SOMALITALK.COM XAYAYSII
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - MAQAAL

Khudbadaha  C/lahi Yusuf caadifadii qabiilka ayey dib u soo noolaynaysaa

Soomaalidu waxay tiraah  ” hadal aan fiiro loo oran iyo caano aan fiiqsi loo dhamin wey kula foogaadaan oo feerahey wax yeelaan”. Darajaduu doono ha hayo ninka mas’uulka ah waxaa looga bahanyahay in uu ka fiirsado hadalada uu ku hadlayo. Ninka madaxweynaha tiisa waaba gaar maxaa yeeley ummada idil ayaa dhagta u raaricinaysa hadalkiisa,  sidaa darteed looma baahna in wax alaale wixii afkiisa soo qabtaa uu iska hadlaa. Qofka mas’uulka ah waxaa haboon in uu eegaa mastawaha uu joogo iyo dadka uu la hadlayo maqaamka ay jogaan, hadiise qofka labadaas arin aan fahansanayn qofkaas ma aha qof mas’uuliyad qaadi kara.

Ummadda Soomaaliyeed mudo badan ayey dagaal ahli ah ay ku soo jirtey welina lagama sameeyn dib u heshiisiin dhab ah. Shirkii Kanya labada sano loo fadhiyeyna waxaa xooga la saarey sidii laysku keeni lahaa hogaamiye kooxeedyadii iska soo horjeedey laakiin dib u heshiisiin dhab ah kama dhicin. Colaadihii qabiillada dhaxyaaley lagama wada heshiis shirkii oo socdaa ayaa dagaallo qabiil dhacayeen.  

Dowlad dib u heshiisiineed

Ujeedada ugu weyn ee dowladaan loo soo dhisey ayaaba ahayd sidii loo sii wadi lahaa dib u heshiisiintii bilaawantey madaama qabiilladii weli sidooda hubkii u sitaan, cabsidii iyo shakigiina sidiisii u sii jiro. Dib u heshiisiinta waxaa ugu muhiimsan sidii ummadda dhaxdeeda looga abuuri lahaa kalsooni iyo is aamminaad. Kalsoonida iyo is aamminaadana waxa lagu kasban karo waxa ugu weyn waa hadalka wanaagsan. Is handadaad iyo is cabsi gelin dib u heshiisiin kuma timaado. 

“ Aniga waxaan ahay ma quuste ninka Soomaaliya ugu hubka badan uguna dagaal yahansan baan ahay”  “ Dowladayda ciddii  ka hortimaada daadka ayaa qaadaya”. Hadaladaa iyo kuwa la midka ah ee C/lahi Yuusuf  ku hadlo ummadda ayey kala sii foogeyneysaa waxayna  dib u xoojineysaa caadifadii qabiilka iyo naceybkii bulshada dhaxyaaley. 

Qoraa Talyaani ah oo magaciisa la yiraahdo Goerge della Boca  oo arimaha Soomaalida dhowr buug ka qorey ayaa wuxuu yiri sanadkii 1993 waqtigii Mareykanka xabadeynayeen Muqdisho “ Maraykanka Soomaalida aqoon uma laha hadii aqoon u lahaan lahaa xoog iyo hanjabaad wax kuma raadsheen maxaa yeeley Soomaalida waa sida Libaaxa oo kale mar walba oo aad u hanjabtaa  geesinimo dheeraad ayeyba ka sii qaadaan hanjabaadda”. 

Soomaalida waa ummad madax adag islana markaana isla  qab weyn, ummada dhaqankaas leh oo weliba mudo colaad ku soo jirtey dabacsanaan iyo hadal macaan ayaa lagu soo jiitaa waa hadii la rabo in si maslaxad ku jirto wax loo xaliyo 

Hadday curaddii durdurisay aaran maxaad moodday  

Ninkii loo soo doortey in ummadda hogaamiyo hadii wuxuu doono isaga hadlo maxaad modaa kuwa wasiirada iyo xildhibaanada loo soo doortey ama shacabka caadiga ahba ?. Xaley waxaan Horn Afrik ka dhageystey wareysi C/lahi Koofi lala yeeshey, asaga oo ka hadlayey ciidamada  Puntlant ka yimid ee loo diidey in ay maraan gobalka Hiiraan. C/lahi Koofi hadaladii waxaa ka mid ahaa “sidey ku dhici kartaa iyadoo dib u heshiisiin dhab ah la sameeyn in ciidamo beelleed dhul kale ka yimid in dhax maraan. C/lahi Yuusuf aan aragno cida uu daadka raacsiin karo”

Sidoo kale C/lahi Sheekh oo isla Horn Afrik ka wareysatey nuxurka khudbadii ugu danbeysey ee C/lahi uusuf wuxuu tilmaamey in  khudbada C/lahi Yuusuf xanbarsaneed dhiilo colaadeed wuxuuna C/lahi Sheekh sheegey  in aanan jirin shacab shacab kale daadka raacsiin kara. 

Hadal intii uu afkaada ku jiro ayuu ammaantaada yahay waxaa habon in C/lahi Yuusuf ka fiirsado hadalada uu ku hadlayo isla markaana ka waan toobo dhiilada colaad ee uu hurinaayo  ilayn  Rag walaalow wuxuu ku dhaamo la waa.  

Ilyaas Maxamuud Xuseen
Ilyas_mah@hotmail.com   

Faafin: SomaliTalk.com | July 29, 2005


WAA QABIILKEE YAASIIN XASAN CUMAR
Ninka ay warbaahinta UK ku sheegeen in jinsiyadiisu tahay Soomaali oo lagu tuhmayo qaraxyadii London "qabiilkee buu Soomaali ka yahay"... Guji..


Wararka Qaraxyada London ka Akhri halkan...

Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 
© www.SomaliTalk.com

BAARID | SEARCH

 



HTML CD