Dalka Soomaaliya wuxuu xorriyaddii qaatay 1960.kii, halka Kenya ay xorriiyadda qaadatay 1963.kii, Soomaaliya tirada dad ee ku nool waxaa lagu qiyaasaa 8.Milyan, halka Kenya ay ku noolyihin dad lagu qiyaasay 30.Milyan, Soomaaliya waxaa ku nool hal qowmiyad oo isku isir ah, halka Kenya ay ku noolyihiin Tobaneeyo Qawmiyadood oo kala isir ah, Soomaaliya waxaa looga hadlaa hal af loo la yiraahdo Af-Soomali, halka Kenya ay qawmiyad waliba leedahay af u gaara, Sawaaxiliguna yahay luqad goboleed ay wadagaan ilaa 7 Dal oo ka tirsan Afrika. Soomaalidu waxay haysataa hal Diin oo ah Diinta Islaamka iyagoo ka sii wada ah Sunniyin haysata Mad-habta Shaaficiyada, halka Kenya laga haysto inta badan labada Diimood ee kala ah Kiristan-ka iyo Islaam-ka, kuwa Kiristan-ka haysta waxay u kala baxayaan qaybaha Kiristan-ka u sii kala baxo, sidoo kale kuwa Islaam-ka haystana ay kala yihiin Shiico iyo Sunni, oo ay waliba mid walba goonidooda u sii kala sarifanto, walow Sunnigu badan yahay, Shiicaduna ay gacanta ku hayso dhaqaalaha, waxaa taa ka sii daran Kenya waxaa laga helayaa wax allaala iyo wixii qaatay magaca Diimeed kuwa ugu xoogga badan, sida Siinga-Siingaha, iyo kuwa Sheydaanka caabuda, Soomaalidu bulsho ahaan waa dad isku xiran oo is taakuleeya, halka Kenyaanku aysan saas ahayn oo qof waliba uu ku xisaabtamo xooggiisa iyo xeeladdiisa.

  (qoraalka oo dhan

       

Munaasabadii xil wareejinta kenya siday u dhacday? Madaxweynaha Cusub Mwai kibaki oo la dhaariyey GUJI...  »»Isu soo bixii dadweynaha ee Uhuru Park.. GUJI... »»Taariikh kooban ee Madaxweynaha Cusub GUJI....   »»Kenya oo ka gudubtey Nidaamkii Halka Xisbi GUJI.... 30/12

Intii ay xornimada haysteen shacabka Kenya meel dunida ka mid ah xabad u ma ridin, cidna col lama noqon Siyaasad ahaan iyo dad ahaanba, ciidankoodu meelna uma qalab qaadan si uu ugu duulo, halka Soomaaliya ay col la tahay dowladda dariska la’ah ee Itoobiya oo ay la gashay dagallo aad loogu hoobtay, Taariikhda Siyaasadeed ee Kenya laguma hayo xisbi inta dibada u baxay dhagax usoo tuuray dhincii uu ku yaalay aqalkii uu daganaa, halka Soomaaliya askarigii caroodaba uu madfaca ku bilaabo gurgii uu ka soo guuray, xubin firfircoon oo ka mid ah Axsaabta is bahasytay  Narck ee hadda la wareegay talada dalka Kenay ayaa maalin isagoo la hadlaya taageera-yaashiisa ku khud-badeeyey (WAXAAN COLKA LA NAHAY MA’AHAN DAARAHA DHAADHEER EE KU YAALA NEYROBI EE WAXAAN DIIDANAHAY SIYAASADA MADAXWEYNE MOY), hadalka saas u miisaaman wali maka maqashay madaxda Siyaasada ee Soomaaliya!!.

Su’aasha isweydiinta mudan waxa weeye haddii Kenya iyo Soomaaliya uu jiro farqiyada intaa le’eg, oo waliba ay Kenya u dheertahay in aysan haysanin dhamaan arimaha loo yaqaan iney sahlaan midowga umadeed oo ah fursadaha ay Soomaalidu haysato, maxaa u sabab ah in xukunka Kenya si sahala la isugu wareejiyo Soomaaliyana lagu heshiin la’yahay ninkii dadka xukumi lahaa? Adiga akhristaha ah aan ku daayo ka jawaabida su’aashaa.

Xisbiga Kanu wuxuu hayey talada dalkan Kenya 39.sano oo xiriir ah, 24.sano oo ka mid ah waxaa dalka u talinayey Madaxweyne Moy, oo hadda isugu aruuray inuu sameysto Hay’ad ka shaqaysa Nabadda Qaarada Afrika, dowladda cusub iyadu qudheeda waxay ka kooban tahay urururo is xulufeystay oo ku heshiiyey sidii ay Kaanuu uga qaadi lahaayeen talada dalka, “Rayle Odhinga” oo lagu tilmaamo inuu yahay Injineerka dhisay xisbiyadii mucaaradka ahaa ee midoobay, horayna isugu soo taagi jiray tartanka jagada Madax-tinimada, ayaa hadda wuxuu ku qancay inuu noqdo Wasiirka Hawlaha guud ee dowladan cusub.

Kibakki ilaa laba jeer buu waayey jagada Madaxti-nimada oo uu kaga badiyey “Moy” laakin hub ma doonan ee jidkii Dimuqraadiyada ayuu sii hayey, laguma hayo Taariikh Siyaasa-deedka Kenya nin inta mucaarad noqday doontay qori uu ku ciil baxo, waxaa maalin dhawayd lagu soo daabacday Jariiddada ugu magaca dheer Kenya ee “Dail Nation” sawir nin isagu mucaarad ku ahaa “Moy” oo mucarad-nimadiisa ku muujiyey ballan uu ku qaaday inuusan timihiisa jarin ilaa xukunka uu ka dagayo “Moy” nikaasi waxaa la soo sawiray isagoo madaxii iska xiiraya oo leh hadaan xor noqday.

Makugu soo dhacaysaa in Siyaasi Soomaali ah uu keeni karo caqligaas, oo uusan ku fakarin inuu xabad rido ee uu cudud ka dhigto inuu jirkiisa ku muujiyo collaadda uu u hayo maamulka dalkiisa,

Soomaalidu hadaba ma dad ka aqoon yarbaa Kenyaanka? Madad aan wadaniyiin hayan baa? Madad khayraad badanbaa oo  ku heshiin la’ khayraadka dalkoodaa? Maxay ku dhacday in Siyaasiyiinta Soomaalida oo fadhiya Eldoret laga kari la’yahay Madaxweyne la idin kaga keeni maayo dibaddee adinku iska soo dhexsaara ninkii idiin noqon lahaa! Anigu mar baan u maleeyey isku soo aadinta shirka Soomaalida iyo doorashoonika Kenya in la is yiri bal Qabqablayaashan intaasoo shir baan u qabanay wax ka soo naasa cadaan waaye, bal iney garasho leeyihiin aan tusno sida dalka ku dhagan xukunka la isaga tanaasulayo iyagoo waliba is jiijiid ku jira, illeen horaa loo yiri Doqonta kolka hore usha agteeda ku dhufo haddey ku garan weysana iyada ku dhufo, laakin hadda waxaa muuqata markii usha lagu dhuftayna iney garan waayeen, marka adiga akhrinaya qormadan u raadi Siyaasiyiinta Soomaalida magac kale oo aan doqon ahayn ood u bixiso hadaad u heleyso maahmaah kalana weyba fiicnaan lahayd.

Tolow 25.ka hogaamiye kooxeed ee hadda ku shirsan Eldoret maka tusaale qaadan karaan Xisbiga Narck oo ah xisbiga hadda haya talada dalka Kenaya, kana koobanaa in kabadan ilaa16.xisbi, oo ku heshiiyey iney Kibakki u doortaan Musharraxoodii Madaxweynenimo, waxaa ka mid ah laba hogaamiye xisbi oo dorashooyinkii hore isu soo taagay tartana Madaxtinimada oo kala, “Rayla Odhinga” oo hadda ah Wasiirka Hawlaa guud, iyo “Ngilu” oo hadda ah Wasiiradda Caafimaaka, sidoo kale waxaa ka mid ah Madaxweyne ku xigeenkii “Moy” Pofer “Jorj Saytooti”, oo hadda ah Wasiirka Waxbarashada,

Sidaad la socto kooxaha ka badan 25.ka ee ka qayb qaadanay shirka Eldoret badan-kood xoog iyo xiniin ayey ku soo baxeen, hadba siday u kala dil badnaayeen ayey isu kala xijinayaan qabashada jagada Madaxwene ee ay yeelan doonto mustaqbal dhaw hadduu ilaahay yiraahdo Soomaaliya. Jabahadaha hadda ku shirsan Eldoret ee tirooda dhaafeyso 25.ka qaar baan haddii la yiraahdo kaalay saakay Madaxweyne noqo, aanan ka garaneyn shaqada Madaxwene-nimada marka laga reebo in Madaxweynuhu yahay jagada ugu sareyso maamulka dowladeed, ninbaa laga sheegay inuu yiri [anigu Wasiir shaqadiis ma’qaan laakin haddii Madaxweyne la iga dhigo waan wadi lahaa!] Wali ma maqashay xulufo hebel baa isku afgatay in hebal uu noqdo ninka ay u doonayaan Madaxweynaha Soomaaliya, xitaa waxay ku heshiin waayeen ninkii guddoomiyaha u noqon lahaa, waatey keeneen fikrada ah  guddoomiyaha xilligan ama gudoomiyaha wareegga.

Taas waxaa ka sii qosol badan, “LAGUDOOMIYE”, sidii ay dheheen markii ay dhisayeen maamulkii Gobolka Banadir 98.kii oo Cali Mahdi iyo Xuseen Caydiid ay qaateen jagada ah LAGUDOOMIYE, waxay diidayaan erayga gudoomiye inuu mid ka mid ah yeesho, Ninbaa markuu maqlay LAGUDOOMIYE ku sheekeeyey in xalkii Soomaaliya soo dhawaaday maxaa yeelay buu yiri, jagaba la waayi maayo, waxa! an sameyneynaa sida tan. LA-MADXWEYNE, LA-WASIIR, LA-AGAASIME, LA-MUDANE BAARLAMAAN, LA-LATALIYE, LA-DUQMAGAALO, LA-SAFIIR, LA-JANARAAL, LA-GAASHAANLE, LA-KABTANLE, LA-BARASAAB, LA-XOGHAYE, i.w.m. adigu iska wad, ma u maleyneysaa iney isku ogolaan lahaayeen iydoo ay naftu ku jirto hebal waa Madaxweyne, waa tii laga sheegay Hogaamiye Soomaaliyeed CADKANOW KU CUNAY AMA KU CIIDEEYEY. 

Xuseen Caydiid oo kamid ah Hogaamiye-yaasha ka qayb qaadanaya shirka Eldoret ayaan kula hadlay khadka Telefanka su’aashii aan weydiiyey waxay ahayd ( hadaad tihiin Siyaasiyiinta Soomaaliyeed ee ku shirsan Eldoret maxaad ka faa’iideen is badalka siyaasadeed ee adinkoo jooga ka dhacay dalka Kenya) jawabtii uu isiiyeyna waatan, { Eldoret intaan ku shirsaneyn waxaan rajeyneynaa in aan dowlad Soomaaliyeed ku dhisanno, annagoo ka soo qalin jabin doonna Iskuulka Dimuqraa-diyadeed ee aanu ka galnay Eldoret, is badalkii Siyaasadeed ee ka dhacay Kenya waxaan ka faa’iidi karnaa inaan ku dayano oo aan tubtooda raacno, run ahaantiina casharka aan ku dhiganay halkan Soomaaliya ayaan geyn doonna}. Waxaan isku dayey inaan la xiriiro qaar kale oo ka mid ah madaxda kooxaha Soomalida ee jooga Eldoret waase ii suuroobi weyday inaan helo. Wakhtiga ayaa ka jawaabi doona in Iskuulka Eldoret laga furay fasaladiisa ay soo gali jireen madaxda kale ee kooxaha Soomaalida, aan ku weydiiso su’aal ah, [Mustaqbalka soo socda maka rajo qabtaa inaad aragto Qabqablayaashii Soomaaliya oo sharaf u arkay in loogu yeero Wasiir hebel, halka ay hadda ku faraxsan-yihiin in loogu yeero Dagaal-oge!]. Anigu kama rajo qabo, Rabise isagaa awood leh oo ka dhigi kara. 

Fahad Yaasiin Xaaji Daahir
editor@somalitalk.com 

I  I  D  H  E  H

January 10, 2003 

FAALADII AL-HASSANI: ARIMAHA QOYSKA
Dumarka oo ka soo taagan guurka faraha badan! GUJI.. 2/1/3  

ITAXAADKA SOOMAALIYA
Waa faallo & Baaritaan muddo dheer qaatay oo kusaabsan Itaxaadka Soomaaliya, Muxuu ahaan jiray, aragtida Caalamku ka qabo, aragtida siyaasiyiinta Soomaalida,  Hadda iyo... GUJI.. 27/12

com