Waxaa fajac iyo amankaag ku noqotay gebi ahaanba Soomaalida Minnesota
markii maalintii ciida la sheegay in uu joornaal Minnesota ka soo baxa oo
ay qoraan Soomaali uu qoray hadallo uu macnohoodu ahaa "Argagixisada waxaa
lagugartaa xijaabka ay xirtaan dumarka muslimiinta ah iyo garka ay la baxaan
ragga muslimiinta ah", waxaana kulankii ciida laga sheegay in arintaasi ay
dadka muslimiinta u keeni karto dhibaato weyn, oo ay gaar ahaan colaad u
abuuri karto gabdhaha musliniinta ah ee xijaaban (hate backlash).
Arinta joornaalkaasi qoray waxay layaab ku noqotay kumanaan muslimiin ah
oo isugu soo baxay salaadii ciidul-adxaa.
Gabar Soomaaliyeed oo maqashay arintaas uu qoray wargeysku ayaa la soo
xiriirtay SomaliTalk waxana ay tiri sidan: "Salaanta Islaamka ka bacdi; waxan
ahay gabar muslimad ah oo xijaaban, xijaabkaas oo aan u qaatay Allah dartiis,
waxaana maanta salaadii ciida ka maqlay in joornaal Minnesota looga yaqaan
war-xun-sheeg uu qoray in calaamadaha lagu garto argagixisada ay yihiin
xijaabka gabdhaha muslimiinta iyo garka ay la baxaan raggu. Taas oo aan
aaminsanahay in qoraaga arintaas qoray aysan fikradiisa ahayn maxaa yeelay
wexeynu qoraagaas ku aqoon jirey asagoo qori jirey sheeko xariir ku saabsan
nin iyo naag uu u qori jirey hab aan asluub ahayn."
Gabadhii oo hadalkeeda sii wadataa waxay tiri: "Haweenka Islaamka waxaan
kula dardaarmayaa in qadarta Allah ay ku qabsan karto adigoo xijaaban ama
adigoo aan xijaabnayn, waxaadna ogaataan calooshii u shaqayste iska hadlay in
aysan hadalkiisa qaadanayn dalalka xorta ah ee aan ku nool nahay ama aan
hadda degney, waayo waxaa dalalkaas ka jira qodob ah "Freedom
of Religion" oo aan la fiirinayn qofka is qaawiya iyo kan is daboola
toona, inta aad sharciga ilaalineysidna aan cidi ku eegayn, xijaabkuna qofka
kama dhigo argagixiso, waxaana argagixiso ah qofka colaad dhex dhiga umado
deris ah ama dad aan waxba galabsan u abuura dembi been ah taas oo dhulkan
looga yaqaan 'colaad aan jirin abuure' taas oo fal dembiyeed ah."
Gabadhaas Soomaaliyeed waxay hadalkeedii kusoo gabagabaysey: "Waxaase
ayaan darro ah in maalintii ciida ay hadalaasi kasoo yeereen joornaal lagu
sheego in ay Soomaali wax ka qoraan, aniguse aan u aqaan war-xun-sheeg. Dadka
ka hor yimaada ama beeniya aayadaha Allah xaggee ku dambayn doonaan!. Carada
Allah waxay ku dhacaysaa qofkii ka hor yimaada qowlka Allah. Xijaabku waa
qowlkii Allah waana bilicda dumarka, garkuna waa sunne waana haybadda ragga".
Qaybo ka mid ah
qoraalkii wargeyska |
Joornaalkan wuxuu kasoo baxay Minneapolis Febraayo 1,
2004, waxana qoraalkaasi kaga qoran yahay bogga 18aad ee joornaalkaas,
cinwaanka qoraalkaas oo Ingiriisi ku qoran waa: "The History of Islamic
Movement in Somalia" |
Wiil dhallinyaro ah oo arkay joornaalka oo la soo xiriiray SomaliTalk ayaa
yiri: "Qoraalka ku qoran wargeyska ma ahan mid loogu talo galay in ay
akhristaan dadka Soomaaliyeed waayo kuma qora af-Soomaali, dadka marka wax
loo sheegayona waxaa loogu sheegaa luqadooda, waxaan u arkaa qoraal loogu
talo galay in colaad loogu abuuro Soomaalida waayo waxa uu cinwaan ka dhigay
'Taariikhda xarakada Islaamka ee Soomaaliya', asagoo wargeysku ku bilaabay
sidan: 'Dadka dunida ku nool waxay xarakaadka Islaamka u arkaan mid halis ku
ah jiritaanka bini aadamka waxayna u heleen magacyo ay ugu yeeraan sida;
xag-jire, macangag muslimiin ah, argagixiso, iyo ayadoo warbaahinta
dhexdhexaadka ah ay ugu yeeraan (xarakada islaamka ah in ay yihiin)
kuwo aan aqoon lahayn, aan indheer garad ahayn oo macangag ah, fiqiir
muslimiin ah iwm, laakiin ayaa wargeysku is weydiiyey su'aasha rasmiga ah waa
'sidee xarakaadkaasi u bilaabmeen, maxayse rabaan'? [eeg sawirka bidixda].
Wiilkii dhallinyarada ahaa oo hadalkiisa sii wata waxa uu yiri: "Wargeysku
waxa uu qoray in xarakaadka Islaamka ee dalalka islaamku ku bilaambmeen hab
qarsoodi ah, laakiin taasi way ka duwanayn Soomaaliya waxayna ku bilaabatay
ayagoo gacan saar la lahaa ururkii caanka ahaa ee SYL sannadkii 1963. Waxana
uu wargeyska oo qoraalkiisu dheeraa gabagabadii qoray sidan: Qayb xoog leh oo
kamid ah ururka Al-Ittihad culimadiisii waxay ka mid ahaayeen qaxootigii ay
soo qaadeen Lutheran iyo Catholic oo ay soo dejiyeen Maraykanka iyo Canada,
waxaana kooxdaas iyo taageerayaashooda ee degan woqooyiga Ameerika, gaar
ahaan Minneapolis, lagu garan karaa in raggu ay la baxaan gar iyo in dumarku
ay xirtaan xijaab asturaya jirkooda oo dhan, waxana uu joornaalku meel dhexe
ku xusay in kooxda muslimiinta ah ay xooga saaraan muuqaalka qofka , waa sida
joornaalku u dhigaye, in ragu la baxaan gar, dumarkuna xirtaan xijaab taas oo
ka dhigeysa urur dagaal yahano ah oo xoog badan, waxana uu joornaalku intaas
ku daray in sanad kasta ay malaayiin muslimiin ah ay kusii adkaanayaan
diintooda islaamka."
Wiilka dhallinyarada ah ee Soomaaliyeed waxa uu hadalkiisii kusoo
gabagabeeyey: "Waxaan u arkaa wargeyskaasi in uu kasoo hor jeedo xornimadii
ay Soomaalidu gaartey maadaama uu isku xiriiriyey argagixisada iyo ururka
caanka ah ee SYL, waqtigan la joogona waxa uu wargeysku hurinayaa colaad uu
rabo in uu u abuuro Soomaalida deggan Minneapolis, tan kale malaha waxa uu
wargeysku xumaan u arkaa qof diintiisa haysta, waxaana uusan wargeysku
xusuusnayn in diinta Islaamka ay tahay mid nabad gelyo."
Ra'yigaaga qoraalkan la xiriira waxaad kusoo hagaajin kartaan:
somalitalk1@hotmail.com
YUUSUF SHABAC
OO RAALI GELIYEY JAALIYADDA....