Qosolka Dhurwaaga ragba run u moodey
WQ. Dr. Saciid Ciise |
saciidciise@aol.com
Atlanta - USA | November 7, 2001
Qaybta 1aad | Qaybta 2aad
M.Zanawi
|
Maamulka Tigreyga ee uuhogaaminayo Mudane Mele Zanawi waxey
taageero maaliyadeed ka heshaa ururada sirdoonka kuwa dunida ugu
waaweyn. Iskaashigaasna waxay u adeegsataa sidii wadamadaas ay
indhahooda uga jeedin lahayeen xukunka ay ku haysato dalka
Soomaaliya. Bartilmaameedkeedu waa in Soomaaliya looga taliyo
Adis Sababa. Jidka ay doonayso in ay ku gaarto himiladaas waa
adeegsiga dad Soomaaliyeed oo dunida ay ugu muujiso in asal
ahaan qowmiyadan ay ka soo jeedo Ethiopia.
C.Yusuf
|
Col. Abdulahi Yusuf oo horay uga tirsanaa sarakiishii hore ee
xogga dalka Soomaaliyeed ayaa dagaalkii 1963 dhexmaray Maamulkii
Amxaarada iyo dowladii Soomaaliyeed waxaa ay heleen ciidankii
sirdoonka Soomaaliyeed 1964 galka sarkaalkaas oo ay ku cadeyd
falalka qarsoodiga ee uu ugu adeegayey maamulkii Hayle Salase oo
cadowga u ahaa Soomaalida.
Waxay dad badan aaminsan yihiin inay ahayd arrintaas mida u
geysay korneylka inuusan dalacaad iyo tixgelin badan kala kulmin
madaxweynayaashi dalka isaga dambeeyey iyo inuu gacanta u galo
janaraal Caydiid oo markii dambe gacanta ku hayey galalkii
madaxtooyada.
Korneylku wuxuu caan ku yahay in wax walba uu ka
hormariyoxoog ku muquunid ku dhisan awood iyo burburinta
qoyskiisa iyo qabiilkiisa xata ahaddii ay soo gasho dan ku
gaarida madaxtinimadiisa. Cid walba waxay kadheregsan tahay sida
korneynlku uu u dumiyey jabhadii SSDF ee ku dhisneyd halkaqabiil.
Maanta markii dantiisii iyo mida shacabka gobolada Majeertenya
ay iskeeni wayeen, ayuu korneylku wuxuu u gudbiyey taliska
Tigreyga ducumenti qarsoodiya oo uu ka sameeyey dadka goboladaas.
Caydiid
|
Korneylku xog warankiisa wuxuuku gudbiyey in dhulka Bari &
Nugaal dadka dega ay xiriir la leeyihiin argagixisada iyo
wadaada mitidka, wuxuuna codsaday in circa laga garaaco
Magaalada Bosaaso iyo degmooyin ka mida xeebaha. Wuxuu kalo
codsaday in ciidamada Tigreyga iyo saxiibadeeda ku lamaansan ay
dulaan la galaan ciidamadiisa sidhulkaas loogu soo celiyo
awoodiisa.
Aragtidii Dadweynaha Janayo 2001
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13
|
Dr. Peter Roble oo ah aqoon yahan Soomaalida Galbeeda ayaa
tigreygu waxayu magacaabeen danjirahooda u fadhiya Midowga Yurub
oo fadhigoodu yahay dalka Biljimka. Aqoon yahankaas wuxuu shir
walba ee ka dhaca wadamada yurub layimadaa siyaasad tirtiraysa
jiritaanka ummada Soomaaliyeed ee Ethiopia ay xooga ku haysato,
isaga oo isla markaasna sheegaya sida uu isagabu ugu rogtey
diintamasiixiga sida ka muuqata magaciisa hore in dadkaasuna ay
berri horejinsiyadooda u rogteen.
Mengistu
H.Selassie
|
Waxaa intaas dheer inuu shirarkaas Yurub ka raarido inuu isaga
oo mitilaya Ethiopia loo ogolaado inuu buuxiyo shirarka
Soomaalida arrimaheeda looga hadlayo, si dalka Soomaalida
danaheeda ay Ethiopia wakiil uganoqoto. Halkaasna wuxuu Ethiopia
ugu adeega sida propagaandada Ethiopia uu ugelin lahaa wadamada
Yurub, taas oo ka dhana jiritaanka qaranka Soomaaliyeed,
islamarkaasna sidii kaalinta waxqabad ee Yurub ay u fidinayso
wadamada geeska Afrika Ethiopia loogu qoondeyn lahaa muga ugu
weyn. Safiirkaas wuxuu kutilmaamay Soomaalida galbeed ururkeeda
ONLF ee u dagaalamaya madaxbanaanidooda,inuu yahay mid
argagixisa oo ay wataan wadaado ku xiran Osama Bini Laden.
Wuxuuna Yurub uga howlgalaa sidii dalalka Yurub ay Tigreyga ugu
taageeri lahayddagaalka ay kula jirto degaanada Soomaaliyeed ee
diidan maamulka Tigreyga.
1894
Tripartite Accord was reached by Great Britain, Italy,
and Ethiopia over Somali territories. Italian control
was established over an area at the Indian Ocean, later
known as Italian Somaliland. The Accord also recognised
Menelik's claim to Ogaden.
More...
|
Dr. Abdimajiid Hussein oo ah aqoon yahan ku dhashay dhulka
Soomaali galbeed laakiin asalkiisu ka soo jeedo dadka reer
waqooyiga ayaa noqday hogaamiyesiyaasadeed oo hormuud u ah
ururkii siyaasadeed ee Soomaalida Galbeed. Dadka Soomaaliyeed oo
Ethiopia ay xukunka ku haysato waxay heleen fursad weyn oo la
midamida ay heshay Eriteria oo ah inay noqdaan dal xora.
Nasiibdarro, aqoonyahankaas wuxuu madaxbanaanida Soomaalida
Galbeed hoos geeyey maamulkii tigreyga isaga oo darajo ku
dhaafsaday dantii ay lahayd ummadaas, qiyaano culusna ku
cuuryaamiyey xoriyadii ummaddaas aamintey. Aqoon yahanku wuxuu
abaalmarin weyn ka helay maamulka Tigreyga wuxuuna soo qabtay
jago wasiirnimo. Haddana waxaa loo magacaabay safiirka joogtadaa
ee Dalka Ethiopia u fadhiya UNka.
Wuxuu aqoon yahankaas si aan kala go' lahayn ugu taafa xaytey
sidii uu utirtiri lahaa magaca Soomaaliyeed, kalsoonina uu ugu
raadinayo in Soomaaliya arrimaheeda laga hogaamiyo dalka
Ethiopia. Wuxuu u ololeeyey in masiibooyinka ka jira adduunka ay
Soomaalidu saldhig u tahay. Waxa uu marin habaabin kuhayaa
waqooyiga Soomaaliya oo danta Tigreygu ay tahay lugeeyo
loogeysto ummaddaas si loogu hayo go'doon siyaasadeed, looguna
gacan haatiyo taageeridakala go'ida Soomaaliyeed.
Safiirkaas oo colaad shaqsiyadeed u qaba Soomaalidagalbeed
isaga oo u aneynaya isku daygii dilkiisa
luuliyo 1996, ayaa wuxuu geeyaa ducumenti been abuura oo
laga sameynayo dalka Soomaaliya iyo kan Soomaalidagalbeedba,
kuwaas oo muujinaya in labadaas dhulba ay ka howl galaan
argagixiso ku salaysan dhinaca diinta.
Somalia claims sovereignty over Ogaden, an ethnically
Somali region of far eastern Ethiopia. In 1977 Somalia
invaded Ogaden in an attempt to annex it, but Somali
forces were defeated by the Ethiopian army in 1978.
Ethiopia and Somalia signed a peace accord in 1988 but
Somalia did not renounce its claim to the region.
Quote from
Encarta Online |
Maamulka Tigreyga oo aan laga jecleyn deegaanada Muqdishu,
Kismaayo iyo Majeerteenya ayaa wuxuu samaynayey xaalad
marmersiyo u noqon karta in ciidamadoodu ay xoog ku qabsadaan
deganadaas si madax ka amar qaadata ay u keeni lahayeen
degaanadaas. Madaama maamulka Tigreygu uu yahay sabool duulaan
sidaas u weyna uusan sameyn Karin, ayuu safiirkaas wuxuu door
weyn ka qaatay sidii kaalmolacageed iyo mid qalaba uu uga heli
lahaa wadamada reer galbeedka si loohirgeliyo duulaanka Tigreygu
uu la damacsanaa mar hore. Sida xogta lagu hayo Tigreygu waxaa u
qorsheysan u jeedooyin dadban waxyna doonaysaa dhab ahaan inay
caalamka u muujiso in xeebaha Soomaaliya ay yihiin dhul aan
cidina xukumin oo aan amaan ahayn, marina ay u tahay
argagixisada iyo ka ganacsiga muqadaraadka. Dulucdeeduna waa
inay horkacdo dulaan ay maalgelinayaan reer galbeedku oo ay
ladamacsan tahay inay ku tirtirto wadaniyiinta Soomaaliyeed
iyadoo adeegsanaysala dagaalanka argagixisada, si ay u hanato
dhulka istratejigaa ee xeebaha Soomaaliyeed.
Akhri Qaybta 2aad ee qoraalkan
Dr. Saciid Ciise
Atlanta - USA
saciidciise@aol.com
2001-11-07
DISTRIBUTED VIA
SOMALITALK.COM
AFEEF:
Araagtida qoraalkaan waa mid u gaara qoraaga kusaxiixan, kana
tarjumimaayo aragtida SomaliTalk.com |