21 oktoobar 1969 ayaa ciidamo ku-sheegii Soomaaliya waxay
mireen dawlad ku-sheegtii dalka ka jirtey. Cidaankaas waxaa hor socday Janaraal
Maxamed Siyaad Barre, oo kolkii danbe isagu sheegtay in uu badaley
madaxweynehii uu toogtay. Markii geeljirihii ciidamada loo bixiyey soo galeen
baladyada ayaa la dareemay culays weyn oo aan magaalooyinka horay looga aqoon.
Culaysyadaas waxaa ka mid ahaa ciidamada oo guryaha u dhacayay ka dibna tuugo
iyo kufsi ku bilaabay dadweynihii soomaaliyeed. Raadiyaasha waa laga mamnuucay
in laga sheego wararkaas argagaxa lahaa, laakiin waxaa kufsigii iyo
tuuganimadii amar ka soo saaray Maxamed Siyaad Barre. Jaalle Siyaad waxuu ka
baqayey in sumacadiisu hoos u dhacdo maadaama uu xukunku ku cusbaa, sidaas
ayuuna u joogiyey kufsigii iyo tuugnimadii ay ciidamadii uu duurka kala soo
galay dadka ku hayeen.
Labada askri oo ciwaanka noo ah mid ka mid ah ayaa ka
mid ahaa cidamadii Siyaad xeryihii lagu quudin jirey ka soo dareeriyey saqdii
dhexe 21/10/ 1969, waana Maxamed Faarax Caydiid. Kan kale dib ayaan ka xusi
doonaa, laakiin haddaan sii raacno Janaraal Caydiid taariikhdiisii ayaan oran
karnaa waa mid yaab iyo amakaag badan.
Kolkii Maxamed Siyaad xukunkii gacantiisa ku hubsaday ayuu
waxuu jaleecay labadiisa garab, mise waxaa ku gamaamadan ciidamo kali ah.
Markaas ayaa baqdin awgeed harag dhurwaa loo tuuray. Waxuu bilaabay in uu
raadsado dad aan tabaha ciidanka waxba ka aqoon, ee ku badalo kornayladii iyo
janaraaladii ay xabada isla gaadayeen. Hab guud uma uusan raadsan dadkii uu ku
badali lahaa saraakiishii ciidanka, ee waxuu isticmaalay qaab qabiil. Falsafado
waxay ahayd in la soo helo dad dhaganugul oo saraakiisha ay isku qabiilka
yihiin lagu badalo. Dhamaan waxii la isku shaandheeyey ma tixi karno, laakiin
waxaan ka raacaynaa u jeedadeena, oo ah qaabkii kacaanku Caydiid u
silicdilyeeyey. Jaajuusyadii uu Siyaad diray si ay u soo helaan qof badala
Caydiid ayaa iyaga oo faraxsan ku soo saalaabtay, waxayna u sheegeen in uu jiro
wiil Alle maceshaa oo Cabdiqaasim Salaad Xassan la yiraahdo. Maxamed Siyaad
magaca loo sheegay kuma cusbayn, oo horay ayuu u maqlay, maadaama uu wax ka
baxiyey magtii Salaad Boy. Maalin gaar ah ayaa loo qabtay in la isu keeno
dhamaan dadkii la soo helay, ee lagu badali lahaa saraakiishii ciidamada.
Kolkii xafladii la isugu yimid ayuu Maxamed Siyaad indhaha qac ku siiyay
wiilkii loo sheegay, ee Alle maceshaha ahaa. Siyaad waxuu ku qaabilay dareen
macaan aad iyo aad looga dareemay dhamaan xafladii. Xataa galbtaas haddii
Cabdiqaasim gabar ahaan lahaa hooyooyin Khadiijo iyo Dalaayad waxaa gali lahaa
maseyr aad u daran.
Markii lagu kala dareeray casumaadii ayuu Siyaad waxuu la
faqay Cabdiqaasim waxuuna dhagta ugu sheegay in ay caawa ku sheekaystaan guriga
bah Khadiijo, Cabdiqaasimna waa aqbalay balantii isaga oo u sujuudaya
madaxweynaha. Waxii quud ahaa oo habeenkaas Khadiijo diyaarisay markii ay
fuuqsadeen ayaa la isku xirtay qolkii hanuuninta, waxaana xan loogu dhaqaaqay
ciidanka qalabka sida, siiba Janaraal Maxamed Faarax Caydiid. Maxamed. Siyaad
waxuu ka dhaadhiciyay Cabdiqaasim baahida uu u qabo la shaqayntiisa, maadaama
ciidamadu aysan daadcad u ahayn kacaanka. Waxuu aad ugu nuux nuuxsaday in
Maxamed Faarax Caydiid kacaandiid khaa’in ah yahay, booskii reerkuna banaan
yahay haddii Cabdiqaasim buuxinayana uu gacan qabanayo. Cabdiqaasim aad iyo aad
ayuu ula dhacay arrinka madaxweynuhu u soo jeediyay, waxuuna u gubiyey sir uu
Caydiid ka hayey. Cabdiqaasim waxuu u sheegay Jaalle Siyaad in Caydiid dhowr
jeer uu ula yimid codsi ku saabsan in uu ka helo taageero si uu Siyaad uga
takhaluso. Markii shirkii Siyaad iyo Cabdiqaasim dhamaaday ayaa Siyaad
teleefoon wareejiyey ka dibna ciidanka nabadsugida ayaa u dhacay gurigii
Caydiid waxaana loo taxaabay xabsi daa’in.
Shirkii Caydiid looga takhalusay kii ku xigay waxaa lagu
qabtay guriga Cabdiqaasim. Shirkiiksi ma ahayn mid siyaasad iyo jaajuusnimo
looga hadlayay, ee waxuu ahaa mid Cabdiqaasim reerka iyo carruurta ku barayey
madaxweynaha. Waxaana loo qaabilay Siyaad qaabkii ”Kashku”
ka dayriyey, markii uu arakay Xusni Mubaarak iyo xaaskiisa oo qaabilaya
madaxweyne kale. Guriga Cabdiqaasim waxuu noqday meel Maxamed Siyaad kaga
nastay buuqii badnaa, ee guryaha hooyooyinka ummada soomaaliyeed. Guriga
Cabdiqaasim waxuu ahaa mid laga maleego dhibta iyo lugooyada Janaraal Maxamed
Faarax Caydiid, guriga Cabdiqaasim waxuu ahaa guriga Jaalle Siyaad u jecel
yahay dhamaan guryaha saaxiibadiis. Guriga Cabdiqaasim waxuu ahaa isha maaxdaa
ee kacaanku ka cabbo. Guriga Cabdiqaasim waxuu ahaa hooyadii saddexaad, ee
ummada soomaaliyeed.
Intii uu xirnaa Caydiid lagama harin, ee waxaa laga
duufsaday reerkii iyo carruurtii, waxaa soo xiray shirqoolkaas Cabdiqaasim.
Waxaa reerkii iyo carruurtii lagu harqiyey dhaqaale aad u fara badan, si
Caydiid reerkiisa loogu diro. Markii uu xabsiga ka soo baxay ayuu la kulmay
carruutiisii, oo guulwade Siyaad qaadaysa. Maxamed Siyaad ma booqan jirin
carruuta Caydiid, laakiin waxuu lacag joogtaa ugu dhiibi jirey saraakiil ay
qaraabo ahaayeen, waana kuwa Janaraal Caydiid dugsigii ka saaray. Kolkii
xabsiga laga soo daayay ayaa waxaa lagu sii wadey dibindaabyadii. Maxamed
Siyaad inta uu ka naxay ayuu damcay in uu iska cafiyo, laakiin Cabdiqaasim
Salaad Xassan ayaa qaadan waayey arrinka madaxweynuhu maleegayo, waxuuna u
arkay in aabbe Siyaad balintii ay ku kala saxiixdeen guriga bah Khadiijo uu ka
baxay. Maxamed Siyaad wuxuu gartay in uu balan galay ka dibna silicii iyo
bahdilkii ayuu u laba jibaarey Caydiid.
Dadka waxmagartadaa waxaa ka dhaadhacsan in Maxamed Siyaad
dadka silcinayey, laakiin runtu waxay tahay qof kastaa waxuu gadanayey
walaakiis. Haddii qofku soo jaajuuso qof qabiil kalaa, waxaan ka hari jirin
faqriga iyo gaajada, laakiin markii qofku ina adeerkiis war ka soo qaado, waxuu
xoori jirey dhiisha faqriga.
Xabsigii dheeraa ka dib hal mar ayuu Caydiid ku sigtay in la
xiro. Markaas labaad waxaa dad ay qaraabo yihiin ku soo jaajuuseen in uu
dhageysto raadiyihii Kulmis. Waxuu aad u jeclaa tix
Khaliif Shiikh Maxamuud si fiican ugu luuqaynayey, oo ka turjumaysey
sida Siyaad reeka Cabdiqaasim iyo Caydiid ka dhasheen u maamulayey.
Waraaq uu Janaraal Caydiid u diray saaxiibkiis Cabdullahi
Yuusuf Axmed ayaa sawir fiican ka bixinaysa waxii uu xiligii Siyaad iyo
Cabdiqaasim bahdilayeen soo maray waxuuna ku yiri: