SOMALITALK.COM XAYAYSII
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - MAQAAL
Daabaco Boggan | Print
:::C/LAAHI YUSUF & AWEYS::

Hadaladii C/Laahi Yuusuf (Jawhar) iyo Sh. Aweys (Muqdisho)... Guji
:::JAAMACADA KISMAAYO:::

Dhagax dhigga jaamacada Kismaayo... Guji..
SHACABKA PUNTLAND vs TERRY:

Puntland iyo Terry (oo sheegtay Shirkad aan la aqoon) oo Dubai ku kala saxiixday heshiis... Guji

01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 |
:::UGAAS MAXAMED WALI:::
YAA MAALI JIREY? Faallo:Ugaas Max'ed Wali oo ku bilawday C/ahi Yuusuf Axmed Muxuu Kusoo Kordhin Karaa Somalia Guji..
::MPLS: BUUGGA XASUUS QOR :::

Xaflad Lagu Soo Bandhigay Buugga "Xasuus Qor" oo Lagu Qabtay Minneapolis.. Guji...
19-JIR LAGU DILEY MINNESOTA:

Wiil Soomaaliyeed oo La Toogtey Asagoo Dhex Fadhiyey Gaari Taagan Meel Gaaska Laga Qaato oo ku yaal Magaalada St.Paul, Minnesota, USA... Guji
::SH. CIISSE XASSAN JUMALLE::

Walaalahayga Soomaaliyeed baan gargaar ka sugayaa; UAE way iga tuureen cusbitaalkii aan xaqa u lahaa... Guji... 
:::C/NUUR FAARAX CALI:::

Xaflad Shahaado Master oo ka dhacday Qaahira.. Guji..
:::MAQAALKII YUSUF SHABAC:::

XAMAR CAASIMADA HALAGA BEDELO; Calankana bil halagu saa’idiyo... Guji...
:GAAJADA & CARRUURTA SOM:

Carruurta Soomaaliyeed ee gaajada iyo cuduradu ku aafeeyeen dalkooda Soomaaliya oo ay hay'adda MSF Video kasoo duubtay...daawo Halkan
[Waxaad u baahan tahay Windows Media oo laga soo Rogan karo halkan]. Qoraal Soomaaliya la xiriira oo ku qoran English ka akhri halkan...
:::XAFLADII DHALLINYARADA:::

Xafladii Masjidka Abuubakar ee Xagaaga 2005 Loo Qabtay Dhallinyarada... Guji...
::: LAASCAANOOD:: ALHUDA:::

Masjidka Al-Huda oo Saddex Dabaq ah oo Laga Dhisayo Laascaanood... Guji..
.
::: MASJID DAR AL-HIJRA:::

Nala Iibi Dhismaha Masjidka Dar Al-Hijrah, Minneapolis... Guji

 Q-r-nka Soomaaliyeed 

Ilaah baa mahad leh. Nabadgelyo iyo naxariis nabi Muxamed korkiisa ha ahaato. 

Cabdulwaaxid Khaliif 

  cabdulwaxid@hotmail.com 

Oct 16, 2005


Maxaan ka wadaa Q-r-n? Haddii magaca Qur’aan geli karo halkaas waan gelin lahaa. Haddii inta la qoro shaqallada Afsoomaaliga oo ah: a e i o u la oran lahaa qof kastoow intaad xaraf kala baxdid ku buuxi waxa ka maqan q-r-n; maxaa dhicikari lahaa? Sida fidrada ah waxaa fiican inaad wax u xulatid sida ugu dhibka yar oo sameeynaysa micnaha ugu fiican ee weedha soo baxda. Qof Soomaali ah oo qumani wuxuu la soo bixi lahaa xarafka a laba jeer markaasay u soo bixilahayd qaran (q-r-n + a + a = qaran). Laakiin kii dhibka ka hela ama dad aan Afsoomaali aqoon wax u dhiibta waxaa dhici karta inay kula taliyaan inuu isticmaalo labo u ay dabadeedna u soo baxdo weedha ah qurun. 

Qaranku wuxuu dowlad ugu duwanyahay isagu gooni gooni ahaan hal mar lama waayo. Soomaaliya diintii Islaamku waa jirtaa; dadka badankiisii waa joogaan; deegaankii weli wax baa ka dhaqan; baddii haba la sumeeyee oo weliba hala xaaqee waa jirtaa xitaa dhismayaashii iyo agabkii qaranka waxbaa ka taagan. Halka ay ka dhicikarto in dowladda hal maalin afka ciidda loo darikaro sidaan labo jeer  soo aragnay ama maqalnay. Oraahihii C/hi Timo-cadde Allaha u naxariistee ayaa i yaabgeliya sida markuu dhaho: 

  • dadkaan la hadlayo baan lahayn dux iyo Iimmaane

ama 

  • nin qalbi la’ Qur’aan nin u dhigay Qaaf dheh ku harraadye

Qofkii yiraahda, qaran baan Soomaali barayaa wuxuu la mid yahay qof wax u sharxaya qofkaas shaqfadda la’ ee uu hal-abuurku cabbirayo. Marka laga reebo dad yar oo Ilaah u naxariistay, waxaa ummaddii ka soo haray fiqi aan tolkiis ka janno tegin, hal-abuurro iyo fannaanniin sugaya madaxweyne ay u heesaan iyo dadweyne qutulyoonkii ciriiri ka gelay ooy ka soo hartay: ninkii hooyaday guursada waa adeerkay! 

Intaan dhirta dhuxul ahaan loo dhammeyn waxaan isticmaali jiray maahmaahdii ahayd: oodo dhacameed midba mar baa la qaadaa laakiin hadda waxaan isticmaalaa: canjeelo siday ukala korreysaa loo cunaa. Labo arrimood baa igu khasbay – middi waa dhirtii oo la dhammeeyey marka oodba mar dhow waa lagu diimin. Tan kalana waa dadkeennii oo ay ka soo hartay in canjeelo/cunto la ciseeyo. Weligiin ma aragteen qof aqoonyahan sheeganaya oo aamminsan in dagaalooge qaran dhisi karo? Kaaga darane jago ka sii raba! Marka qaran-dhisku wuxuu leeyahay qaab loo bilaabo. Sida “canjeeladaas” loo cuno waa in wax walba say usu leeyihiin la isagu aaddiyaa. Sidaan horay usoo niri: qaranku dowlad la’aan ma socon karo. Qaranka ay dowlad keliya ka maqantahay wuxuu la mid yahay gaari taayirro keliya ka maqanyihiin ama guri saqafka kore keliya ka maqanyahay. Gaarigaas waxaad gashan kartaa taayirro. Laakiin haddii qaranka qeybtii ugu muhiimsanayd maqantahay ood tiraahdid dowlad baan dhisayaa waxay la mid tahay baabuur aan matoor iyo taayirro lahayn ood inta taayirro gashatid aad tiraahdid waan isticmaalayaa! Mana shaqeyneyso. 

Haddaan diintii fahmiweynay ma fahmiweynay Afsoomaaligii? Miyaan hal-abuurkii oran: 

  • waxaan ahay waanada macallinka
  • waxaan ahay waddada la sii maro
  • waagii baryaba ubax laga waraabshoo
  • waxaan ku werweraynaa waddankiinna wax u barta
  • waddankiinna wax u barta
  • oo ka jira waxyeellada
  • guul wacan
  • cadow ka waabo
  • iyo barwaaqo
  • nabad lagu wadaagoo
  • hakuu waaro waddankeennu
  • waddankeennu waa wadnihii jirkeennoo
  • waraabinaayey dhiiggoo
  • waan ku warwereynaa

:::FAALLADII C/WAXID:::

Digaag Gata, si Puntland Shidaal Loogu soo Saaro : shirkaddu maadaama aysan heysan dakhli ay wax ku baarto Guji...

Maxaa ka culus weedhahaas? Haddii diinta Islaamka uu xusilahaa lama arkeen wax loo dhigo laakiin waa loo garaabi karaa maxaa yeelay Kacaankii baa markaas talada hayey sidoo kalana fannaanniin iyo hal-abuurro badan iskuma fiican diinta. Hal-abuurku wuxuu cabbiray ubax (dhallaanka iyo ardeyda), wuxuu ku waraabiyey  ka fekerka waddanka iyo inay maanka ku hayaan dhulkooda hooyo iyo inay cadowga ka jiraan. Hadday waddani noqdaanna wuxuu u rajeeyey horumar, guul, barwaaqo iyo nabad. Ogoow hal-abuurku ma oran waddankeennu waa wiilkeennii ama gabadheennii ee wuxuu yiri waa wadnaheennii! Hal-abuurku wuxuu ogaa in marka xukun la qabto ay dad badani xukun ku dilaan wiilashooda marka wuxuu ka dhigay waddanka nafteenna. 

Heestii hal-abuurku waxay noqotay hal bacaad lagu lisay. Dadkii heestaa loo qaadi jiray waxaa ka mid ahaa ra’iisul wasaaraha, aniga iyo dad badan oo markaas ardey ama dhallaan ahaa. Hal-abuurku wuxuu islahaa dadkayagaas curdanka ahaa haddii suugaantaas lagu ababiyo inaysan mar dambe u iillan doonin cadow iyo inaysan sina waddankooda u khiyaami doonin laakiin hal-abuurku wuxuu noqday nin duddumo la hadlaya! Waxaan quustay markaan dhaafiweyney madax Mustaxiil ka badin la’ iyo labo-aliflayaal Xabashi ah oo la leeyahay waa tabobarayaal Soomaaliyeed. Kuwanana Xamar iyo Koonfurta ay ka bixi la’yihiin isbaaro-dhigasho, kufsi, daroogo-beerid iyo mooryaannimo. Waxaan maqaal ku iri 2002: 

  • waxaan ahay waanada macallinka (Zenawi)
  • waxaan ahay waddada la sii maro (awr-ku-kacsi)
  • waagii beryaba
  • jago lagu wareershoo
  • waxaan ku warwereynaa
  • waddankiinna wax u dhima
  • waddankiinna wax u dhima
  • haku jiro waxyeeladdee
  • guul wacan
  • caddow ku waani
  • iyo belaayo
  • nabad lagu wareemoo
  • hagu waayo waddankiinnu
  • waddankeennu waa
  • waax ka mid ah Itoobiyoo
  • waan ku werwereynaa

“Walaalayaaloow, Soomaaliweyneey weedhaas” ma ku dambaabayaa? Waxaan maqaalka uga danleeyahay sida waxa ka maqan q-r-n uu qofkii caqli leh oo Soomaaliyeed u fahmi ogyahay ayaa dhibta heysata qaranka Soomaaliyeed waxaa ugu waxqaban og Ilaah ka dib dadka Soomaaliyeed. Haddii la yiraahdo waxaa qaran noo dhisaya Kenya iyo Itoobiya waxay ka dhigantahay annagoo ku dhahna dad Kenya iyo Itoobiya u dhashay oon Afsoomaali aqoon iney nooga dhigaan q-r-n weedh micno samaysa! Marka Zenawi ooy dhici karto inuu Afsoomaaliga wax ka yaqaan haddaan wax u dirsanno wuxuu meesha gelinaa labo u markaasaa halka qaran laga sugayey waxaa ka soo baxaya qurun Soomaaliyeed. Waxaan maqaalku ku soo xirayaa sida hal-abuurku u yiri: 

  • nidar baan horay u galay
  • niyaddeydu waa meel
  • haddii aana soo noqon
  • callankeyga Nuuroow
  • Allahayow ku nabadyeel.

Cabdulwaaxid Khaliif 

  cabdulwaxid@hotmail.com

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan

Faafin: SomaliTalk.com | Oct 16,2005


»CIR-MAAXIYAAL SHIINEES AH OO SAHAN HAWADA SARE UGU BAXAY
»
Carruurta Soomaaliyeed ee Qurbaha iyo Dhibaatada Aabbe La'aanta
»“Qoor-qabad Waxaruhu Biyaha kuma Qurquriyaan” | C/waaxid
»Dowladda Karaamaysan Hala Taageero Si Aanu U Helno Kala Dambeyn
»Oktoobar iyo Xafladda lagu Samaynayo Jawhar | Bashiir
»Qarnigii hore  ee somaaliya & qab qab layaasha  maanta jooga | Jamal
»Doorashadii Golaha wakiilada somaliland | Qodax
»Miyaa Maxamed-dheere la Masaafurinayaa | C/waaxid Khaliif
»CIIDAMADA QARANKA OO LOO ABAABULAYO QAABKII USC | C/risaq
»
Madaxda PL  oo Jowhar Lagu Maamuuso, kuwa kalena la Xiiro  | c/waxid
»INJ. MUNYE OO FOGEEYAY EEDEYN LOO SOO JEEDIYAY | Abucar
»Jini Boqor oo Muqdisho looga baxshay ALLE BOQOR | C/raxman
»Dib u heshiisiinta Soomaaliya: Maxaa qaldan? | Raage
»Somaaliya Katarina iyo Rita | Amiin Yuusuf

»Waraaq furan oo ku socota Ururka midnimada islaamka | Saciid
»HALKEEN XALKA KA RAADINAA??? | Xuseen
»
Hargeysaay hambalyo | C/Raxmaan Taysiir
»Dalka Yaa Iska Leh, Dadka Yaa Umaqan | Axmed Cali
»Xasuuqii Malka-durduro | Warfaa 
»Morgan oo Noqday Makaalintii Barre Hiiraale | Maxamed
»Qarnigaan qabiil ku faan qiimo Ma leedahay | Mowlidyare
»MIDOWGA AFRIKA: MIDNIMO KATALIN MISE MINDIYO AFAYN? | Garaad
»
DIGNIIN CULUS: AIDS-KA & SOOMAALIDA | Dhagaafe
»S.Y.U.P oo War ka Soo Saaray Doorashada ka Dhacday Somaliland
»Gabadhii xumaan damacda: "nin iga weyn ayaa lagu dari lahaa"| Ikram

Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 
© www.SomaliTalk.com

BAARID | SEARCH

 



HTML CD