Inkastoo dagaalka sokeeye ee ka dhex socda mareykanka liberalaka iyo
conservativeka uu sii qaraaraanayo ayaad mooda in la isla galay aqalaka
senateka maanta. Soddon saacadood oo soo jeed iyo dhafar ayay ku baaqeen
republicans si ay ugu xadaan codka caawa markii ay demoqraadiga luloodaan ama
hurdoodaan. Xubnaha demoqraadiga ayaa ayagana arrintaas ku baraarugsan oo
iska jira oo leh ninkii seexdaa sacii dibi dhalay.
Mashaakilka waa maxay?
Republicans waxay rabaan in la axsaxiyo 4 gudoomiye maxkamadeed oo uu
magacaabay Bush oo in muddo ahba ay hortaagnaayeen demoqraadiga. Maamulka
madaxweyne kasta oo maraykanka qabsadaa waxaa uu xaq u leeyahay inuu
magacaabo jagooyinka muhiimka ah iyo gudoomiyeyaasha maxkamadaha markaas loo
baahdo. Laakiin waa inuu saneteka ansixiyaa. Madaxweyne kasta iyo xisbi kasta
waxay jecel yihiin dad ay isku ra’yi yihiin oo ay u dhiibtaan jagooyinkaas.
Arrinta cajiibka ah waxay tahay senatorada waa 100. 51 republican 49na waa
demoqraadi. Waa in 60 ay isku raacdaa si loo ansixiyo ansixidda
gudoomiyeyaasha maxkamadda.
Arrinta sanadkan cusub waa demoqraadiga oo aan rabin xata inay codeeyaan.
Qofka hadii uu codeeyo record baa ka hara. Marka waxay rabaan inay joojiyaan
magacaabidda horeba si aan loogu codaynin. Republicankuna waxay leeyihiin
codeeya xataa inaad diidaan waxay kale oo rabaan caawa inay dad weynaha
maraykanka ku diraan senatorada demoqraadiga oo yiraahdaan bal eega hawshii
wadanka loo qaban lahaa iyo dadkii wadanka u shaqayn lahaa nimankaas ayaa
hortaagan oo diiday xataa inay codeeyaan.
Senatorada ayagoo jooga oo soo jeeda lama qasbi karo laakiin waa fulay oo
waxay ka baqaan dadka codeeya oo mararka qaar wax aanay rabin ayay siyaasad
awgeed u yeelaan republicanskuna sidaas ayay og yihiin oo waxay oogu caga
juglaynayaan inay caawa ceebeeyaan ayay rabaan.
Demoqraadiga ayaguna waa dad dheesha fahamsan oo waxay rabaan inay
republicanka ceebeeyaan oo yiraahdaan 4tan gudoomiye maxkameed ayay ku
mashquuleen malaayiin muwaadiniin ahna waa shaqo la’ dahay oo daryeel
caafimaadna ma ahaystaan. Liberalka waxaa kale oo ay leeyihiin markii uu
Clinton madaxweyne ahaa sidan ayaad u gasheen ee markiina adkaysta. Waxaa
kale oo ay saaxiibo badan ku leeyihiin Europe halkaas oo ay filayaan in
madaxweyne Bush marka uu booqashada ku tago isbuuca danbe in ay saaxiibadood
bannaan bax aad u weyn ku samayn doonaan.
Maxaa ka fiican markii ay gudoomiyeyaasha maxkamadaha yihiin dadkii aad
adiga meesha gaysatay?. Senatoorada demoqraadiga waxa ay leeyihiin 98% waan
ogolaanay dadkii uu rabay madaxweyne Bush inuu meeleeyo laakiin afartan qof
uma qalmaan shaqada loo dhiibayo sidaas ayaan ku diidanahay. Senatorrada
demoqraadiga waxa ay sameynayaan waxaa la yiraahdaan “Filibuster” waana
markii u horaysay oo senateka taariikhdiisa loo kala baxo demoqraadi iyo
republican ayadoo laga doodayo dad shaqo loo magacaabayo waagii hore waxay ay
ahaan jirtay in qaar isku qasan ay sameeyaan “Filibuster”.
Republicansku waxay leeyihiin waa inoo xeer aad dejiseen marka waxaa la
isweydiinayaa arrintan saamaynta ay ku yeelan doonto senateka mustaqbalka.
Republicanska beryahan guulo badan ayay ka soo hoyiyeen doorashooyinka
gubernatoorayaasha . Waxaana ugu yaab badnaa markii ay taageereen labo
musharax oo soo galooti ah ama aabahood soo galooti ahaa waxayna kala yihiin
governorka California iyo mid weli tartan ugu jiro Louisiana state oo ka soo
jeedo dalka India oo 32 jirka ah.
In marka hore dadka la soo magacaabay la dhagaysto ayaa ka horaysa in loo
codeeyo waayo dhagaysiga iyo aqbalaadda waa wax dhan. Waxaad arrintaas ku
garanaysaa muhimadda ay leedahay dhowaan markii ay oggolaatay maxkammadda
sare ee rafcaanka (Supreme Court) inay dhagaysato dhawr qof oo ku xiran
Guantanama Bay sida ay dharbaaxada ugu noqotay maamulka Bush.
Dagaalkan liberlaka iyo conservativeka waxaa maalmahan aad loo dareemay
markii ay conservativeka joojiyeen filin laga sameeyay odaygoodii Reagan oo
lagu durayay ka dib markii ay ku hanjabeen qaadacaad la mid ah mid ay hore
ugu sameeyeen koox fananiin ah oo kale inay ku samaynayaan TVgii soo sii dayn
lahaa filimkaas. Consevativeka waxa kale oo ay aad uga welwelaan Senator
Hillary Clinton oo ay aaminsan yihiin inay Qatar tahay mar uun in ay
madaxweyne isu soo sharaxi doonto.
Bush |
Waxaa kale oo ay hadda welwel ka muujiyeen mushaxa madaxweyne ee
Howard Dean oo ku dheereeyay lacag urursiga oo ay la shaqeynayaan ilaa
600 oo mutadawiciin ah oo adeegsanaya aaladda Internetks. Dean oo is
mahadiyay dhowaan waxaa uu diiday inuu qaato lacagta dawlaada ay siiso dadka
murashaxiinta madaxweynaha taas oo ay la socoto shuruud ah inaadan dhaafi
Karin 45 million.
Dean wuxuu aaminsan yahay inuu lacag intaas ka badan heli karo.
Demoqraadigana waxay ka welwelsan yihiin Madaxweyne Bush oo ay dadka qaar ugu
yeereen mashiinkii (machine-kii) lacag urursiga oo xataa haddii uu xabad rooti ah ku gado
$2000 lakala boobayo. Bush waxaa la aaminsan yahay inuu heli karo lacag kor u
dhaafayso $200 oo million, hadda waxa uu haystaa ilaa 83 million doolar. Dadka qaar
ayaa waxay is weydiinayaan xaggee dagaalkan qabow ku danbayn doonaa?
Lacagahan badan ee lagu bixinayo doorashada ma udan baa dadweynaha?
Filibusterskan muxuu dhibaato keeni karaa ama side looga gudbaa?
Caawa senatoorada republicanska iyo shaqaalahoodaba waxaa u diyaarsan
coffee iyo buste iyo dhafar waxayna filayaan inay arrintan soo dhoweynayso
guushooda ka dibna ay dhowaan galaan fasaxii dheeraa ee ciidaha iyo nasasho.
Maxamuud Nuur Wardheere
mnwardere@yahoo.com
Minneapolis, Minnesota USA.
Maxamuud Nuur Wardheere 
