusuf waxa soo badanaya hadalada
meel ka dhac ku ah shucuubta dhibaataysan ee Ogaadeenya ama S/Galbeed iyo
NFD. Hadaladaas oo ka imanaya labada musuul ee ugu saraysa DKS iyo inta aay
isku fikrada yihiin.
C/llaahi yuusuf mar lagu eedeeyay in uu Ethiopia
ka amar qaato, jawaabtiisii waxay noqotay in uu yiraahdo aniga ayaaba Ethiopian
ah. Wuxuuna sheegaa in uu soo celinayo midnimadii & dowladnimadii soomaaliyeed,
bal akhristoow is waafaji labadan eray e is burunaya kana soo wada yeeray iska
af qura.
Mar kale wuxuu sheegay in aanu jirin dhul iyo
dad soomaaliyeed oo maqan oo gumeeysiga xabashida ku hoos jira. Geedi oo ah nin
Profesor ah wuxuu British Broadcasting Corporation ka sheegay in dhulka iyo dadka maqan aay ka mid yihin
dowladaha xooga ku heesta taas oo macnaheedu yahay hadaan nahay Madaxwyne C/llahi
yuusuf iyo Ra'iisal wasaare Geedi Ethiopia waan u xalaaleenay dhulka iyo dadka
Soomaliyeed oo uu reer galbeedku u qacan qabteen Ethiopia.
15 sano ayaa ka soo waregtay markii la waayay
qaranimadii Soomaaliyeed, waxaa nasiib daro ah in markii la is lahaa hada ayaa
la doogsanayaa in awooda DK ay gacanta u gasho kuwo iyagu balan ku qaaday in
aay ku abaal mariyaan Ethiopia xad gudubyada aay ku heeyso shucuubta
Soomaaliyeed oo iyagu aan marnaba rabitaankoodu aheyn in aay Ethiopiyaan yihiin
ama wax la wadaagaan Ethiopia oo aan aheyn darisnimo.
Waxan jeclaan lahaa in aan xusuusiyo labadan
mas'uul iyo kuwa la fikrada ah ba, in dadka Soomaaliyeed ee dhulkaa dagan aayna waligood
ogolaaneen in ay ka tirsan yihiin dad iyo dowlad aan tooda ahayn, (dunidan weey
ka jiraan umado xoog lagu heesto) taasna waxaa u daliil ah halgamada hubeysan ee
is daba yaala ilaa iyo maantadan oo aad adiga Jaale Madaxweyna ka mid ahayd
saraakiishii Soomaaliyeed oo dhulkaa xoreeyay argagixintii waarso ka hor,
xiligaana Ethiopian maadan aheyn.
Labadaasi mas'uul waxey sheegaan in Ethiopia is
badashay talis cadaalada ka taliyo shucuubta Soomaaliyeedna xaqooda heestaan,
taasi waxa beebinaya xaalada dhabta ah ee taagan oo aay ugu danbeysay qasuusii
ciidamada Ethiopianku aay shalay ka geesteen magaalada Q/Dahare.
Dhibaatooyinka taliska Tigreegu u geesto umadan
ma aha wax halkan lagu soo koobi karo, waxa dareemi kara cida aay ku dhaceyso,
bulshada caalamka ee cadaalada jecel iyo inta aay Soomaalinimadu ku jirto,
waxaase in taa u sii dheer Soomaalida qaarkeed sida kuwa W/Galbeed oo aay
dawlidnimadu madaxmartay iyo labadiina mas'uul oo taageero nooc walba ah oo
shuruud la'aana siiya cadawga kaliya ee aan ku leenahay dunidan .
Ethiopia waxay cadawkanaga noqotay markii aay ku
darsantay gumestihii reer galbeedka ee ina kala qeybiyay, taariikhdana laguma
hayo wadan African oo aan ka soo horjeesan nimankaa yurub ka soo duulay oo aan
Ethiopia ka ahayn, waxaana la oran karnaa heshiis ayaa dhacay marka aay ku
laabato halkii ay ka timid sidii aay guryahoodii ugu laabteen oo kale nimankii
korka cadaa.
Max'ed xaaji Ibraahim Cigaal ayuu ahaa ninkii
saxiixay in NFD ay Kenya ka mid tahay xili uu hayay jagada aad heeyso oo kale Mr
Geediyow ayada oo aanan arintaa baarlamaankii iyo qeybihii kale ee dowlada
Soomaaliyeed ee xiligaa ka koobneed ama dadka dhulkooda la saxiixayay aan lagala
tashan oo aan rabitaankooda la weydiin.
Hadaba waxa cadaatay siyaasadiina ku aadan dhulka
loo yaqaano Ogaadeenya ama S/Galbeed In aaysan jirin wax taageero ah nooceey rabto
ha ahaatee oo la idinka sugayaa , waxaanse idankaga digayaa in aadan samaynin
qaladkii uu sameeyay Max'ed Xaaji Ibraahim Cigaal oo kale.
Ma jirto wax ka qiimo badan Xoriyada,waxaan idanka
mudanahay in aad taageero nooc walba ah na siisaan hadii aad tihiin hogaanka
Soomaaliya ee wakhtigan, hadii kale Qadiyadan waxay u taalaa dadka iyagu
dhibaatada heeysate , waxan idan ka codsanayaa in eeydan noqon afhayeenka
gumeestaha oo eeydan taariikhda meel xun ka gelin. Waxan aaminsanahay in
shucuubtan xaqooda aay heli doonan dhawaa ama dheeraatayaaba hadii Alle idmo.
By C/llaahi Max'ed
abdimoh@hotmail.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
Faafin:
SomaliTalk.com | Nov 17, 2005
###
Wararkii ugu dambeeyey ee Qabri Dahare......
Wararka naga soo gaadhaya Magaalada Qabri
Dahare ayaa sheegaya in xaalada magaaladu aad u cakirantahay.
Warkii u dambeeyey ee naga soo gaadheyna wuxuu sheegayaa inay saaka ciidamadii
Tigregu dadka magaalada ku amreen in ay qodaan labaatan(20) xabaalood.
Kadib markii dadkii shacabka ahaa dhameeyeen 20kii xabaalood ayay ciidamada
Tigregu u sheegeen dadka inay isaga dareeraan aaga xaabalaaha, iyagoo yidhi "anagaa
ayaa aasayna maydadka e". Balse dadkii ayaa gaashaanka u daruurey oo diiday.
Halkaasna waaa ka bilowdey in dadkii bilaabaan dhagaxtuur, nasiib daro waxaa
rasaas ooda kaga qaadey dadkii shacabka ahaa ee qubuuraha tubnaa ciidamadii
gumeysiga, iyagoo goobtaas ku dhaawacay dad aad u fara badan, dhimashadana
naloogu soo sheegay hal wiil oo lagu magacaabo ina
Axmed Khadar.
Dhinaca kale, waxaa naloo sheegay in ay
Magaalada tagtey koox ka socota hay'ada laan qayrta cas (International Red
Cross) si ay u soo baadhaan waxa dhacey, laakiin ciidamada Itoobiya ayaa u
hanjabay kuna amrey in ay magaalada si deg-deg ah uga baxaan.
ISHA: Ogaden Online staff.
Cid aan aniga
ahayn kuma hadli karto afka Dowladda
Sidaas waxaa yiri Cali M. Geedi oo
soo gaarey Belgium oo ka jawaabayey su'aal uu Ingiriisi ka weydiiyey
labo hadal oo ay ku kala hadleen isaga iyo Madaxweyne C/Laahi...
Guji... Nov
16
| 
