WARARKA:
BOOSAASO |
HARGEYSA |
MUQDISHO |
NAIROBI |
QURBAHA |
XORIYO
April 14, 2004
Ka hortagga ololaha
Kirishtaamaynta
Xafiiska Dacwada &
Tarbiyada ee Soomaaliya.
dacwah@hotmail.com
Hay’ad kirishtaan ah oo lagu magacaabo
Swiss church ayaa u qaybisay 01/04/2004 ardayda wax ka barata kow & toban
school oo ku yaal magaalada Marka kartoonno ay ku jiraan alaabooyinkaan:
1. Baybal af Ingiriisi ah & mid ku
tarjuman af Soomaali.
2. Qisooyin Baybalka laga soo guuriyay.
3. Warqad xambaarsan ducada Baabaha
kirishtaanka.
4. Kaarar hambalyo ee munaasabadda ciidda
kirishtaanka ee loo yaqaan Easter.
5. Warqad ku socota adiga (qofka warqadda
akhriya) oo sheegaysa in uu ku jecelyahay uuna diyaar kuula yahay kaalmo nooc
kasta ah oo soo maraysa Ciise Masiix, waxaa kaloo ku qoran magaca qofka
warqaddu ka timid, cinwaankiisa & codsi ila soo xariir ah.
6. Kirishto (Saliib) luqunta lagu xerto oo
dhalaalaysa.
7. Kubbad marka dhulka lagu dhufto bixinaysa
nal isku tillaab ah.
8. Qalin markii wax lagu qoro bixinaya
iftiin isku tillaab ah.
9. goomaha wax lagu tirtiro oo kirishto (Saliib)
ahaan u samaysan.
Hay’addaan oo ay madax ka tahay naag
Jarmal ah oo lagu magacaabo Magdi oo uu qabo qof Soomaali ah ayaa xilli
maalin ah si caddaan ah ugu qaybisay walxahaan gaalnimada ah ardada magaalada
Marka hal school oo maamulihiisii diiday mooyee. Haddaba arrinta la yaabka
lihi waxay tahay sida ay hay’adaani ugu dhiirratay inay gaalnimo cad u
qaybiso ubadkii muslimiinta ayadoo waliba joogta dhulkoodii, waxaase ka yaab
badan sida aysan reer Marka uga gilgilan xadgudubkaan aadka u foosha xun.
Waxaa wax aad looga murugoodo ah inaynu ka dhiidhiyi wayno wax aan lagula
kici karin dadkeenna jooga dhulka gaalada, sida la wada ogyahayna xataa
gaalada ilmeheeda dhigta school-lada waxaan oo kale laguma sameeyo, haddaba
su’aashu waxay tahay ma innagaa kirishtaanimada uga dhaw gaaladii haysatay,
maxaa keenay inaynu carruurteenna uga aamusno wax gaaladu u diideen
dhallaankooda???
Ummadda Soomaaliyeed waxay caadadeedu ahaan
jirtay in ay tillaabo deg deg ah ka qaaddo cid kasta oo ku xad gudubta
diintooda, waana tan keentay in dhammaan duullaamadii kirishtaamaynta ee lagu
soo qaaday dadkeenna ay fashilmaan, siyaabaha bulshada Soomaaliyeed ula
dagaallantay kirishtaamaynta waxaa ka mid ahaa:
1- culimada oo dadka u sheegta waajibnimada
difaaca diinta & ajarka uu helayo qofka ka qayb qaata ilaalinta diinta.
2- Xaaraanimada faafinta gaalnimada &
cadaabka uu ku waarayo aakhiro qofkii gaalooba.
3- Waajibnimada in qof walba uu ilmihiisa
& qaraabadiisa ka ilaaliyo gaalnimada.
4- In culimadu fatwoodaan wajibnimada dilka
qofkii riddooba (diinta ka baxa), ka dibna dadwaynuhu ay ku dhaqaaqaan
arrintaas.
5- In la dilo cid kastoo faafinaysa
gaalnimada, lalana diriro dawladdii ama ciddii kale oo ilaalinaysa kuwaas.
6- In la dumiyo goobaha lagu barto
gaalnimada, lana burburiyo qalabka lagu faafiyo.
Tallaabooyinkaas waxay bulshada Soomaaliyeed
ku gaartay guulo ay waayeen qaar badan oo ka mid ah bulshooyinka muslinka ah
oo aakhirkii dadkoodii qaybo badani ay gaaloobeen ka dibna la safteen
gumaysigii. Waxaase baryahaan dambe ku soo kordhay bulshada Soomaaliyeed in
ay khayr ka fishaan gaalada ayagoo ku andacoonaya inay ka helaan kaalmo
caafimaad, waxbarasho & samafal kale, dhab ahaanse dadkeennu gaalada
waxay ka helaan kaalmo ku sheeg aan wax tarayn dhibna u gaysanaysa, sida: wax
lagu gaaloobayo, wax akhlaaqda & sharafta dhuminaya, wax niyadda ka
dilaya, wax dhaqaalahooda lagu burburinayo. Dhan kale haddii laga eegase
qofka muslinka ah marna uma bannaana kumana habboona inuu diintiisa siisto
luqmad caysh ah si kastoo uu u baahan yahay, Soomaaliduna waxay dhahdaa: waa
baahnahay bakhtiga looma cuno. Dadka Soomaaliyeedna waaya aragnimo badan ayuu
u leeyahay dhalanteednimada aduunyada, maxaa yeelay 13 sano gudohood waxay
arkeen dad badan oo dhawr goor dhacmay. Waxaas oo dhan waxaa ka daran
cadaabka lagu waarayo oo aakhiro sugaya qofkii gaalooba & ciqaabta uu
mudanayo ninkii ahalkiisa ka ilaalin waaya gaalnimo.
Siyaabaha looga hortagi karo kirishtaamaynta
1- In dalka gabi ahaanba laga eryo hay’adaha
gaalada.
2- In lagu fuliyo xukunka sharciga ah ciddii
riddowda ama gaalnimo ku faafisa dalkeenna.
3- In xoog la saaro fidinta, barashada &
ku dhaqanka diinta Islaamka, gaar ahaanna dhallinyarada la baro qiimaha ay
leedahay diintoodu iyo sida looga hortago kirishtaanka ama diimaha kale ee
baadilka ah, isla mar ahaantaasna ay aqoon u yeeshaan sida loo soo muslimiyo
gaalada.
4- In loo sameeyo dhallinyarada barnaamijyo
wacyigalin ah & ururro ay isugu kaashadaan khayrka, kuna xalliyaan
mashaakilkooda, kagana hortagaan khataraha soo waajahaya oo uga imaanaya
gaalada & daba dhilifyadooda.
5- In qabiil kasta tallaabo ka qaado dadka
ka dhashay oo gaaloobay ama faafiya gaalnimada, reer walbana diido inuu
difaaco gaalada kirishtaamaynta & fasaadka kale wadda. Dadkeennuna
ogaadaan inay waajib ku tahay inay islaamka ilaashaan gaalnimdana la diriraan,
ninkii gaalnimada la diri waayana waa inuusan u hiillin.
6- In iskaashi ballaaran dhex maro guud
ahaan qaybaha bulshada Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan, gaar ahaan
culimada, salaadiinta, maalqabeenka, bahda waxbarashada, bahda warbaahinta
& maxkamadaha islaamiga ah ama hay’adaha samafarka & faafreebka; si
bulshadeennu u buuxiso baahida dadkeenna ee ay gaaladu ku soo gabbanayso,
sida: waxbarashada, caafimaadka & u gurmashada meelaha masaa’ibku ka
dhacaan.
Ugu dambayn waxaan ugu baaqaynaa Dalladda
culumada Soomaaliyeed, Ururrada islaamiga ah ee Soomaaliyeed, Maxkamadaha
islaamiga ah, Dawladda ku meelgaarka ah, Dalladaha waxbarashada, bahda
warbaahinta, dadwaynaha ku nool gobolka sh/hoose gaar ahaan magaalada Marka
& dhammaan dadwaynaha Soomaaliyeed waxaan ugu baaqaynaa in ay u istaagaan
difaaca diintooda & badbaadinta dalka iyo dadkooda. Waxaana rajaynaynaa
inay dhacdadaani noqoto mid fure u noqota hawl wayn oo aan loo kala harin.
Codsi: walaalaha jecel Rabbi, diintiisa
& nabigiisa waxaan ka codsanaynaa inay awooddooda kaga qayb qaataan
joojinta xumaantaan ayna noo soo gudbiyaan wax kasta oo looga hortagi karo,
sida: wararka & talooyinka.
Axmad C/samad
E-mail: dacwah@hotmail.com
QORAALADII HOREE EE XAFIISAKA DACWADA
Faafin: SomaliTalk.com | April 14, 2004
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh xafiiska Dacwada iyo
Tarbiyada ee Soomaaliya
Kulaabo bogga hore ee www.somalitalk.com
|