Markii aad doonto in aad war deeq siiso ruux kaa da weyn iyo mid ka da yar
iyo da,aadkaaddaba,waxaa la doonayaa in aad la timaado faallo duluc weyn oo
daah iyo mid midoow uusan ku jiran, bal dib u eeg taariikhda aan duugoobin ee
dalka somaliya loogu doowgalay,damaca shisheeyo iyo daneeysta yaasha hogaanka
dalka u hayo ee weli aan ka daalin dibindaabyadda dalka iyo dadkoodda ay ku
hayeen muddada dheer ee dhiig badan lagu daadshay,aan horey u sii darro
faalladda aan diiradda saaray,inkastoo dalka somaliya uu soo maray
daneeystayaal gaamuray,hadana markii ugu dambeeysay ayay dunida ogaatay,in
dagaal oogayaasha aan la garan Karin waxa ay doonayaan kadib markii dalka loo
qabtay dib u heshiisiin dalal kale duwan ay diyaariyeen,hadana aan dantii laga
lahaa iyo dowlad dhexe laga hellin,kanaa diiday iyo hebel ayaa daayacay
dowladihii loogu jawaabay,dib u heshiisiintii ugu danbeeysay ee dalka jabuuti
dadka waxay u arkeen midda ugu dambeeysay ee dowlad dhexe dalka loogu dhisi
karo,markii ay RTD ,ga ka daawadeen dadweynaha aduunka iyo dal iyo dibad dadka
somaliyeed halka ay joogeen ba oo aad uga raali noqday qaabka doorashadda u
dhacday,
Dowladaas uu garwadeenka sare ku guuleeystay cabdi qaasim oo degaanka xamar
loogu soo dhaweeyay daacadnimadda iyo damaashaadka waxaa si weyn u diiday
kooxaha degaankaas ka hubeeysnaa, inkastoo qaarkoodna ay damiirnimadooda ku
taageereen, markii dambe,hasse ahaatee hogaamiya yaasha xilligiis dagaal ma
sameeyn kadib markii dableeydoodii ay ka qeeyb qaateen difaaca mirraha
dowladaas,dadka dalka somaliyana ay si diiran u soo dhaweeyeen,durbadiiba
rajadda shacabka dib ayaa markale loo dareemay,hasse ahaatee hogaankii
dowladaas ayaa durbadiiba daayacay kaalintii shacabka ka doonayay iyo dib u
heshiisiintii dowlada loogu magacdaray inta aan dalka la geeyn,markii la arkay
in dowladda aad u liidato,daacadnimo aysan laheyn hogaamiyayaashii ayaa
duulano ku qaaday si ay u dumiyaan darajadda lagu tilmaamo,taasina waxay soo
dedejisay jiritaankii dowlada KMG ah ay ku laheyd degaanka xamar,
Haddaba markii ay shaqeeyn weeysay dowladaas carte ,waxaa
hogaamiyayaasha dalka loogu yeeray shir kale oo dalalka dowladaha IGAD ay
horkacayaan, kaas oo dunidda caalamka ay raali ka yihiin dowladii looga
dhawaaqo,ee ka dhalato shirkaas,
Shirkaas oo guud ahaan ay ku kulmeen hogaamiyayaasha
somalida waxaa uu ahaa kii ugu dambeeyay ee Somali loo qabto, welina u
socdo,waxaa durbadiiba ka baxay ,madaxweynaha dowladda KMG ah iyo
hogaamiyayaal kale oo ka mid ahaa kuwii dowladda cabdi Qaasim ka soo horjeeday
in ay dalka wax ka noqoto,
Degaanka balcad ayaa looga dhawaaqay isbaheeysi ay raali ka
yihiin duqoowshahaas shirka dalka Kenya ka biyo diidsan in dowlad ka dhalato
aanan dantoodda ka dhex muuqan,haddaba waxaa isweeydiin mudan goormee
dhamaaday dagaalkii dhex yiil ., ,ma dan somaliyeed baa ku jirto ,dalladda ay
ku midoobeen dhawaan? ,mise waa damacoodda gaarkaa? ,
Taas durbadiiba dareen kala duwan ayaa laga bixiyay ,waxaana
la isweeydiiyay,
Tuuganimadda cismaan caato,
Baqeeylnimadda cabdi qaasim ,
Diblomaasi xumadda muuse suudi,
Tol la,aanta jaamac cali jaamac
Talo xumidda ibraahin xaabsade
Tigaadh jaceylka barre hiiraale,
Tayo iyo tol la,aanta axmed cumar jees,
Tigaree naceyb cabdi risaaq biixi
Taageero doonka faarax sendiko
Tafa xeeyd xeeydad koodda maxaa lagu tilmaami karaa? ,taariikh
wanaagsanse ma ku leeyihiin toban iyo seddexda sano dalka somaliya? ,
Taas waa maya_ haa ,aan si qaasa u soo qaato madaxweyne
cabdi qaasim ,waxaa uu cabdi qaasim ku guul dareeystay in uu shacabka
somaliyeed gaarsiiyo guul iyo sinaan,
Waxaa uu geeys maray ,garwadeenka loo magacaabay
hoowshii loogga golahaa, iyo guud ahaan geedi socodka nabbadda,
Hadana waxaa uu markale gardaadinayaa kuwii shalay
gumaaday,guushii dowladiisa,gaari laheyd iyo geesinimaddi jabuuti,
Taas waa godob aan loogga baahneeyn in uu cabdi qaasim
markale gallo,
hasse ahaatee waxaa garwadeenadda dowladiisa la weeydiiyay cabdi qaasim muxuu
ugu guuleeysan waayay garwadeenimadiisa inuu guud ahaan gaarsiiyo goboladda
somaliya iyo kooxaha ka gadoodsan,waxay farta ku godeen ,gacan adeegnimo in uu
cabdi qaasim ka guuleeysan waaye,waxaa kale oo cabdi qaasim lagu dhaliilay in
uu go,aankiisa ku maamulay dhaqaalihii dowlada aduunka ugu deeqay si loogu
howlgalo,
Garwadeenimadda muuse suudi ma noqon karto mid guul ku dhamaato ,maadama
uusan Garan waxa loogga gol leeyahay gollaha uu hogaamiya oo micna kale gadaal
ku xambaarsan sida ay gorfeeyeen rug cadaayaal ku soo gaamuray garba duubka
siyaasadda,somaliya, waxaa kale oo garwadeenimadda muuse lagu xantaa inuusan
meel dheer gaarsiin Karin maadaama uusan laheyn garasho dhinaca
diblamaasiyadda ah,
Cismaan caato waa siyaasi aan la garan Karin go,aanka u
yaal , iyo waxa uu gooni u doonaayo,waxaa lagu tilmaamaa siyaasi gadgadoon
badan oo gees ka raaca cidda uu markaas u garto inay gadood ka tahay meesha uu
seefta la gaadayo in uu ku gooyo,waxaana arrinkaas qabo rag dabagal dheer ku
sameeyay siyaasadda caato,iyo waxa uu doonayo,sarkaalkii mareykanka ee tvga
CNN ka hadlay oo la aaminsan yahay inuu caato xiriir la yeeshay muddo dheer
ilaa wixii ka dambeeyay ,markii ciidamadda mareykanka muqdisho tageen ,ayaa ka
hadlay caato,wuxuuna yiri cato waa siyaasi caabudda xukunka iyo lacagta oo
ah(correptman)musuqmaasuqiiste,
Barre hiiraale waa siyaasi damac dheer ka leh dhaqaalo uu ka
hello degaanka waamo ee dekadda leh ,.waana sababta uu gaashaanbuurta ula
noqday xulufadaan si uu gabaad dheer uga sameeysto duulaano gaad ma ah oo
gollaha SRRC moorgan ku gacan siiso,soo gelidda magaaladda kismayo ee uu
gudoomiyaha ka yahay,
Axmed cumar jees oo ah sarkaal howl gab ah waxaa dalladaas
ku qasbay sidii uu dib magac ugu yeelan lahaa degaanka beelahiisa degaan oo
deeyra qarsoon laga siiyay,waxaa uuna doonayaa sidii uu markale dib
muuqaalkiisa dadkiisa ugu muujin lahaa,
Cabdi risaaq isaaq biixi waxaa degaanka balcad 13 sano kadib
darajadiisa ku xiray ,dowlada itoobiya oo degaanka gedo u diidan inuu wax ka
noqdo dadkiisana u taliyo, (ThaT is Why)
Max,ed ibrahim xaabsade taageeradda uu siiyay dalladda
samatabixinta waa dareen uu ka arkay dadka goboladiisa bay iyo bakool iyo
dowladda itoobiya oo dakana uga dhigtay,kadaba laabashadda uu dowladdii cabdi
qaasim la yeeshay,oo loo arkay dana ka dhan ah dastuurkii amxaaradda ee ay u
dejisay dadka reer bay iyo bakool,
Waxaa uuna xaabsaday door biday inuu dalladaas ku
adkeeysto inta dagaalka siyaasadeed meel uu ka degaayo,digil iyo miriflaha uu
ka dhashay ayaa talo, xumo iyo degdeg ku tilmaamay danaha xaabsade ee dalladda
samatabixinta ,waxaana meel u yaal dagaal iyo leesaan difaacdo
Jaamac cali jaamac markii degaanadda putland looga
adkaaday shirkii Eldoretna waa looga adkaaday, waxaa uuna dareemay tol la,aan
iyo kalinimo,waana midda sababtay in uu dhan ka raaco wixii diidan shirka uu
doorkiisa ka waayay,
Dadnimo ahaan iyo da, ahaan jaamac waxaa uu ka soo
daalay ,dabino ka weyn afduubka degaanadda putland loogga heeysto,ee
doorashadda uu ku hellay,waxaa uuna muddo dheer ka soo daalay dowladdii max,ed
siyaad ee dejisay, xabsigga uu dadiisa ku qaatay (LABAATAN JIROOW),waana tan
uu muqdisha uga degay si uusan dabin kale u gelin,
faarax weheliye cadoow, waa mas,uul ku caan baxay mettelaadda arrimaha
ciyaaraha heer sarena ka gaaray shaqsiyadiisa kadib markii uu muddo ka badan
rubac qarni maamulayay,magac iyo muuqaalna ku leh meello badan oo dunida ka
tirsan,isagoo lagu tilmaamo maalqabeen,waxaa uuna mar dhaw billaabay in uu
musharaxnimo iyo siyaasad mar kale soo jaleeco,kana yara weecda dhinaca
ciyaaraha ,laakiin waxaa mar dhaw laga war hellay isagoo matalaayo oo u hadlo
isbaheysiga uu muuse madaxda ka yahay,oo mansab jago laga siiyay,taasna inta
badan somalida waa maleeysan weeysay,marka la eego muuqaalka uu masraxa
somalida ka lahaa,waxaase loo macneeyay mid uu taageera kaga doonayo kooxahaas
uu la midoobay,
Jariirada the moniter)ee ka soo baxdo magaaladda kanballa ayaa maqaal dheer
ka Qortay faarax sendiko markii uu siyaasadda ku soo biiray,waxayna maqaalkaas
ugu magac dartay(THE LAST WHISTLE OF FARAH ZENDIKO,BLACK HOWK DOWN) xantii ugu
dambeeysay ee faarax sendiko oo u muuqato sida diyaaradii black howk in uu soo
dhici doono,
Si kasta marka loo eego isbaheysiga iyo ujeedka loo aas aasay iyo ragga ka
dhex muuqdo waxaa kuu soo baxayo muuqaalkii dalladihii mucaaradka ee diidmadda
iyo mucaaraddad ku caanbaxay,mana la tilmaami karo door nabadeed oo ay
degaankoodda iyo dadkoodda gaarsiin karaan ,balse aan u daayo dulucdii gabay
ee abwaan abshir nuur faarax bacadle ,,
Dabkaan hurinay qaran buu dunshiyo ,deris wanaagiiye,dulucdeeda waa taa
ilmahu dibadda yaalaan ,hadaad iga dambeeysaan ,jabhadi hoow dabaal degina,
W/Q Dahir Abdulle Alasow (dahiryare)
wararkashirka@hotmail.com