Daabaco Boggan | Print

Xasuuqii Malka-durduro

• Faysal Cabdiraxmaan Warfaa
  f_warfa@hotmail.com (f_warfa@hotmail.com)

  ---

Gudooma salaan.

Sannadku waa sannadkii ummadda Soomaaliyeed ku caan baxday ama magaceedii isku badalay ama ay iyagu la baxeen magacan cusub ee qaxootinimada, waa xilligii uu wax badan iska badaly hab dhaqankii soo jireenka ahaa ee ay ummaddani hidaha u lahayd ama taariikhda u lahayd. waa wakhtii  uu hoos u dhacay magacay aduun-weynha ku lahayd gaar ahaan caalamka islaamka.

Waxaan sannadkaa isaga ah ka soo qaxay ama ka soo cararay amaan xumadii, qalalaasihii ka taagnaa ama ka aloosnaa magaaladda Muqdisho, socdaal dheer ka dib waxaa soo gaadhay ama ku soo beegmay xilli ay gacanta ugu jirto magaalada Boorame iyo guud ahaanba gobolka Awdal dawladda Itoobiya iyo jabhadii SNM. waana halkii ugu horeysay ee ay gacanta ku dhigo Itoobiya.

Halkaana ay ka geysteen ama ka fuliyeen xasuuq aad u xun oo runtii kaba daran ama ka ba'an kii Xamar ka taagnaa, waxaa degaankaa lagu xasuuqay dad tiradoodu kor u dhaafayso ilaa 400 oo qof una badan dumar iyo caruur, gaar ahaan dilkaasi wuxuu ka dhacay magaalooyinka Boorame, Dila iyo degmada Saylac oo dhamaantood ka tirsan gobolkaasi.

Muddo yar dabadeed waxay jabhadii SNM abaabushay shir ay ku nabadaynayso beelaha, hase yeeshee taladu waxay faraha ugu jirtay ama arrintaa faraha ku hayey saraakiil Itoobiyaan ah, waxaana maamulkaa isla afgartay in la sameeyo ama halkaa ku gaadhay heshiis ku meel gaadh ah beelaha Direed ee dhulkaa wada dega ama wuxuu maamulkaasi ka hana qaaday gobolada Direed ee waqooyiga.

Markii labaad ee aan socdaal ku kala bixiyo gobolkayga waxay taariikhdu ahayd 1997, runtii noloshu guud ahaan dadka ku dhaqan goboladaasi aad bay isku badashay intii aan ka maqnaa halkaas in kasta oo ay dhibaato ka taagnayd ama maamulkaasi xishay xuduudii uu gobolku lahaa dalka Jabuuti, isla markaana aanu wali waxba ka badalin ina Riyaale tubtii siyaasadeed ee ina Cigaal u jeexay gobolka iyo dadkiisaba.

Muddo markaan ku sugnaa gobolka ayaa booqasho gaaban ku gaadhay ama ku tagay gobolka Waqooyi galbeed gaar ahaan magaalada Hargaysa, xiligaa isaga ah waxaa socday qaban qaabadii doorasha Madaxweynaha ama waxaa lagu gudo jiray doorashadii Madaxweynaha iyo ku-xigeenkiisa.

Maalin ka mid ah maalmahaan ku sugnaa magaalada Hargaysa ayaan subax ku waa bariistay war ku soo baxay bogaga hore ee wargays-yada oo sheegayey ama xanbaarsanaa in la helay xabaal dad la xasuuqay intii ay jirtay dawladii Soomaaliyeed ee uu hormoodka ka ahaa Siyaad Barre.

Runtii waan ka naxay kana xumaaday warkaa dhiilada leh ee ay soo qoreen ama warkaa dhiila-  lada xanbaarsan ee ay soo qoreen wargays-yadda ka soo baxa magaaladaasi, waxaanan go'aan ku gaadhay in aan maalinta bari ah ka qaybqaato banaan baxaa la iskugu soo baxayo goobta uu xasuuqu ka dhacay ama kulanka ka dhacaya xabaasha dusheeda.

Waxaan ka qayb qaatay subaxii danbe banaan bixii, waxaana halkaa isugu soo baxay dadweyn- e aad u tiro badan waxaana khudbad qiimo badan ka soo jeediyey Ina Cigaal, waxaana banaan bixii lagu soo gunaanaday khudbad uu halkaa ka jediyey Siiraanyo. waana halka qoonkkii ama naburkii siyaasadeed ee ka dhexeeyey hogaamiyaha iyo siyaasiga SNM uu ku damqaday ama waa maalintii isha la isku dhuftay.

Goobta xabaashu ku taalay waxay in yar u jirtay ama u dhawayd dugsiga hoose/dhexe ee Malk- durduro, dooxana waxay u jirtay ilaa 15 talaabo, waana ka soo horjeeka taliskii ciidanka qaranka ee gobolada waqooyi. markii la bilaabay xabaasha qodisteedii ee fakeedii la baneeyey ama la qodobay waxaa nagaga soo baxay mayd xidhan labiskii ciidanka qaranka soomaaliyeed oo wali-
ba qaarkood ay gacantooda ku jiraan tusbaxyo.

Waxaa markiina ii cadaatay ama aan runtii xaqiiqsaday in ay yihiin ciidankii qaranka, kana deg- aal galay xuduuda si ay u difaacaan jabhadan dalka soo weeraraya. waxaan muddo u kuur-galay ama ku mashquulay bal inaan helo ama maqlo in dadka magaalada degan in ay cidi kaga jirto maydka la helay, waana la waayey dadkaa cid sheegata.

Waxayse naxdini ii timid markaan maqlay in lafihii maydka inta la qalajiyey oo cadceeda ama qoraxda loo dhigay dabadeedna la dhigay carwo ama laga dhigay maydkii wax loo daawasho tago ilayn cidi garan mayso haybta ay ka sii yihiin soomali. waxay ahaayeen ciidan qaran alamana marin maydkaasi xaquu ku lahaa muslimiinta.

Waxaan ka codsanayaa culamaa'udiinka, salaadiinta,waxgaradka iyo aqoon-yahanka oo intooda badan ama badankoodu aanay waxba ka ogayn dhacdadan, hase yeeshee markay arrinta maqleen ula cararay dhinaca hay'adaha u dooda xuquuqda aadmaha in ay marka hore mariyaan maydka xaqiisa arrimahana bal dib uga fiirsadaan lagana daayo dadweynahan wacyi galinta qaldan ama marin habaabinta lagu hayo ummadda.


Faysal Cabdiraxmaan Warfaa
f_warfa@hotmail.com (f_warfa@hotmail.com)

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan

Faafin: SomaliTalk.com | Oct 2, 2005

MAQAALADA KALE EE MAANTA::::

»DIGNIIN CULUS: AIDS-KA & SOOMAALIDA | Dhagaafe
»Gabadhii xumaan damacda: "nin iga weyn ayaa lagu dari lahaa"| Ikram
»Dowladihii aan Qaranka Lahayn | C/Waaxid Khaliif
»Haddii 189 xubnood ay doorteen c.llaahi muxuu kooram u layahay  
»Muqdisho iyo Jowhar  Barbar-dhac |  Amiin Yuusuf
»Tarbiyada caruurta | Baashi Maxamed Shiikh  
»Mucaarad iyo Muxaafid la isugu tag Shabeelada Dhexe | A. Yusuf
»BISAYL SIYAASADEED MISE BOOR ISKU QARIS? | Garaad
»Fariin ku jeeda  ra’iisulwasaare Geedi! | Cadde  
»MAQAALADA KALE EE MAANTA::: KA AKHRI HALKAN... GUJI..

Dr. Alnajjar oo Aad uga Dayriyey Xaalada Soomaalida....
»Cusmaan Caato: C/laahi Yuusuf dagaal ayuu isu diyaarinayaa
»Saddex markab kalluumaysato oo lagu afduubay Soomaaliya
Wararka oo dhan ka akhri halkan... Guji... sept 2

BAARID | SEARCH