::: SomaliTalk.com :::

Gabadhii xumaan damacda aabahey baa nin iga weyn u dari lahaa miyey qiil ka dhigataa?

[tix raac qormi ku saabsan buugii beenta ahaa ee Ayaan Xirsi]

Waxaa qortay: Ikraam Cali-kaar

Gothenburg- Sweden

Waxey aheyd maalin aan dhex taagnaa carwaddii 25aad ee bandhiga buugagta magaalada Gothenburg ee Sweden 29.9.2005-ta si habsami ah uga furmay. Waa carwo caalami ah oo sanad walba qorayaasha adduunka iyo intii ehel u ah qalinka lugu soo bandhigo qoraaladooda, waana tan ugu weyn ee ku taal gobolka ama dalalka loo yaqaan Iskaandaneefiyanka.
Bandhigan waxaa lugu martiqaada sidaan soo sheegay inta ehelka u ah qalinka ee caqliga iyo aqoonta u adeegsada qalinkooda. Nasiib wanaag booqashada rugtaas waxaan kula kulmay gabadhii soomaaliyeed ee bari caanka ku aheyd xayeysiinka dharka Weris Diiriye, laakin markii dambe u xuubsiibatay taakuleynta dadka dhibaateysan ee Afrika, iyadoo ay aheyd markii ugu horeysay ee la kulmo Waris Diiriye, waxeyna aheyd mid soomaalinimada ka muuqto. Qolkii ay shirka jaraa'id ku qabaneysay ayaan kamid ahaa warfidiyeenadii joogay waxeyna halkaasi ku soo bandhigtay buugeedii 3aad ee ka hadlayey halgankeedii caan baxay ee ka hortaga Gudniinka. In door ah ayena ka hadashay buugan oo ka duwan kii hore ayey kaga faalootay in gudniinka haddii dumarka soomaaliyeed ee marti u noqdeen dhaqmo kale uusan marna ka harin waxeyna arrintaasi ku tilmaamtay Ayaan darro iyo jir dil loo geysanayo carruurta aan waxba galabsan

Hadaba ku dheeranmayo sababta aan markale mowduucan uga hadlayo waxaase igu kalifay markii aan carwadaasi ku dhex arkay buug marka aad ka fogtahay muuqaalka ruuxa ku sawiran aad kuu soo jiidaneyso, malaha waa midabka modow, laakinse markaad u dhawaato ayaad ogaaneysa ruuxa qoray inaaney aheyn shaqsi Alle xagiisa iyo bulshada ay sheegataba ka leh qiimo sidaas daraadeed waqti kuma lumin akhrinta buugaas, waxaase jiray qormooyin ku jiray buuga runtii aan si fican u akhriyey kuwaasoo aad ogaaneyso iney yihiin been la soo dhoo dhoobay.

Waxaa qoray buugan Ayaan Xirsi Magan waxeyna ugu magac dartay "Codsaneysa Caddaalad" Buugu wuxuu ka hadlayaa arrimo badan oo is diidan. Tan koowaad waxey ka hadashay Ayaan Xirsi sababta keentay in maanta ay ahaato qaxooti taasoo ah in aabihii dhalay uu doonayey inuu ka darro nin ka weyn da'ahaan oo xilligaas ku suganaa dalka Kanada diidameedii guur aysan raali ka aheyna ay aheyd sababta ugu weyn ee keenay iney cadow ku noqto Diinta Islaamka.

Inkirimeyno in dhaqankii Soomaalida marka ay timaado arrin guur uu ahaa mid jiray in gabar nin aysan rabin lugu darro,sababtana ay tahay reeraha oo u badan sabool doonayeyna in gabadhoodu guursato nin hodan ah si ay uga baxaan saboolnimada. Ikraam ahaan doonimayo inaan ka faaloodo arrinkaas waxaanse leeyahay waa arrin jirta oo gabdho badan dambi looga galay balse dhaqan gamuuray miyaa wax laga qaban karaa? Laakinse sheekaadaasi maahan mid jiritaanka Alle lugu inkiri karro ama diin looga baxo, soomaaliduse waxey tiraahdaa "Hashii dideysaa geedey ku xoqoto ma weydo" . Arrimaha is diidan ee buugan ku jira ayaa waxaa kamid ah iney weli sheeganeyso Ayaan Xirsi iney tahay muslimad cabsi ka qabta falka ay ku dhaqaaqday in Illaahey ugu carroodo maalinta qiyaamana uu ku darro kuwa naarta galaya. Hadey sida ay sheegeyso jirto maxaa keenay iney u aflagaadoto Diinta Islaamka jirtaankii Allaha xaqa lugu caabuna inkirto? Miyaan la oran karrin sheeko baraleedaasi waa maah maahdii aheyd "Baqtiga ma cuno fuudkiina waan cabaa"

Dalalka reerka galbeeda waxaa la sheega in gabadha aan 18 jirsan uu guurkeedu yahay midaan banaaneyn, maadama aysan aheyn ruux caqli leh oo mas'uuliyadeeda qaadi kartaa. Ayaan Xirsi oo arinkaas meel kaga hadleysa buugeeda ayaa ku tilmaantay xadgudub. "Haa waa run, laakin aniga Maxamed (Nabi Muxamed NNKH) ma aqaano wiilkaasna weligey lama kulmin, mana cadeyn karro inuu haweenka taageersana ama uu cadowgoodu ahaa, sidoo kale waxaan ragga muslinka sheegta weydiiya sababta ay gar waaweyn u leeyihiin dharka carabta oo 1600 sanno ka hor ahaa u xirtaan ayna u raacan fikradahaas ee Quraanka ku jira" ayey ku leedahay qeyb ay kaga jawaabeysay su'aal aheyd miyaaneyn aheyn wax laga xumaado in Nabi Muxamed guursado gabar sagaal jir ah waana qeybta ay Islaamka si gaar ah uga hadleyso buugeedii ay ku sheegtay iney codsaneyso caddaalad taasoy si aan qarsoodi aheyn u muujineyso sida ay ugu damqaneyso waxa ay ku sheegtay gabar la kufsaday hadana karbaash loogu darroo taasoo hadana ay ku leedahay gabdhaasi sababta loo karbaashay waxey sameysay galmo iyadoon la guursan.

Isku soo wada duubo xaqiiqda dhabta ah cadaawada Ayaan Xirsi Islaamka u heyso maahan mid la ogaan karro, waase mid u baahan in la weydiiyo ka hor inteysan baran ninkii Holandeeska ahaa Plieps la oran jiray ee ay wadaganaayeen (Living togther) saaxiibkeedna ahaa loona aaneynayo inuu ahaa ninkii Diinta ka saaray iney Islaamka necbeyd iyo inkale ka hor inta aaney soo if bixin arrinta guur ee ay sheegtay in qasab loga dhigay.

Dhinaca kale waxaa jira gabdho soomaaliyeed oo badan kuwaasoo meelaha qaar ay Ayaan Xirsi wadaagan, maadama xumaanta ka dhanka ah dhaqanka iyo diinta ay sameynayaan ay sababo badan uugu qiil sameeyaan.

Waalidiinta Soomaaliyeed ee xilligan waxaa mudan iney dhageystaan carruurtooda si haddii dhibka yimaado berito ay iyaga mas'uuliyadooda qaaadayaan, haddii kale arrinkoodu wuxuu noqonayaa iney maalinba meel u cararaan Sida Masar iyo Suuriya oo naf ka raadshaan iyagoo ku calaacalayaan iney ka baqeen in carruurtu ka halowdo. Aaabha soomaaliyeed ee kabarada jaadka iyo fadhi ku dirrir qabyaaladeeda dhax fadhiyo iyo hooyada lacag arruursi iyo iney dad xamati ka dhigtay shaqo,waxaa haboon iney ubadkooda dhowraan qiimana ay siiyaan ka hor inta aaney xaajo faraha ka bixin.

Waxaa qortay: Ikraam Cali-kaar

Gothenburg- Sweden

ikraam@journalist.com

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan