|
Nayjeeriya oo Hawada u Dirtay Dayaxgacmeed Maxamed Xuseen Cali
elsheikhus@yahoo.com
Saturday,
27/09/2003 9:56 AM
Nigerian Weather Satellite |
Dayaxgacmeed Naayjeeriya
leedahay oo lagu magacaabo NageriaSat-1 ayaa loo ganay Hawada- Sare
taariikhda markii u horreysey oo ku beegnayd maalintii Sabtida ahayd ee
September 27-keedii 2003.
Waxa dhacdadaasi isha ku hayey
malaayiin reer Naajeeriyaan ah oo si toos ah (live) ugala socday ganidda
dayaxgacmeedkan TV-ga. NageriaSat-1 oo saaran gantaalka Ruushka ee lagu
magaacbo kosmos-3M ayaa laga ganay saldhigga sawariikhda Hawada-Sare
ee Plesetk ee ku yaalla dhulweynaha Ruushka.
Wafdi reer Naayjeeriya ah oo dhacdadan goob jooga ka ahaa
waxay sheegeen inay aad ugu faraxsanyihiin inay indhahooda ku arkaan
dayaxgacmeedkooda oo hawda sare u ammba baxay maadaama ay muddo sugayeen.
Tallaabadani waxay ka dhigaysaa waddankii
4aad ee Afrikaan ah oo hawada sare dhigta dayaxgacmeed. Qaaradda Afrika oo 54
dawladood ka kooban waxa hawada sare ka muuqda 4 waddan oo kaliya oo iyagu
hantiyey dayaxgacmeedyo hawada sare taagan. Waxayna kala yihiin waddamadaasi;
Aljeeriya, Koonfurta Africa, Masar iyo Naajeeriya.
Naajeeriya waxa lagu tiriyaa kuwa ugu
horreeya Afrika xagga farsamada casriga ah ee warshadaha (modern technology).
Dayaxgacmeedka Naajeeriya waxa
uu ku hawlgeli doonaa sugidda xagga ammaanka isagoo la shaqayn doona Ciidamada
Naayjeeriya. Dawladda Naayjeeriya oo galisay mashruucan 13 milyan oo doolar
ayaa ujeedooyin dhawr ah ka leh inu dayaxgameedkoodu fuliyo, kuwaasi oo ah:
-
Inu ilaaliyo oo ka war bixiyo; ilaha biyaha,
nabaad-guurka, carra-guurka & masiibooyinka dabiiciga ah.
-
Waxa kale oo uu ilaaleyn doonaa dhuumaha
shidaalka Naayjeeriya & guud ahaan agabka saliidda Naajeeriya. Saliidda oo
laf dhabar u ah dhaqaalaha waddanka waxa looga maaralaayahay tuug maalin
walba xadda boqolaal kun oo barmiil oo saliid ah.
-
Waxa kale oo uu ilaalin doonaa qalabka &
baraha milateriga.
-
Waxa uu sawiri (Naqshadeyn) doonaa dhulka
reer Naayjeeriya (map).
Dayaxgacmeedkan oo lala ganay
5 dayaxgacmeed oo ay kala leeyihiin ruushka (2), Ingiriiska (1), Turkiga (1) &
Koonfurta Kuuirya (1), waxa sameeyey (dhisay) shirkad deggan wadanka Ingiriiska
oo lagu magacaabo Surrey Satellite Technology oo ay gacan ka siinayeen
farsamayaqaaniin reer Naayjeeriyaan ah oo lagu tababaray waddanka Ingiriiska.
Dayaxgacmeedkan NigeriaSat-1 oo
cimrigiis aanu ka badnaan doonin 5 - 7 sannadood ayaa waxa ay ka hagi doonaan
koox 15 qof ah oo isugu jira caalimiin (scientists) iyo muhandisiin (Engineers)
reer Naajeeriya ah saldhig aan ka fogeyn caasimadda Abuuja.
Naayjeeriya waxay rajaynaysaa inay
mustaqbalka iyadu samaysato Dayaxgacmeedaydeeda isla markaana hawada u ganto
iyadoo
aan cidna ka kaalmaysan.
Qaar ka mid ah muwaadiniinta
reer Naajeeriya oo wax laga waydiiyey tallabadan uu wadankoodu qaaday ayaa ka
bixiyey jawaabo kala duwan, walow badankoodu taageersanyihiin mashruucan
Hawada-Sare una arkaan mashruuc midha-dhal ah.
Nin waardiya ah oo 27-jir ah
ayaa yidhi “waxan ku hanweynahay in aan ahay Naajeeriyaan, waxay tallaabadani i
tusaysaa in waddankayagu horumar sameynaayo oo uu madaxa la galay xilliga
casriga ah ee Hawada Sare.
Nin kale oo 21-jir ah ayaa
yidhi “Dayaxgacmeedku waa lacag la khasaariyey, waxay lacagtan waxa ugu qaban
lahaayeen dadka saboolka ah. Dadka waddankan joogaa waxay u dagaalamayaan waxay
cunaan oo kaliya”
Barbaar Aadamu oo
27-jir ah oo rayiisle ah (tima-jare) ayaa waxa uu yidhi ‘Waxba kama ogi
Dayaxgacmeedka la diray waayo TV & raadyo midna ma lihi. Waxbadan noogamay
sheegin Hawada-Sare. Waan maqlay dad dayaxa tagay, laakiin garanmaayo
sida ay ku tageen halkaasi.
Dad aan badnayn ayaa
fikradooda ku dhiibtay inaanay haboonayn waddanka ugu dad badan Afrika oo 80
milyan oo ka mida 126-ka milyan ay ku noolyihiin fakhri, dakhliga soo galaana
ka hooseeyo 1 doolar maalintii, in loo isticmaalo khayraadkiisa kooban
barnaamij Hawada-Sare ah.
Dadka intiisa badan waxay soo
dhaweynayaan mashruucan waxayna ku doodayaan in tallaabo wanaagsan ay tahay in
Naayjeeriya aqoonta casriga ay u adeegsato xalinta qaar ka mida
dhibaatooyinkeeda badan, barnaamijkan Hawada-Sare-na uu wax weyn ka tari
karo doono dhibaatooyinkaasi.
Maxamed Xuseen Cali
elsheikhus@yahoo.com
Faafin: SomaliTalk.com | Oct 13, 2003
Dayaxgacmeed Cusub oo Loo Diray Hawada
Dayaxgacmeedkan oo ay Yurub hawada u direen...
Guji
..
FOGAANTA U DHEXAYSA
MAGAALOOYINKA SOOMAALIYA....
....
Copyright
& Islaamku wuxuu ka qabo.... Akhri
Kulaabo bogga hore ee
www.somalitalk.com
| 
114 Suuradood ee Qur'aanka
