WARAYSIGII COL. BARRE HIIRAALE
Ibraahim Mohamedeeq
imdeeq@hotmail.com
Oct 23, 2002
Galabnimadii Axadda ee
21/10/2002 Ibraahim Maxamedeeq wuxuu waraysi ku saabsan shirka dibu heshiisiinta
soomaalida ee Eldoret ka socda iyo arimo la xidhiidha deegaanka Kismaanyo kula
yeeshay raarta dambe ee Hotel Sirikwa guddoomiyaha isbahaysiga dooxada Jubba
Col. Barre Aadan Shire oo Barre Hiiraale ku magac dheer. wuxuuna ugu horaynba
waydiiyey bal inuu kornaylku uga warramo nabad gelyada magaalada Kismaanyo iyo
deegaanka Jubooyinka, wuxuuna ku jawaabey:
"Nabad gelyada gobolada
Jubbooyinku aad iyo aad bay u fiican yihiin, wax dhib ahina kama jiraan, dadkuna
dhamaan waa heshiis, colaadihii badiba waa la joojiyey aad iyo aad bayna u
fiican tahay".
Ibraahim : Magaalada
Kismaanyo ma leedahay maamul ka baxsan is bahaysiga aad adigu madaxda u tahay?.
Col. Barre: Magaaladu
maamul is bahaysiga ka baxsan way leedahay, maamulkii degmada ayaa dhisan,
bilayskii baa shaqaynaya, guddoomiyihii degmada, Dawladdii hoose, maamul caadi
ah bay degmadu leedahay oo dhisan.
Ibraahim: Sida aad
maamulkaas u dhisteen ma qaab qabiil baa mise waa qaab maamul oo aad is
bahaysigiina ka dhex xusheen?.
Col. Barre: Dabcan
qabiilku waa ku jiraa oo wuu ku xusan yahay laakiin is bahaysi ahaan baanu anagu
u dhisnay oo u magacownay.
Ibraahim: Maamulka aad
ii sheegtay inuu Kismaanyo ka jiro ma yahay mid shaqeeya oo ilaa iyo hadda wax
horumar ah ku tilaabsaday?.
Col.barre: Waa mid hir
galay oo aad u shaqeeya, hadda waxaanu u gudubnay horumar oo hawlo badan baanu
qabanay annagoo iskayo isugu tashanayna, Dekedda waanu dayac tiray oo lacag ilaa
300 oo malyan ah baanu gelinay, xabsigii weeynaa oo aan 12kii sanoo ee u
dambeeyey waxba laga qaban baanu lacag ilaa 50 milyan ah gelinay oo hadda farta
laga qaaday, iminkana meel kasta oo aanu is leenahay wax baa laga qaban karaa
ayaanu ku talo jiraa inaanu wax ka qabano. Cashuur baa la qaadaa, Bilaayskii baa
shaqaynaya, mmaxkabadii baa shaqaynaysa, waa maamul caadi ah oo shaqaynaya.
Ibraahim: waayahan dambe
Soomaalidu wax bay is dhex geliyaan oo marka qolo meel qabsato ee qolo kala
wareegto qoladdaas uun baa wax iska sheegata marka taageerayaashii ninkii hore
ee meesha ka tegey Gen. Morgan ee magaalada ku nooli wax cadaadis ah is
bahaysigiina ma kala kulmaan?.
Col. Barre: Maya, maya,
arintaas waxaa fiicnaan lahayd inaad tagtaan oo aanu idinku marti qaadno iyaga
laftoodana aad waraysataan si aad xaqiiqda u gaartaan. wax kala duwan iyo wax
cadaadis ah iyo wax dhib ah oo dadkaas lagu hayaa ma jiraan dadkuna isku mid
weeye, way ganacsadaan, guryahooday ku nool yihiin, shacabku waa isku mid.
Ibraahim: Maalintii
Jimcihii waxaa shir wada fadhiyey adiga iyo Gen. Moragan, idinkoo is gacan
qaadayana waan arkayey xaalku waa sidee ma wax baa colaaddii iska bedeley?
Col. Barre: Maya, laba
nin oo macruuf ah oo shir isugu soo galay baanu ahayn, salaantaad arkayseyna waa
midda Islaamnimada laakiin wax heshiisa oo aan galay ma jiraan.
Ibraahim: Had iyo goor
waxaa la idinku eedeeyaa inuu isbahaysigiinu Kismaanyo xoog ku haysto oo aydan
deegaanka u dhalan eedayntaas maxaad ka leedahay?
Col.Barre: Edayntaasi
waa dulmi ayaan anigu ka leeyahay, nin Soomaaliya oo nin Soomaaliya meel ka lihi
ma jiro, jifo ahaan meel waa lagu kala badnaan karaa balse meeshan annagu wax
baan ku leenahay, keligayana ma lihin, in la yidhaahdo xoog bay ku soo galeen
ama ku yimaadeena dulmiga dadka lagu samaynayo baan u aragnaa inay tahay.
Ibraahim: Waxaan jeclaan
lahaa inaad iiga waranto xidhiidhka idinka iyo dawladda Carta idinka dhexeeya,
waxaa jirtey mar uu Gen.Morgan weerar ku soo qaaday magaalada Kismaanyo oo uu
sheegay inay Carta ka saartay, marka xidhiidhka idinka dhexeeya muxuu yahay?.
Col. Barre: Adeer horta
qolyaha Carta iyo annagu colna ma nihin, wax hadda naga dhexeeya oo nabad oo
kale ahina ma jiraan, nimankaasi Carta ayeey isku dhiseen Muqdishana waa
yimaadeen, namaba soo gaadhin anaga marka wax naga dhexeeya iyo wax kaloo gaar
ahi maidna ma jiraan. Morgan inuu yidhaahdo Cartaa iga qabsatayna waa halka ay
soomaalidu ka tiraahdo: "nin daad qaaday xumbo cuskey", isagu dad
badan buu marinayaa mooyee annaga iyo Morgan, annagaa diriray cid isugu kaaya
tagtayna ma jirto, Itoobiya ayaa isga gacan soo siisa oo soo kaalmaysa, annagu,
annaga iyo Illaahanaga ayaa isku xidhan, cidina isuguma kaaya tegin.
Ibraahim: Laakiin Col.
Barre marka laga qiyaas qaato arinta ah ciidan maanta la jebiyey oo magaalo laga
qabsaday inuu isla markiiba haddana meeshii qabsado miyeeysan u ekayn inay
awoodi ku soo korortay, awoodaasi ma idinkay idin qarsoonayd?
Col. Barre: Adeer taas
taatik ahaan isagaa ku khaldamay sababtoo ah maalintuu Kismaanyo soo galay
maalintii ka horaysey ayuu Jilib dagaal nagu dhex maray oo ciidamadiisa lagu
jebiyey dabadeed xoogagii la dagaalamay oo maqan ayuu inta daba maray sidaas
magaaladii ku qabsaday, marka taatiik xumo uu la yimid bay ahayd taasi.
Ibraahim: Shirka dibu
heshiisiinta ee halkan aynu hadda joogno ka socda guddoomiye ahaan sidee u
aragtaa?
Col. Barre: Adeer horta
shirkan Eldoret aad iyo aad baan anagu u soo dhoweeynaynaa, waanna ku
faraxsanahay, aadna waxaan u jeclahay weliba aannu ku shaqayn doonaa haddii Alle
idmo inuu najaxo oo maanta xal soomaaliyeed ka soo baxo hase yeeshee annaga
dooxada Jubba ahaan sida uu maamulkiisu u socdo kuma qanacsanin ama dadka la
qorsheeyey oo la isu qaybiyey oo wixii aanu munaasibka u lahayn oo aan nalaka
siin ama ha noqoto sida dadka loo heshiisiinayo oo la isaga hor keenayoo la isu
soo hor fadhiisinayo oo lafteeda ay caddaalad darro ka muuqato, masalan SRRC iyo
Dooxada Jubba ayaa iska soo hor jeeda iyagaana la rabey in la heshiisiiyo,
markii qolka shirka la isugu yimidna, Dooxada Jubba waxaa u soo fadhiistay
guddoomiyahooda oo aniga ah SRRC'na waxaa u soo fadhiistay ilaa 13 xubnood,
arintaas cabashadeeda iyadoo qoraalana waan gudbiney welina waan wadaynaa ilaa
aanu jawaab rasmi ah ka helo ama nala qancin waayayo oo ay bahashu naga is taagi
doonto.
Ibraahim: Ergooyinka
kula socda ee aad hogaaminayso ee gobolka aad ka timid matalaya beelaha
deegaankaas degani ma u dhan yihiin?
Col.Barre: Adeer waa u
dhan yihiin beelaha deeganku ergada anigu aan hogaaminayo jileec iyo jareer wax
ka maqani ma jiraan, waana joogaan.
Ibraahim: Qolyihii
markii hore magaalada ka talin jirey markaynu soo qaadano inagoon qabiil iyo
waxba toona magac dhebayn yaa idin kala socda?.
Col. Barre: Dee waa kan
gudoomiye ku xigeenkaygii Col. Yeey baa igala socda, oo aad aragto inuu haddaba
I garab fadhido, waana loo dhan yahay.
Ibraahim: Ayamahan waxaa
igu soo duul duulaysey inaad kulamo is daba joog ah wada yeelateen xubno ka
tirsan SPM'tii Gen.Morgan oo ah ragii aad Kismaanyo ku dagaalanteen oo Odayaal,
Saraakiil iyo Wax garadba leh, aadna ka wada xaajootaan sidii aad ku heshiin
lahaydeen, arintaasi hadda halkee bay idiin maraysaa?.
Col. Barre: Meel fiican
bay noo maraysaa oo waxa weeye ragii hore ee uu Kismaanyo dagalku nagu dhex
maray dhamaan marka laga reebo Morgan waanu is aragnay waana wada hadalay,
wejigii koowaadna xalay (22kii
Oct) buu soo geba geboobey, kan labaadna waanu u ballansanahay, waxaanuna haddii
Alla idmo ka soo saari doonaa bayaan cad oo aanu u gudbin doono dadku meeluu
jiraba.
Ibraahim: Goormaad ku
talo jitaan inaad bayaankaas soo saartaan?.
Col.Barre: Guddi baanu u
saaray soo diyaarisa laba beri ilaa saddex beri baanu jecelahay inuu ku soo baxo.
Ibraahim: Shaqsiyaadka
aad heshiiskan wada waddaan kuwa ugu cad cad yaa ka mid ah?
Col.Barre: Ragu wuu
badan yahay waxaana ka mid ah Xaabsade, Cali-baashe, Xagaafe, Col. Labatinle
Ugaas Xasan Hilaali, intaas ayaan kaaga sheegi karaa.
Ibraahim: Sow sidaas oo
kale idiinma fiicna inaad u sii gudubtaan tan idinka iyo Gen. Morgana idinka
dhaxaysa ?
Col. Barre: Taas
xagayaga diyaar baanu u nahay laakiin bal hadda tan aniga iyo Morgan caalamkay u
gudubtaye, halkanse waan u joognaa in la is hor fadhiisto.
Dhamaad
Waxaa Eldoret ku waraystay
Ibraahim Maxameddeeq
E-mail: imdeeq@hotmail.com
Eldoret, Kenya
Oct 23, 2002
ELDORET:
Taxanaha Wararka
WARARKA
SEPTEMBER - GUJI
»
AGOOSTO | JULY
| JUNE |
MAY | APRIL
|
MARCH | FEBRAAYO
|
Janaury 2002
| Wararkii
1999-2001
com
|