Daabaco Boggan | Print

Kuu Talin Maa, Ii Tali Meysid Waa Tilmaan ay Warbaahintu ku Tallaabsatay !!

Tan iyo wixii ka dambeeyay Burburkii Xukuumaddii Dhexe ee Milateriga ahayd waxaa Geyiga Soomaaliya ka hana qaadday Saxaafad Madaxbanaan oo runtii la dhihi karo waxa ay soo martay Marxalado kala duwan iyo heerar kala gedisan .

Saxaafadda Madaxabanaan ee Soomaaliya waa mid taageera ballaaran ka heshay Bulshada Soomaaliyeed oo aanu ognahay in ay Bulsho War tahay isla markaana si weyn ula jaan qaadday Saxaafaddii Madaxa Banaaneed ee Dalkan ka hirgashay.

Marka aan Taariikhda dib ugu noqdo Magaalada Muqdisho Sagaashameeyadii waxaa ka bilowdey Saxaafad Madaxbanaan oo ku bilaabantay Majaladihii ama Jaraa’idkii faraha badnaa ee ka soo baxayay Magaalada Muqdisho in kastoo Jaraa’idka Xiligaa soo baxayay uu ahaa mid Qabiil ku salaysan isla markaana Shaqaalaha ka hawl gala ay ahayd mid Aqoontooda Saxaafadeed ay aad u hooseysey.

Tadawurkii iyo is bedeladii ay Warbaahinta Soomaalidu ku tallaabsatay ayaa wuxuu u gudbay heer la dhihi karo waa Saxaafad Runtii ka tarjumaysa aragtida Shacabka Soomaaliyeed waxayna wehel u noqotay Mujtamaca Soomaaliyeed oomeelo kala duwan ay ka Haqab tirtay Baahidooda Wareed.

Saxafiyiinta Soomaaliyeed maanta marka aan fiirino Hawl Wadeenada ka hawl gala qaybaha kala duwan ee Warbaahinta Dhallinyaro waaya aragnimadooda Saxaafadeed ay aad u year tahay isla markaana aan si fiican qaarkood xitaa aysan u garanayn Joqoraafi ahaan Geyiga Soomaaliya iyo Gobolada uu ka koobmo.

Ma Xuma Dhallinyaradaas waxa ay qaadeen tallaabo isku day ah oo haddii ay sii wadaan ay suurta gal tahay in ay fahmaan ama ay gaaraan waaya Aragnimada ay doonayaan in ay ka kasbadaan Xerada Saxaafadeed ee ay ku jiraan mana doonayo in Dhallintaas aan ka Nayid Jabiyo Mehradooda Saxaafadeed in kastoo aan jeclaa inay helaan aqoon badan iyo Tababaro Xirfadooda ku Aadan.

Intaas marka aan uga soo dego Araarteyda Maqaalkan Maanta aan Hal ku Dhegga uga Dhigay Kuu Talin Maa, ii Talin Mee in kastoo aan Saxaafadda Soomaaliya aan ula Beeyrey haddana waa Tilmaan lagu yaqaan Soomaalida gaar ahaana Sedax iyo labaatankii Sano ee u Dambeeyay oo Tafaraaruqa iyo kala Tagga tilmaan looga dhigo.

Waxaan Xusuustaa Hees ay Qaadday Fannaanad Soomaaliyeed oo ay leedahay Ii Tali Walaal, Kuu Talin maayo jiib looga dhigayo, aan kuu Taliyo ii Talin Maysid, aan wada Tashano wada Tashan meeyno aan kala Tagno kala Tegi meyno.. Runtii Heestaas waxay dhab ahaan ka Tarjumaysaa Mujtamaca Soomaaliyeed ee Maanta oo ku sifoobay Heestaas.

Saxaafad waa Wabaahin, lagamana maarmo Saxaafadda, sidaa haddii ay tahayna waa inuu jiraa Sharci Saxaafaddii hagaya, maxaa yeelay ma aha in dib loogu noqdo Sagaashameeyadii ooay soo bixi jireen Wargeyso Jaantaa Furan ah oo wixii ay doonaan iska qora ama sheega.

Maalmahan waxaa jiray Xeer muddo dheer soo jiitamayay looguna tala galay Bahda Saxaafadda Soomaaliyeed si loo Ilaaliyo Xuriyatul Qawlka isla markaana loo Xakameeyo Warbaahinta qaarkood oo wax ay ku hadlaan marka aad maqasho la yaab kugu abuuraya xitaa qaarkood ay gaareen in Anshixii Saxaafad lagu yiqiin ay meel uga dhacaan.

Aqristaow bal ka waran “Nin baa Taleefan laga wacayaa, wuxuu Sheeganayaa Ninku inuu yahay Nabadoon ama Iimaan taad doontaba ka dhigo wuxuu leeyahay Beeshaas Hebel waan u Digaynaa, haddii ay ka joogi waayaan arrimahaa Dagaal baan ku qaadeynaa”, Waa qayb ka mid ah Tusaalayaasha ugu dhow oo aad ku aragtan ama ka maqashaan War baahinta, Nin kale baa Hadlaya wuxuu leeyahay Xildhibaan baan ahayd waa in Madaxda Dalka ugu sarreysa ay joojiyaan arrintaa iyo arrintaa ama Dawladdu waa in aysan Saxaafadda caburinin, Xildhibaanku isagu muxuu yahay sow Xubin Dawladdeed ma aha, muxuu u jecleystay in Hadalkii uu qabay uu u adeegsado inuu sii marsiiyo Saxaafadda.

Haddaba qaar ka mid ah War baahinta ayaa maanta waxa ay la soo Mutaxan yihiin ma Dooneyno Xeer lagu dhaqo Saxaafadda bal haddii aan is weydiino Sharci ku Dhashe Sharci ma Diidee qofka diidaya in Sharci ama Xeer loo Sameeyo Saxaafadda muxuu yahay Ujeedkiisa dabacan waa tii aan maqaalka hal ku dhigga aan uga dhigay oo ahayd Ii Talin Mee.

Saxaafaddu waa in ay yeelato Xeer lagu Dhaqo, maxaa yeelay haddaan la helin Xeer kala haga Bulshada iyo Saxaafadda waxay noqonaysaa in Saxaafaddii loo adeegsado isku Dirka Bulshada Soomaaliyeed, kala qaybinta Soomaaliya oo qaarkood Saxaafadda laga sheeg sheegay in ay yihiin Maamul ama Degmo jirta, Saxaafaddu waa in ay Macalin u noqoto Bulshada tusa wixii Xun iyo wixii San, waana in ay ka baxdo Tafaraaruqa ku dhex jira.

Isku soo duuboo Maqaalkeygan maanta ayaan waxaan ula jeedaa sidii loo heli lahaa Saxaafad Hormarsan, Saxaafad shaqadeeda Taqaana, Saxaafad Waddaniyiin ah, Saxaafad si Xun wax u sheeg aan ahayn, Saxaafad la Tartami karta Saxaafadda Caalamka Saxaafad ay dadku jecleystaan, Saxaafad loo Soo Ordo oo Run Sheeg ah, haddii Taladeydaas dadka qaarkii ay dhibsadaan dabacan anigi cid gaar ah ulama jeedo, waase iga talo guud iyo jacayl aan u qabo in Warbaahinta Soomaalidu ay noqoto mid Xor ah, mid Madaxbanaan mid laga haybeysto.

W/Q. Ustaad Aadan Macalim “Aaddaamo”

E-Mail aadaamo2@hotmail.co.uk

Telka 00252615511863
 

Faafin: SomaliTalk.com | Aug 2, 2013

Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com © www.SomaliTalk.com