Waxaan la wada soconaa in urur goboleedka IGAD uu hadda ku gudajiro qaban-qaabada qorshe maqaar-saar ah oo la sheegay in xal loogu raadinayo mushkiladda Soomaaliya. Urur goboleedka oo ka lexday cadaaladda , sinnaanta iyo karaamada ummaddaha ay leyahiin ayago donayo in ay bah dilaan Qowmiyad Facweeyn., kuna tilmaamay dad tira yar aanan leheyn dhul, iyo magac toona taasoo ka fog xaqiiqada dhabta ah,. sabibi kartana in Qowmiyada Banaadiriga qaadacdo oo ayan ka qeyb qadan shirka dib u hashiisinta Soomaaliyeed loo mudeeysan yahay 15. 10. 2002 in lagu Qabto ELDORED ee Dalka Keenya, hadii uruka Igad ku adkeysto erreyga "others" inuu Banadiriga wax ugu qeybiyo, jabaabteedu way iska cadahay, waana sida aan kor kusoo sheegnay.

I  I  D  H  E  H

Runtii waa arrin muhiim ah oo waajib ku ah qof kasta oo Soomaali ah inuu soo dhaweeyo,gacan xoog lehna ka gaysto wixii maslaxad ah ee loogu danaynayo dalka iyo dadka; Balse Su'aasha isweydiinta mudan waxay tahay dadaalka iyo xusul-duubka ay wadaan qaar ka mid ah Dawladaha ku Bahoobay Ururka IGAD,ma dan guud oo Soomaaliyeed wax loo wado waaye?..mase caadifad..................?.

Soomaalida been waa sheegtaa lakiin been ma ku maah-maahdo, waxaana jirta murti dhahaysa: (1) Qofkii saacad ku baran waysid,sanad ma ku Baratid. (2) Abeeso wax kale ma dhasho Abeeso mahine,waxaan ula jeedaa, Dawladaha hor-muudka ka ah Qorshaha IGAD waxay gacan ku lahaayeen dumintii halkii Darbi ee ka harsanaa dhismahii Dalka Soomaaliya uuna sabab u ahaa:

(a) Shirqoolkii (1991) markii Jabuuti lagu magacaabay Dawlad aan loo dhammayn,meeshii horta heshiin laga dhex dhalin lahaa ummadda isgumaadaysay,lana joojin lahaa dhiigga qulqulaayay.

(b) Shirqoolkii(2000) ee Carta, laguna dhisay maamul macmal ah, kaas oo dhibaatadii hortaba ka jirtay Soomaaliya kusii shubay (Batrool) sii uu usii hurto,waxaana taasi tusaalo u ah in laga horistaagay gobalada dalka inay helan madax-banaani hoosaadkooda (Regional Autonomy) laguna haayo tahdiid iyo awood sheegasho aan geed loogu soo gaban; kuwii horay u dhisnaana lagu hawl-jiro sidii lo kala daadin lahaa arintaas oo sii durjinaysa wixii xal nabadeed ee la gaari lahaa.

Shirkii Carta ee (2000), waxaan ogsoon nahay in xubno ka socday Qoomiyadda Nabadda jecel ee Reer Banaadiriga ay si cad uga soo hor-jeesteen sidii qaabka darneyd ee wax lo qeybinaayay, ayago ku adkeystay in qowmiyad kasta oo Soomaali ah ay xaqeeda hesho, natiijadiina waxay noqotay in shirkii dibadda looga saaro oo xataa naftoodii qatar ku gashay kadib markii afduub ahaan logu soo qaaday xamar hase-yeeshe nasiib wanaag ay ku fakaden badbaada Alle ayadoo Dawladda Soomaaliland ciidamadeedu uso gurmadeen markii ay dayuradii ku hakatay Hargeeysa . War laqabo xiiso malaha, arrintaasna waa lala wada socdaa..

Waxaan rabaa in aan halkaan ka caddeeyo Ujeedada maqaalkayga kuna saabsan warka la isla dhex-maraayo lagana helay ilo lagu kal soonaan karo ee IGAD oo sheegayo sida loo qaybsanaayo saamiyada ergooyinka ka qeybgalaya shirka oo lo qondeeyay (4) qeeybood iyo inta kale(others) taasoo aan Banaadiri ahaan ka biyo-diidsanahay waana runahaantii arrin laga xumaado, in ay madaxdii lo xilsaaray arrimaha Soomaaliya .kasoo yeero erreyga dad badan ka caresiyay ee (others) kaasoo qilaafsan Baaqii caalamiga ee xuquuqda aadamiga, (article2) wuxuu tilmamaya sidan: muwadaniinta waxaa kale oo aan lagu sameyn-karin kale soocid ku salaysan arrimaha siyaasadeed, xukun ama xaal caalami ee uu ku sugan yahay,dhulka ama dalka uu dhashay.

Waxaa wax laga xanuunsada ah erey-bixintaas qaladka iyo yasidda ku saleysan ee"others" oo aan markasto ku aragno qoraalada shirarka soomaaliyeed ee waqtiyadaan danbe laga soo bilaawo 1991dii, yaase loola jeedaa?.jabaabta way iska caddahay: Waa aniga (Macaani), adiga (Muunye), isaga (Makaran) iwm, taasina waxay ku timid mar hadin gamcaha dhiig la galiweyney, wax dhici weynay, wax kufsan weynay, Bulshada qiimo maku lihin oo wax ixtiraam ah iyo qadarin ma mudnin..

Ugu dambayntii,waxaan dawladaha dimuqraadiga jecel, ururada caalamiga ee xuquuqda aadamiga, Jaamacadda Carabta, IGAD, Midowga Afrika, Midowga Yurub iyo Marekanka, ugu baaqeynaa kana codsaneynaa marka hore laga saaro ereyga "others" in la dhowro xuquuqda qowmiyadaha an hubeysneyn ee ku dulman dhulkoodii hooyo ee Soomaaliya uguna horreyso Bah-weeynta Reer Banaadiriga oo la siiyo Mudnaanta kowaad laguna abaal mariyo Saami qimo gal ah oo ay ku muteysatay nabad jaceelka,daris wanaagga iyo ilaalinta xuquuqda aadamiga. Arrimahaas oo dalka soomaaliya waqtigaan la joogo ka noqday kuwo la iska ilaaway oon laga hadlinba.

Wa billaahi towfiiq.

Abdulkadir Xaaji Suufi ( Muriidi golf )

Gudd. ku-xigeenka Ururka Siyaasiga Banaadiriga SANU

E-mailto: muriidigulf@hotmail.com 

..... Qoraalkii Hore ee SANU --- GUJI HALKAN 

Oct 10, 2002

com

KALFADHIGA ISLAAMIGA EE 5AAD

QURBAHA IYO SOOMAALIDA 10 SANO KA DIB

Sat October 12, 2002
11:00 AM –8:00 Pm
202 Mont petit
125 University St 
(Ottawa University)

Faahfaahinta - GUJI...  

  Muslimiinta Ethiopia oo Caawimo Geysanaya  

I I D H E H