“Puntlandeey C/hi waa kaas”
Waxaa la yiraahdaa “qabiil hebeloow waakaas hebel”.
Cabdulwaaxid Khaliif
cabdulwaxid@hotmail.com
Asalaamu calaykum.
Beri baa oday indho la’ oo da’ ahi guursaday
haweenay markaasay maalin dambe ku tiri odaygii haddaad ogaanlahayd
caddaantayda, quruxdayda iyo qaab-dhismeedka jirkayga waad yaabi lahayd.
Odaygu wuxuu yiri hadday arrintu sidaas tahay dhalinyarada indhaha qabta
iigama kaa tageen.
Waxaan ku leeyahay taageerayaasha kornaylka haddaan ninka
kheyr iyo talo ku ognahay dadkayaga waxgaradka ahi waan raaci lahayn.
Taageerayaasha kornaylka ayaa qaar waxaad mooddaa inay leeyihiin kornaylku
waa kaa weynyahee maxaad ka rabtaa iyagoo qaarkood sheegay in yaraantaydii
dhib isoo gaartay iyagoo cay uga dan leh. Si kastaba ha ahaatee horaan
usheegay inaan e-mailo hotmail iyo Yahoo laga samaystay aanan markasta u
jawaabi karin sidoo kalana ma rabo inaan xittaa naftayda difaaco maxaa
yeelay waxaan ka hadlaynay siyaasad ee arrintu is-difaac ma ahayn.
Waxaan horay usoo xusnay in wiilyar oo afar jir meelahaas
ahaa oo xittaa qaawan uu fuulay geed ay odayaal ku shirayeen. Markii ay
arrintii gudo-galeen oo ismari-waayeen ayey go’aansadeen in waayeel loo xulo
laakiin wiilkii baa soo dhawaaqay oo yiri waayeel yaan loo xuline waxgarad
haloo xulo. Markaas baa inta qayd loo xiray lagu daray dadkii garta gali
lahaa.
Haddii ciddi dhib ilowdo waa carruurta waxa ilooba dhibta
soo gaarta laakiin haddii cidi ciqaab soo aragtay aniga maahan ee waa ninkii
xabsigii Maxamed Siyaad Barre iyo kii Mingiste soo taabtay. Oday Soomaliyeed
oo gabyaa ahi wuxuu xussay in xabsigu wax kasta ka daranyahay. Odaygaasi oo
markaas xirnaa wuxuu sheegay in ninkii sun cabbay ama libaax cunay uusan
dhib weyn arag wuxuuna gabaygiisa kusoo hooriyaa.
Aakhiro u dhoof buu ahaa dhibse muu arag e.
Gabayg kale oo cayn ku socdayna wuxuu lahaa.
Cibaaro waa jail dhexdiis la is-cabiidsado e
Cibaarada Alloow naga dul-qaad Caadil baa tahaye.
Marka haddii ciddi u baantahay in maskaxdooda la fiiriyo
sida ay u shaqaynayso waa qolyaha xabsiyada soo maray. Bal xagga da’ muxuu
Khaliif Sh. Maxamuud ka yiri mar ay isu gabyeen Cali Cilmi Afyare. Khaliif
wuxuu yiri:
-
Hayeeshee margiga hadalka waa lagu
mitaalaaye
-
Muddaan kaa da’weynahay hadday maayaddu
u socoto
-
Manco malaha adeeroow garkaan loo
meekhaan dayine
-
-
Maskaxdii Ilaah kuu gartaa
lagu macaashaaye
-
Ninba wuxuu matab leeyahaa
lagu majiirtaaye
-
mid yaroo mugaagaa ku badan
maanta Aadmiga’e
-
-
Duq qalbigu madoobaaday
oo maari ku engegtay
-
Inkastoo cirradu maaruqdoo
madaxa saabayso
-
Mabda’ malaha odaygii bartaa
malabsi ceebeede
-
-
Mir yaroo tusaalaa haddaan
meesha ka caddeeyo
-
Marbaad arag maqruun boqol jiroo
mayrasho aqoone
-
Marna toban-jir mowlaca
Kitaab meeriyaad arage
-
-
Mar baad geela madow hoora
oo muuqle aragtaaye
-
Oo maalintay curato aan
maqasha deeqayne
-
Marna magar xabeeb loo, muraha
miijisaad arage
-
-
Mar baad arag hilaac malalafloo
moqor biyeynayne
-
Oo sahanku meeluu mariyo
miriqdi waayaaye
-
Marna tumay dadkii mahadiyoo
miigan baad arage
-
-
Mar baad arag muwaashiga bakhayl mooro
buuxsadaye
-
Oo aan martida soori karin
milayga jiilaalka
-
Marna deeqsi magac weyn lahoo
maalyar baad arage
-
-
Rabbigay wuxuu maamulaa
male ka xoog-weyne
-
Hadduu maago mirir bay biyuhu
maran lahaayeene
-
Mucjisooyinkiisiyo ha gelin
meherad kaa dheere.
Maqaalkaan kii ka horreeyey waxaan soo xussay dhowr qodob
oo aan kornaylka kaga hadlay. Kii siyaasadda waxaan ku sheegnay inuu isku
badiyo dadka ka soo horjeeda. Maqaalkaas oo website-yada soo dhajiyeen
saacado ka hor waraysigii C/hi, ayuu wuxuu BBC-da u sheegay in wixii ka
horyimaada uu cagta-marinayo! Dadweynihii reer Puntland badankoodu waxay
leeyihiin maxaa daaray odayga? Miyeesan ku jirin tartan madaxweynanimo?
Waagii adduunku caadiga ahaa waxaan arki-jiray qofka madaxweynanimo u
tartamaya oo ballan-qaadyo sameeeya hadday rabaan beenba ha ahaadeen laakiin
qof madaxweyne u tartamaya oo gooddin iyo cabsi-gelin wada isaga ka hor ma
arag. Waxaa intaas dheer in xittaa dadkii ay isla ahaayeen xulufada sida
SRRC iyo G8 intii raacday ay ka xumaadeen waraysigaas. Marka
taageerayaashiisa waxay ku fiicnayd in dacaayada iyo cayda la sugaan markii
uu C/hi “madaxweyne” noqdo. Ma raha ayey ka liitaan? Sidii hal-abuurku yiri:
Dhoobadaba waatii rahu uu ku dhuuntee
Isaguba dhawaaq maleh intuu dhibicda sugayee.
Marka haddaan biyo jirin rahu dhoobada ayuu galaa xittaa
haddii xooggaa tamar ahi ku hartay maxaa yeelay carruurta iyo cadowgiisa
kale ugama badbaadi karo biyo la’aan. Marka C/hi oo sameeyey kooxdii Xamar
inuu sidaas u hadlo oo uu sii lumiyo qolyihii ay isku dhowaayeen waa waxaan
ka filayey.
Hadda taageerayaasha C/hi waxay igula murmayaan xaqiiqda.
Akhristayaal waxaa la sheegaa in nin reer Waqooyi ahi keensaday saylad ku
taal Hargeysa ama Burco lax gool/buuran ah si uu u gato. Nin dullaal ah ayaa
damcay inuu ka dhaco laxda markaasuu yiri wankaan anigaa iska leh isagoo
ninkii laxda ku haysta. Dullaalkii wuxuu ku dooday inuu wankaasi xeradiisa
ku dhashay wuxuuna keenay labo nin oo kale oo wan ahaan u markhaati furay.
Ninkii wuxuu laxdii saaray go’iisii. Markay ku sigteen inay is-dilaan ayaa
guddi loo saaray oo gar la galay. Ninkii garta naqayey wuxuu yiri ninkii
dacwada qaboow hadal. Dullaalkii wuxuu yiri wankaas anaa iska leh oo
idahayga ayaa dhalay. Gar-qaadihii wuxuu yiri markhaati ma haysataa? Wuxuu
keenay labadii nin oo qiray in wankaas uu leeyahay dullaalku. Gar-qaadihii
wuxuu kusoo jeestay ninkii laxda lahaa oo yiri adigu maxaad leedahay? Ninkii
inta kacay oo go’iisii laxda ka qaatay buu yiri lax ka iri! Ma war baa ka
nool.
Waxaan uga golleeyahay wax badan baa taageerayaasha
kornaylku isku dayeen inay runta qariyaan markii sheekada kornaylku joogtay
Puntland kaliya. Waxaan soo sheegay oo iyaguna qireen in cidda uu dhibay ay
tahay Puntland. Waxaa la sheegaa in damaashaad laga sameeyey Boosaaso iyo
Gaalkacyo. Maxaa loo sameeyey? Soowtii Anwar Saadaat laga sheegay Carabi
waxay isku af-garatay inaysan is-af-garan! Laakiin iyagu markaas ma
damaashaadin. Dhibtu dhiillo bay keentaa ee damaashaad iyo dheel-dheel ma
keento. Hadda waxaan leeyahay “Mbagathi ka iri”
WQ. cabdulwaaxid Khaliif | cabdulwaxid@hotmail.com
AFEEF: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
Faafin: SomaliTalk.com | Sept 21,
2003
QORAALADII HORE EE CABDULWAAXID
Wada-shaqayntu
Waa Furaha Guusha.. GUJI
|