Mira Saaran Geed Faasid Ah
Mirihiina Ha U Daadina
Abdallah Moallim Maxamud
Moallem10@hotmail.com
Faafin: May 3, 2003
Gobalka Banaadir maamul ha loo sameeyo,dekada iyo garoonka diyaaradahana ha la
furo waa hadal beryahaanba halhays u ahaa ragga isku haayo gacan ku haynta
arrimaha gobalka Banaadir gaar ahaan iyo maareynta arrimaha Soomaaliyeed guud
ahaan.
waa mid aad u fiican in la helo nabad ka dilaacdo gobalka banaadir, dadweynaha
reer Muqdishana u horseedo maamul cadaalad ku dhisan , xasilooni iyo deganaan
albaabada u furto ilihi dhaqaalaha ee magaalada Muqdisho iyo gobalka Banaadir
guud ahaan .
laakiin taa ka hor waxaa jawaab cad in laga baxsho u baahan
1)Maamul dhexe oo magaalada Muqdisho yeelato ma
ku imaan karaa gacanta gacan ku dhiigle dowr weyn ka qaatay burburinta
magaaladaas, dilida xaq la'aan dadkeeda ,boobka hantidi waddanka iyo dadweynaha,
dhaca beerihi iyo guryihi dadweynaha Soomaaliyeed guud ahaan iyo gaar ahaan
dadka asal ahaan ka soo jeedo deegaanka gobalka Banaadir?
2)Maamul ay yeelato Muqdisho ma ku imaan karaa
gacanta dowlad ku sheega uu madaxda ka yahay hogaamiyaha kooxda Carta?
Inta aanan u guda gelin ka jawaabida su'aalaha
aan kor ku soo xusay waxaan rabaa in aan farta ku fiiqo Shirki Carta ee laba
sano ka hor lagu qabtay degmada Carta ee Dalka Jabuuti iyo shirweynaha hadda uga
socdo kooxda Mbagathi magaalada Mbagathi ee dalka Kenya , kooxda Carta waa
bukaan socod sariir saaran haddana ku howlan in loo kordhiyo muddada ku
jiritaanka isbitaalka , kooxda Mbagathina waa bukaan socod dadaal ugu jiro in ay
sariir ka helaan isbitaalka ay ku jirto kooxda Carta , bogsiinadoodana rajo
lagama qabo ilayn kooxaha soomaalida geddigood boogta ku taal daawadeeda waxaay
ku jirtaa hogaamiyayaasha Somaaliyeed oo dhinacooda ka timaado daacadnimo iyo
dhaqan ka tarjumayo u baahnaashada in ay Soomaaliya ka ambaqaado dowlad mideyso
madaxda ,dadweynaha ,dhaqaalaha iyo siyaasada Soomaaliyeed iyo in dowladaha
deriska la ah Soomaaliya iyo kuwa danaha ka leh faraha kala baxaan arrimaha
gudaha ee Soomaaliya taana waxaay ku imaan kartaa oo kaliya hogaamiyaasha
xiriirka la leh dowladahaas oo garto in aynan jirin cid gaarsiin karto hogaanka
sare ee dalka Soomaaliya iyada oo ka timaado dadweynaha Soomaaliyeed oo kaliya
maahine..
Aan u noqono ka jawaabida maamul ay yeelato
magaalada Muqdisho ma ku imaan karaa talooyinka xubnaha aan kor ku soo xusnay oo
geddigoodba ku nool riyo dhalanteed ah ee laga soo min guurshay kitaabki macalin
Siyaad ee hordhaciisa ahaa qeybi ee xukun .
1) Marnaba ha filan, taladana ha ku darsan
nabad iyo guul laga soo hooyo dadaalka loogu jiro maamul u sameynta magaalada
Muqisho kol haddii u xubin ka yahay dadaalkaas gacan ku dhiigle aan aqoon u
lahayn diinka uu haysto iyo dhaqanka uu ku abtirsado amaba aan ixtiraam u heyn
labadaba ,waxaa hubaal ah in ay ceeb ,lama maqal iyo lama arag nagu tahay waa
haddii aan nahay reer Banaadir in aan ka dhur sugno nabad ka curato olalaha
nabad doonka ee magaalada Muqdisho laga wado iyada oo uu ka mid yahay ragga u
olaleynayo arrintaas ninki burbriyay guulihi laga gaaray kacdoonki shacbiga
Somaaliyeed ee 1990 lagaga eryay waddankeena dowladi kali taliska ahayd oo uu
hogaaminayay madaweyne Maxamed Siyaad Barre ,ninki kala daadshay maamulki
Jananki hogaamiyaha u ahaa isaga oo ku diidan garashada uu jannanki gartay in uu
ku fashilmay gacan ku dhigida magaalada Muqdisho isaga oo adeegsanayo xoog
Qabiil ,ninkan oo aan ka qaan gaarin xagga maskaxda welina aaminsan in
Soomaaliya lagu xukumi karo tabihi Maxamed Siyaad iyo qabiil kaliya in uu
gacanta ku dhigo halbowlaha maamulka dhexe ee Soomaaliya, ninkan isaga ah oo
maalkiisa qeyb ka mid ah uu ka yimaado beero mukhadaraad oo uu ku leeyahay
koofurta dalka waa sida ay sheegaan ilo lagu tilmaamay xog'ogaal,ninkan isaga ah
oo gobalka Mudug ku dhashay una dhashay mar walbana ku hadaaqo haddii aan nahay
reer banaadir si xishood la'aan ah oo qaawan ama daryeelid la'aan gobalki uu ku
dhashay oo xushmo gaar ah in uu siiyo ay isaga ka mudnayd iyo in uu maanka ku
haayo ,dadaalna u galo maamul u sameynta Mudug iyo Galgaduud halka uu ku dan
seegay ku taagnaashada raad lagu wiil iyo walaal waayay gaaridiisana ay tahay
riyo xalay ku dhaaftay, ninkan isaga ah oo xubin ka noqday tiro iyo dhowr urur
sidi USC,SNA,SRRC ,SRRC nekuru,G8 iwm mid welibana ay tahay danta uu ugu jiro
dana qalafsan iyo la dagaalanka wixi uu u arko in ay ka baxsan yihiin riyo uu ku
riyooday 1990 marki la eryay kaliye taliye Siyaad, waxaa iyadana arrin lala
yaaba ah in uu ninkan iyo mooryaantiisa ay muqdisho ka joogaan meel aan ka
badnayn hal kilometer oo dherer ah ama inta u dhexeyso km4 iyo km5 haddana ay
hawo kaga jirto in ay hoos yimaadaan dadweynaha reer muqdisho oo leh xadaarad
soo jireen ah kuna nool dhul aad u baaxad weyn kana hortagay boobki uu la
maaganaa deegaankooda 1990 iyaga oo ka tabar yar xaalka ay maanta ku sugan
yihiin, waxaa iyadana tala xumo nagu raagtay ah sugitaanka nabad ka curato
magaalada muqdisho kuna timaado howl uu gacan ku leeyahay nin ay ku kulmeen
sifooyinkaas xun oo dhan iyo kuwa kale oo aan lagu soo koobi Karin maqaal kaliya.
2)Waa ka daran oo dibi dhal waana arrin aan loo
fadhin in ay guul ka soo hoyato dadaalka loogu jiro maamul u sameynta magaalada
Muqdisho iyada oo uu gacan ku leeyahay dadaalka loogu jiro nabadeynta deegaanka
gobalka Banaadir iyo magaalada Muqdisho nin isaga badanaaba halhayskiisa yahay
kolki uu khudbadaynayo aayada Qura'aan iyo axaadiista nabigeena suubinaa nabad
korkiisa ha ahaatee haddana ficilkiisa yahay duruusti uu ka bartay macalinkiisa
Siyaad oo ah qeybi oo xukun, nin dadweynaha marki uu la hadlaayo ku canaanto
fuliya cahdiga aad gasheen haddana isaga uga hormaro jebinta cahdiga, ninkaas
isaga ah ma jeclo in la iska weydiiyo xoolihi lagu soo xera galshay baryo iyo
magaca dadweynaha uu ku doodayo in uu madaxweyna u yahay , ninkaas isaga ah mar
walbo wuxuu hadal hayaa in uu ka shaqeeyo dib u heshiisiinta Soomaali weyn
welina lama haayo isaga oo arrintaas kala kulmay hogaamiyayaasha hubeysan ee
Soomaaliyeed marka laga reebo xigtadiisa hoose, Cusmaan Caato,Qanyare, Aadan
Madoobe iyo xaabsade muddadi ay kooxdiisa soo doorteen ilaa haddeer, waxaa
intaas u dheer in uu ka shaqeeyo sidi uu u fashilin lahaa shirweynaha hadda uga
socdo kooxda Mbagathi dalka Kenya oo aan isaga ka duwanayn kii kooxda carta
xagga damaca gacan ku dhigida hogaanka Somaaliyeed iyo hantidooda,waxaa iyadana
aan arrin lala yaaba ahayn in hogaamiyaha kooxda carta geed dheer iyo geed
gaaban u fuulo beryahan la kulanka koox uu isaga hadda ka hor ku tilmaamay in ay
yihiin dagaal oogayaal isaga oo doonayo in ay raggan dowr ka ciyaaraan
fashilinta shirweynaha kooxda Mbagathi uga socdo dalka Kenya si ay ugu
sahlanaato in uu muddo kale iyo magaca madaxweyne ka iibsado barlamaan ku sheega
kooxda carta .
Maqaal kaliya lagumo soo koobi karo danaha
guracan oo ay u shaqeeyaan shaqsiyaad badan oo ka mid ah ragga u olaleynayo
maamul u sameynta magaalada Muqdisho iyo furitaanka dekadda iyo garoonka
diyaaradaha magaalada Muqdisho ,waxaasa hubaal ah nabad ka curato Muqdisho in ay
ku jirto in meel kaliya lagu soo ururiyo miraha ku jiro guntiga hogaamiyayaasha
u dhashay gobalka banadir halka uu mirahaas mid waliba oo iyaga ka mid ah u
daadin lahaa miro saaran geed Faasid ah ama ku jiro gacanta kuwa abaabulayo
qoditaanka godki lagu duugi lahaa hogaamiyaashan deegaanka u dhashay.
Soomali weyn nabadeeda qeyb weyn oo ka mid ah
waxaa laf dhuunta ku taagan ku noqday magaalada Muqdisho ,magaalada Muqdishana
maamul iyo nabad ay ku nasato kagana baxdo dhibaatada ay la dul joogaan gacan ku
dhiiglayaal aynan danahooda dhaafsiisnayn u adeegida dan shaqsi iyo qabiil been
ah oo lagu habar kacsado waxaay ku imaan kartaa midnamada hogaamiyayaasha
siyaasada, aqoonyahanka ,culaamaaudiinka iyo oday dhaqmeedka u dhashay deegaanka
Banaadir iyo inti garaneyso qiimaha ay leedahay nabad kuwada noolaasho iyo in uu
ilaaheey towfiiqda waafajiyo.
Nin lagu seexdow ha seexan soo jeed oo ha seexan.
Abdallah Moallim Maxamud
Moallem10@hotmail.com
May 3, 2003
Afeef: Aragtida qoraalkan waa mid u gaar ah
qoraaga
Qoraaladii hore ee
Moallem.... Guji
Kulaabo Bogga
Hore....
|