Koox ka kooban 44 qof oo isugu jira macalimiin, waalidiin, iyo ganacsato
ayaa loo diray inay soo dejiyaan manhajka maadada culuumta bulshada ee
xaadirka ah (History, Geography, Government and Citizenship) ayaa madaxa isla
galay ka dib markii ay isku mari waayeen manhajkii loogu diray inay u
dejiyaan ardada Minnesota.
Markii la magacaabayay gudigan wax sahlan ma ahayn waayo aamin darro wayn
ayaa jirtaa oo ah yaa lagu aaminayaa caruurta waxbarashadooda. Waayo qolo
walba waxa ay jeceshahay inay manhajka u dejiso sida ay ayada jeceshahay inay
taariikhda u qorto kuwa kalena dheesha waa la fahmayaan.
Bal aan isku dayno in aan sharaxno waxa biya diidka keenay.
Horta qofwalba waa garan karaa manhaj saamaynta uu ku leeyahay ardada
waxaa kale oo la ogyahay ardada qofkii maalgashado oo wax baro ayaa ka
macaasha sidaa darteed taariikhda iyo dawlaadu siday u shaqayso qoladii ardad
u dejiso ayay u badan tahay in ay faa’iido. Tusaale ahaan shirkadda
Computerka ee “Apple”ayaa iskuulada Minnesota qaarkood qandaraas la gashay si
ay free ama lacag raqiis ah ugu siiso computerka si ay markay waynaadaan
suuqooda u yeeshaan ama si aysan IBM iyo kuwa la midka ah suuqa uga saarin.
Is aamin la’aantu waxay ka soo jeedaa gudiga oo kala raacsan waxa loo
yaqaan garabka midig iyo garabka bidix ( Waa habkii ay u kala fariisan jireen
baarlamaankii fransiiska qarniyo hore oo hadda noqotay aragtiyo iska soo
horjeeda oo galbeedka ku fiday) ama conservative iyo liberal. Dadkaas oo ay
fikradahooda aad u kala duwan yihiin ayaa siyaasadda geliya meel kasta xataa
caruurtii waxbaran lahayd manhajkooda. Midkasta wuxuu rabaa dadkii asaga ka
tirsanaa in la buun buuniyo kuwa kalena in aan la buun buunin. Liberal iyo
conservative qori isuma qaataan gacanna islama tagaan laakiin waxba kale
isula ma haraan.
Waxaad moodaa dadka maraykanka qaarkood sida ay u kala duwan yihiin
aragtida xataa isha warka waa u kala duwan tahay tusaale ahaan Liberalka
joornaaladooda waxaa ka mid ah New York Times, Los Angeles Times, Washington
Post iwm. Coservativeska Joornaaladooda waxaa ka mid ah Chicago
Tribune,Washigton Times iyo Tvga Fox news. iwm
Conservativeska waxaa kale oo ay ku horeeyaan Radio Talk Showska oo noqday
goobaha dagaalka kan ugu caansan marka laga reebo goobaha doorashada waayo
maadaama maraykanku qof iyo baabuur yahay (ku dhowaad) dadka inta badan
baabuur ayay waqti badan saaran yihiin ninkii Radio talk Show leh ayaa dadka
qaban kara oo dhegahooda wax ku shubi kara. Liberalka oo hadda aad moodo in
laga gacan sareeyo ayaa dhowaan 2004 shaaca ka qaadi raba TV iyo Radio talk
Show ay dad caraysani aad u maalgelinayaan si ay horyaalka dacaayadda u
qaadaan 2004.
Buugaagta la isku caayo iyo dagaalka qalinka ayaa ayaguna meel xun gaaray.
Dad badan ayaa isku deyay in ay xabad joojin dhexdhigaan labada qolo laakiin
waa ku fashilmeen waxaa kale oo ayadana xusid mudan in ay jiraan dad
dhexdhexaad ah oo aan midna raacsanayn oo weliba leh ardada yaan la lugoynin
Haddii aan u soo noqdo manhaj dejinta Minnesota markii la soo bandhigi
rabay manhajka cusub waxaa xanaaqay qolada liberalska oo yiri taariikhda run
lagama sheegin waayo Madaxweynayaasha Demoqraadiga ah sida Carter,
Johnson, JFK lama xusin halka Reagan iyo Bush lagu celceliyay taasna ma
yeelayno.
Conservativeka waxay aaminsan yihiin in Reagan ahaa madaxweynihii ugu
fiicnaa ee Maraykan soo maray dhowaanahan halka Liberalku aaminsan yihiin
madaxweynihii ugu fiicnaa ee soo mara dalka markanka dhowaanahan uu ahaa
Clinton. Governorka Minnesota oo u janjeera dhanka midig ayaa yiri ”
Manhajkan wuxuu u janjeeraa dhicaca bidix waa inuu noqdaa cadaalad”
Waxaa kale oo manahjkan gebagebada ah lagu dhaliilay in ardada fasalka
koowaad aanay fahmi karin taariikhda loogu talo galay oo ka hadlaysa
ilbaxnimadii hore ee Giriigga iyo Masaarida.
Soomaali badan ayaa ka buuxda iskuulada Minnesota su’aashu waxay tahay
saamayn intee in la eg ayay ku yeelan doontaa manhajkan siyaasadda ku dhisan?.
Waa nasiib darro haysata ardada waayo qarashka iskuulada iyo manhajkaba
waxaa gacanta ku haya siyaasiyiin kala u jeedo ah inkastoo ay arrimaha
qaarkood isku waafaqaan.
Maxamuud Nuur Wardheere
mnwardere@yahoo.com
Minneapolis, Minnesota USA.