-
Dr. Ghanim Alnajjar oo Aad uga
Dayriyey Gebi Ahaan Xaalada
Soomaalida....
-
Saddex Markab oo Kalluumaysato
ah oo Lagu Afduubay Soomaaliya....
-
Cusmaan Cali Caato oo
Cabdullaahi Yuusuf ku edeeyey in
uu Isu Diyaarinayo Weerar..
Dr. Ghanim Alnajjar oo Aad
uga Dayriyey Gebi Ahaan Xaalada Soomaalida....
- Kalluumaysiga sida
Sharci Darrada ah loogala baxo Xeebaha Soomaaliya waxay
sannadkii gaartaa lacag dhan $300-million
- Soomaaliya si
joogto ah ayaa loogga xad gudbaa xuquul Insaanka...
- DFKMG ma laha awood
ay ku maareyso arimaha la xiriira dhawrista xuquuqda
aadamiga
- 370,000 oo Soomaali
ah oo ku bara kacay gudaha Soomaaliya oo ku nool xalad
adag...
- Walaac dad lagu
hujuumogudaha Soomaaliya ayadoo loo huwanayo macag ah
"la dagaalan argagixiso"
- Carruurta
Soomaaliyeed 19.9% keliya ayaa ka haysta wax barasho
asaasi ah...
- Xabsiga Hargeysa oo
loogu tala galay 150 maxbuus, laakiin hadda ay ku jiraan
700 oo maxbuus...
Tarjumadii: SomaliTalk.com
| Sept 1, 2005
 Dr.
Ghanim Alnajjar ayaa aad uga dayriyey sida loo dal-dalanayo
khayradka badaha Soomaaliya, sida aaan carruurta
Soomaaliyeed u haysan waxbarasho asaasi ah iyo sida ay
Soomaalidu dhexdeeda ugu xad gudbeyso xuquuqul Insaanka.
Waxa kale oo uu calool xumo ku tilmaamay xaalada xabsiga
Hargeysa.
Dr. Ghanim Alnajjar oo ah
Khabiirka madaxa banaan ee qaramaada midoobey u qaaabislan
hubinta xuquuqda insaanka Soomaaliya oo uu sannadkii 2001kii
magacaabay Kofi Annan ayaa soo gabagabeeyey booqashadii
sanad laha ahayd ee uu kusoo maray Soomaaliya, booqshadaas
oo qaadatay 11 maalmood. Waxana uu Khamiis September
1, Nairobi ugu waramay warbaahinta.
Asagoo ka hadlaaya sida loo
xaalufiyey khayradka badaha Soomaaliyeed waxa uu sheegay in
si sharci darro ah looga kalluumaysto xeebaha Soomaaliya,
kalluumaysi lagu qiyaasay lacag dhan $300 oo malyuun oo
doolar in lagala baxo badda Soomaaliya. Asagoo arrintas si
gaar ah uga hadlaya waxa uu yiri:
"Arrinta aan ka hadleynaa
waa tuugo bareer ah oo geed loogu soo gabada aysan jirin, oo
muddo socotey, taas oo wax laga qabtay aysan jirin".
 Asagoo
hadalkiisa sii wata waxa uu yiri "Ayadoo aan lahayn wax
difaaca awgeed xeebaha Soomaaliya waxaa si sharci darro ah,
oo aan cidina wax ka qorin ama cidina xeer u samayn uga
socdo hawlo kalluumaysi oo ay wadaan marakiib shisheeye oo
sharci darro ah, kuwaas oo xaalufinaya khayradkii lagu
hagaajin lahaa hab nololeeedka dadka Soomaaliyeed" ayuu yiri.
Waxana uu xasay inaan la garanayn marakiibtaas shisheeyaha
ah ee ka kalluumaysta badaha Soomaaliya. Waxase uu intaas ku
daray in "Qaar Ruush ah ayaa ku andacooda in ay haystaan
heshiisyo hore iyo in ay bixiyeen lacagta diiwaan gelinta
leysanada, laakiin mid arrintaas cadaynteeda keenay ma jiro"
ayuu yiri, sida ay xusatay jariidada Mail & Guardian.
Alnajjar waxa uu xusay in
dunidu ay isaga indha tirtay xaaladaha Soomaaliya. Waxana uu
si aad ah hadalka ugu adkeeyey sida xeebaha iyo badaha
Soomaaliya si sharci darro ah ay uga kalluumaystaan marakiib
ajnabi ah. Waxana uu ku celiyey muhiimada ay leedahay in la
sameeyo hay'ad sugta difaaca xeebaha Soomaaliya inta ay
maamulka Soomaaliy ka abuurayaan nidaam awoodi kara
qabashaha hawshaas.
Alnajjar waxa uu ku nuux
nuuxsaday sida gudaha Soomaaliya loogaga xad gudbo
xuquuql Insaanka. Asagoo arintaas ka hadlayana wax auu iri
ku xsad gudubka xuquuqda bini'aadamka iyo dhoofinta dadka
waxay caadi ka tahay Soomaaliya, in kasta oo Soomaaliya loo
sameeyey dawlad Federaal ah oo kumeel gaar ah.
Asagoo ka hadlayaa arrinta
la xiriirta dadka loo dhoofiyo sida dhuumaalaysiga ah waxa
uu yiri: "Waxaa aad u kordhay dadka laga gudbinayo badda cas
inta laga qaado Soomaaliya la geynayo Yemen". Waxana uu
sheegay "in qofkiiba laga qaato lacag dhan $30-$50, waxaana
sannadkiiba dhuumaalaysi lagu gudbiyaa kumayal qof", ayuu
yiri. Waxan auu intas ku daray in dadkaas badan koodu ay
yihiin Itoobiyan imanaya Puntland, si ay uga dhoofaan
magaalada Boosaaso. Waxan auu yiri "Dadkaasi waa qar/jar
iska xoor, aan waxb au dambayn, waxa ay rabaan uun in ay
badda ka gudbaan, waxay rabto haku qaadatee, xataa haddii ay
tahay in ay dhintaan."
Prof. Alnajjar waxa uu
sheegay in DFKMG aysan lahayn awood ay ku maareyso arimaha
la xiriira dhawrista xuquuqda aadamiga, sababtoo ah ayadoo
aan weli si rasmi ah uga hir gelin dhulka Soomaaliya.
Warku waxa uu intaas
kudaray in dawlada (DFKMG) - ee uu hogaammiyo madaxweyne
Cabdullaahi Yuusuf Axmed - la asaasay bishii Okoobar ee
sannadkii 2004, ayadoo Soomaaliya loo raray bishii June ee
2005.
C/Laahi Yuusuf:
Xoog wax ku xallin maayo.
Cusman Caato: C/Laahi Yuusuf dagaal in uu soo qaado
ayuu rabaa...
Waa hadalada xubnaha ka tirsan DFKMG ay is
dhaafsadeen maalmahan, gaar ahaan madaxweyneiyo
wasiirkiis..... Sawirka: reuters |
Alnajjar oo sii wata ka
hadalak Dawlada FKMG waxa uu yiri: "Dawlada cusub ee dhowaan
loo raray Soomaaliya - taas oo Kenya lagu dhisay isku daygii
14aad ee mar kale lagu unkayo dawlad dhexe ilaa 1991 - weli
ma ay samayn wax horumar ah oo la taban karo xagga xuquuqul
Insaanka, sidii ayadoo aan dawladiba ka jirin gudaha."
Alnajjar oo ah macallin wax
ka dhiga Jaamacada Kuwait, waxa uu xusay sida uu uga
walaacsan yahay 370,000 oo qof oo ku bara kacay gudaha
Soomaaliya, kuwaas oo uu sheegay in ay ku nool yihiin xaalad
aad u liidata.
Waxa kale oo uu xusay in uu
aad uga welwelsan yahay wararka dhowaan soo baxayey ee
tilmaamayey in qaxooti aan Soomaali ahay oo ku sugan gudaha
Soomaaliya in si faquuq ah ama gaar ah ay maamuladu u
hujuumayeen "ayadoo loo huwanayo magaca ah la dagaalan
argagxiso". Dr. Ghanim Alnajjar waad ayuu nuux nuux saday
dadka aan u dhalan Soomali ee ku dhaqan Soomaaliya ee uu
sheegay in la afduubo, lana dhibaateeyo, waxan auu yiri waa
in arrintaas la joojiyo.
Waxa kale oo uu ka hadlay
sida uu uga soo hor jeedo in 'dalal qaar' ay dar-dar
gelinayeen in ay dib Soomaali ugu celiyaan Soomaali qaxooti
ah ayagoo aan hubsan ammaan kooda iyo waxa ay kala kulmi
doonaan gudaha Soomaaliya marka lagu celiyo.
Waxa kale oo uu Dr.
Alnajjar walaac weyn ka muujiyey sida aysan Soomaaliya uga
jirin waxbarashada asaasiga ah - ayadoo aan carruurta
Soomaaliyeed haysan waxbarsho asaasi ah sida dugsiyada hoose/dhexe
iyo sare. Waxana uu yiri "Ayadoo la qiyaasay in boqol-kiiba
19.9 oo keliya ay waxbarsho u diiwaan gashan yihiin awgeed
waxaa muhiim ah in la dar-dar geliyo isku day in
waxbashada asaasiga loo helo carruurta Soomaaliyad."
Waxa kale oo uu Alnajjar ka
hadlay sida loo faquuqo dadka aan lixaadkooda/xooggooda ama
dhimir-koodu u dhamayn, taasna uu sheegay in loo baahan
yahay wacyi gelin dadka la barayo sida ay dadkaasi ay u
dhici karto in ay ku adag tahay nolol maalmeed kooda.
Alnajjar waxa uu
cambareeyey dilkii C/Qadir Yaxye, Duniya Muxyadiin iyo Kate
Peyton, waxana uu ugu baaqay siyasiyiinta, hogaamiyaasha
diinta iyo ganacsatada Muqdisho in ay xaqiijiyaan sidii uu u
istaagi lahaa am aloo joojin lahaa weerarada loo geysto
dadka u dooda xuquuq Insaanka iyo dadka u shaqeeya
Warbaahinta, waa sida uu u dhigay warka ay faafisay hay'adda
Reuters.
Alnajjar waxa uu arrin
calool xumo ah ku tilmaamay xaalada Xabsiga magaalada
Hargeysa, oo ah caasimada dawlada isku magacawday Somalilad,
waa sida uu hadalka u yiriye; waxana uu intaas ku daray in
xabsigaas markii la dhisay 1942 loogu talo galay in uu qaado
150 maxbuus oo keliya, laakiin hadda ay ku jiraan
kuwadhowaad 700 oo maxbuus, inkastoo ayuu yiri ay aad u
liidato xaalada sixo iyo adeeg caafimaad ee xabsigaas.
CNN oo arrintaas ka
hadlaayaa waxa uu yiri: Waxaa
Alnajjar naxdin ku noqotay
booqashadii uu booqday Xabsiga Hargeysa.
Asagoo arinta xabsiga
Hargeysa ka hadlaya waxa uu yiri: "Waa goob ceebeed, gagaar
cafimaad la'aanta halkaas ka jirtaa waa wax aan caqliga geli
karin", asagoo intaas ku daray "Xalada xabsiyada Soomaaliya
waa kuwo aan la aqbali karain, waana kuwo aad uga hoseeya
heerka xuquuqul insaanka ee caalamig ah, waxaan asal u ah
ayadoo aan wax dakhli ah loo qoondeyn iyo maamul xumo."
Dabley ah dhallinyado
Soomaaliyeed oo saaran gari dhex maraya Jawhar, Aug
1, 2005: Sawirka waxaa qaaday Simon Main /AFP |
Waxana uu intaas ku daray "Sheekada
dhabta ah ma sheegayaan makhaayadaha & Hoteelada bilicda
san, iyo meelaha lagu kulmo, waxaa sheekada dhabta ah
sheegaya waa Maxaabiista."
Waxana uu laakiin xusay in
uu jiro dhul Somaliland loo qoondeeyey in laga dhiso Xabsi
Cusub, sida ay xustay Reuters.
Doorashada Somaliland ka
dhici doonta September 29 waxa uu ku tilmaamay arin dhanka
wanaaga ah, sida ay xustay warbaahinta Koonfur Afrika.
Alnajjar waxa uu sheegay in
Ra'iisul wasaare Cali Maxamed Geeddi uu muujiyey sida ay uga
go'an tahay hirgelinta guddi qaran oo madax bannan oo u
xilsaaran arimaha xuquul Isnaanka, taasna uu rabo in
uu ku daro qorshaha DFKMG.
Dr. Alnajjar oo booqday
meelo badan oo Soomaaliya waxa uu muujiyey sida ay meelo
badan oo Soomaaliya weli ammaan darro uga jirto ayadoo la
sheegay in uu Muqdisho u tegi waayey ammaan darro ka jirta
awgeed. Asagoo arrintaas Muqdisho tegid la'antaka hadlayana
waxa uu yiri "Ma nihin kuwo jar-iska xoor ah is haligaya".
Alnajjar meelaha uu booqday
waxaa kamid ah: Jawhar (DFKMG), Hargeysa, iyo Garoowe.
Waxana uu ammaanay haweenka Soomaaliyeed oo sida uu sheegay
muujiyey wax hoggamin.
Booqashada Alnajjar waxay
ahayd tii shanaad ee uu ku tago Soomaaliya asagoo Xoghaya
Qaramada Midoobey, Kofi Annan, wakiil ug aah arrimaha Xuquul
Insaanka Soomaaliya.
Tarjumadii:: SomaliTalk.com
| ISHA: UN, Mail & Guardian, Reuters | Sept 1, 2005
Saddex Markab oo
Kalluumaysato ah oo Lagu Afduubay Soomaaliya....
Taipe: Saddex markab oo
kalluumaysato ah oo laga leeyahay dalka Taiwan ayaa lagu
afduubay xeebaha Soomaaliya, ayadoo dadka qafaashay ay
sheegeen in ay baxrida layn doonaan haddii aan la siin lacag
dhan hal malyuun iyo bar doolar ($1.5 million), sidaas waxaa
Khamiistii (Sept 1) shaaca ka qaaday saraakiil reer Taiwan
ah.
Saddexda markab
magacyadooda waxaa la yiraahdaa: Chung Yi 218, Cheng
Ching Feng iyo Hsin Lien Feng 36. Waxana
maraakiibtaas la afduubay bartamihii bishii August 2005,
sidaas waxaa yiri afhayeen u hadlayey wasaarada arimaha
dibada Taiwan oo magaciisa la yiraahdo Michel Lu. Waxana uu
sheegay mulkiilayaasha doonyahaasi ay dawlada la soo
xiriireen 24kii August, ayagoo sheegay in dadka Afduubay
doonyaha ay sheegteen in markabkiiba laga siiyo nus-malyuun
doolar ($500,000). Waxaaan wararku sheegeen in halkii doonba
ay saarnaayeen 20 baxri ah. Afhayeenku waxa uu intaas ku
daray in aan fahfaahin kale laga hayn maraakiibtaas.
Tarjumadii:: SomaliTalk.com
| Sept 1 | Isha: IOL/Koonfur Afrika...
Cusmaan Cali Caato oo
Cabdullaahi Yuusuf ku edeeyey in uu Isu Diyaarinayo Weerar..
Cusmaan Cali Caato |
C/laahi Yuusuf Axmed | Sawirka: Reauters |
NAIROBI | Sept 1, 2005:
Madaxweynaha Soomaaliya waxa uu isu diyaarinayaa in uu xoog
isticmaalo, dadka fikradiisa ka soo hor jeedana waa in ay
wax kasta oo ay kaga hortegayaan sameeyaan, sidaas waxaa
Khamiistii yiri caaqilka maleeshida Muqdisho, sidaas waxaa
warka ku bilowday hay'ada Reuters oo waraysi la yeelatay
Cusmaan Cali Caato.
"Waxa jira hal qof oo
isu diyaarinaya dagaal, qofkaasina waa C/laahi Yuusuf, kaas
oo nasiib darro haysta ciimado ka yimid Yemen iyo Itoobiya"
sidaas waxaa yiri Cusmaan Caato, oo ah wasiir ka tirsan
dawlada C/laahi Yuusuf, waa sida warku u dhigaye.
Cusmaan Caato oo jooga
Nairobi, Kenya waxa uu yiri "Waxay haystan 3,000 oo nin oo
Itoobiyaan ah oo wata 100 gawaarida teknikada loo yaqaan si
ay wax ugu weeraraan."
C/raxmaan Maygaag oo ah
afhayeenka dawladda FKMG, waxa uu beeniyey arrinta uu
Cusmaan Caato sheegay.
Maygaag oo arrintaas
beeninta ah ka hadlaya waxa uu yiri: "Arintaas wax run ka ah
kama jiraan haba yaraatee, isaga (Caato) ayaa mala awaalaya
arintaas." Waxana uu intaas ku daray "DFKMG waxaa ka go'an
in ay si qoto dheer oo nabad ah wax ugu xalliso."
Madaxweynaha DFKMG oo ku Dhawaaqay in uusan Xoog wax ku
maquunin Doonin
 Madexweynaha
Dawlada FKG-ah C/Laahi Yuusuf Axmed ayaa wacad ku maray in
xal mooyee aan xoog hubka looga dhigi doonin Maleeshooyinka
hubeysan ee jooga gudaha Wadanka Soomaaliya...
Guji... Aug 21
Tarjumadii: SomaliTalk.com
| Isha: reuters | Sept 1, 2005
Jaamacada Kismaayo oo Ladhigay Dhagaxeedii u Horeeyey
Markii ugu horeysey ee taariikhda Kismaayo ayaa la dhigay
dhagaxii ugu horeeeyey ee Jaamacad Kismaayo...
Guji...
| 
Daabaco
Boggan | Print