Walaalayaal, siyaasiyiinta, Oday
Dhaqameedyada, Aqqoonyahanada, Haweenka iyo dhalinyarada Hawiyoow, waxaan
idinka codsanyaa inaad hoos u eegtaan halka maanta aad ku sugan tihiin,
inaad is xisaabisaan, inaad is waansataan, inaad is wacdisaan, inaad is
canaanataan, inaad ducaysataan waa lagama maarmaan. Waxaa hubaal ah in
qabiilka Hawiye oo ah qabiil aad u balaaran uu gacanta ku dhigi karo inta
yar ee fara ku tiriska ah ee magac xumada iyo sumcad darada u soo jiidday
qabiilka Hawiye, dhibaato joogta ahna ku haya dadka Hawiye naf ahaantooda
iyo qabiilada kale ee la nool.
Walaalayaal maanta ummaddii Soomaaliyeed ee
kale iyo adduunyadiiba waxay soo eegaysaa dhinaciina waa Muqdisho e, waxaa
la is waydiinayaa goorma ayay Xamar nabad noqon, goorma ayaa Xamar la isugu
imaan doonaa, goorma ayaa Xamar, qashinka dhooban laga nadiifin doonaa..?
goorma ayaa Xamar dekeddii iyo garoonkii diyaaradaha loo furi doonaa….Goorma…..goorma…goorma
iyo waqatigee..?. 12 sano wax ka badan oo silic lagu sii jiro waxay u
muuqataa halla Bas beelo yaysan cidina soo harin… taasina talo maaha
caqlina maaha.
Walaalayaal, bal u fiirsada marka laga soo
tago Soomaalida inteeda kale idinka Hawiye ahaan, bal fiirya caruurtiinii
cudurada haya, shubanka, nafaqo darada, TB-da iyo cudurada kale ee ka
dhashay qashinka dhooban hareerihiina, bal u fiirsada wax barasho la’aanta
haysata caruurtiina, bal u fiirsada, dhalinyaradiina ku naafowday dagaalada,
bal u fiirsada shirqoolka iyo dilka aad isku haysaan, bal u fiirsada dhacca
iyo xabadaha maalin walba lagu furayo goobaha dadku u badan yihiin sida
suuqyada, qoys walba oo Xamar ku nool maanta ugu yaraan labo ama sadex
xubnood oo qoyskiisa ka mid ah ayaa ku waxyeeloobay xabado la iska riday ama
cid kale loo waday.. bal u fiirsada….bal u fiirsada u fiirsada….oo is
furdaamiya.
Walaalayaal Hawiyoow, Muqdisho waa magaalo
wayn waxaa ku nool ilaa 2,000,000 oo ruux sida qiyaastu tahay, intaas oo dad
ah oo sama wadayaal ka buuxaan waxaa dhibaato ku haya oo kaliya ilaa 4 ama 5
hoggaamiye kooxeed oo malayshiyada ka amar qaadataana aysan ka badnaan karin
isku darkooda ugu badnaan 1000 nin, hadaba inta kale ee soo hartay miyaysan
gacmaha qaban karin raggan 12-ka sano iyo ka badan dhibaatada ku haya dadka
Hawiye.
Waalaalayaal haddii dawlad la waayo, waxaa
lagama maarmaan ah in aad gobolka Benaadir maamul dhab ah u samaysaan,
Muqdisho oo nabad waarta laga helo, magaca Ilaahay ayaan ku dhaartaye waxay
noqon doontaa Janadii Adduunka, wabiga, badda, xoolaha iyo dhulbeereedka ku
meegaarsan Muqdisho ayaa ka dhigaya magaalo aad u macaan oo lagu noolaan
karo. Haddii xaafadaha Muqdisho ay xaafad walba kaligeed is xilqaanto sidii
ammaanka loo sugi lahaa waxaan qabaa in nabaddu ka soo rayn doonto.
Hadda waxaa ka soo yeeray hogaamiye kooxedyadii Hawiye hadal wanaagsan Allow Run Ka Dhig.! Waxay yiraahdeen
waxaanu furaynaa dekedda iyo gegida diyaaradaha, sidaa haddii ay yeelaan waa
Ilaahay mahaddii, waxaana loo baahan yahay in Culumaa’udiinka Hawiye,
Aqqoonyahanada, hoggaamiyayaasha dhaqanka, dumarka, siyaasiyiinta iyo
dhalinyaraduba ay kacaan oo kulamo yeeshaan ka dibna ay ka shaqeeyaan, ama
ay soo diyaariyaan sidii loo wadaagi lahaa maamulka gobolka Benaadir illaa
iyo inta laga helayo dawlad Qaran. Waxay aniga Ila tahay in xoogga la saaro
arimahan:
1- In marka hore la sameeyo gole lagu
magacaabo GOLAHA BADBAADINTA HAWIYE, golahani waxa ku wada jira dhamaan
qaybaha bulshada Hawiye oo dhan. Waxa uuna ka shaqaynayaa daminta colaadahga
dhexyaala beelaha Hawiye iyo waliba maamul u samaynta magaalada Muqdisho.
2- In Muqdisho shir loogu qabto
hoggaamiyaayaasha siyaasadda Hawiye.
3- In golaha badbaadinta Hawiye ay soo
diyaariyaan sidii hoggaamiyayaasha Hawiye iyo beelaha kale ee ku hoos nool
ay u wadaagi lahaayeen, maamulka iyo manaafacaadka Muqdisho, ka dibna loogu
sii gudbo beelaha kale ee Soomaaliyed.
4- Si loo sugo ammaanka Muqdisho, waxaa
habboon in shirkadaha Ahliga ah sida: kuwa isgaarswiinta, Internet-ka,
Iskuulada, cisbitaalada , carwooyinka, makhaayadaha dukaamada iyo goob
allaale goobtii faa’iido samaynaysa ay bixiyaan khidmad yar oo la siinayo
ciidamada sugaya ammaanka.
5- Furitaanka dekedda iyo Gegida
diyaaradaha ka dib; waxaa halkaas ka soo xeroonaya dakhli aad u balaaran,
iyadana waa in loo sameeyo nidaam, waxaan qabaa in sadex qaybood loo qaybiyo
dakhligaas marka laga saaro qarashyada ku baxaya dekedda iyo Garoonka:
a) Qaybta 1-aad ee dakhligaas waxay ku
xeroonaysaa qasnaddda gobolka Benaadir waxaana lagu qabanayaa hawlaha adeega
bulshada sida in la dayactiro waddooyinka, iskuulada, nadaafadda, iyo wax
allaale oo looga baahan yahay Muqdisho.
b) Qaybta 2-aad Waxaa mushahaar ahaan loo
siinayaa hoggaamiye kooxedyada.
c) Qaybta 3-aad waxaa loo shubayaa
maamulada degmooyinka Muqdisho, oo iyaguna ku qabsanaya hawlaha daruuriga ah
ee loo baahdo.
Qodobadaas iyo kuwo kale oo la hirgaliyo
ayay aniga ila tahay in wax looga qaban karo xaaladda murugsan ee magaalada
Muqdisho.
Hawiyaan La Haasawayaa Hadal Ku Maanshayne
Ha hanuuneen baan Is Leeyahay haatan
dabadeede
Bal In ay Heshiin Karahayaan La Hubsan
doonaaye
………………………………..
Allow Hanuunka adaa baxshee Reer Tolkay
Nabad ku Soo Hoori
Aamiiiiiiiiiiiiiiiiin.
Waxaa Qoray A. Elmi | adelmi@hotmail.com
Waxaa qoraalkaan lasoo gaarsiiyey
SomaliTalk Muqdisho
Dec 14,
2002
Afeef: aragtida qoraalka waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
WARARKA
KALE EE DECEMBER -GUJI
SEPTEMBER
| AGOOSTO | JULY
| JUNE |
MAY | APRIL
|
MARCH | FEBRAAYO
|
Janaury 2002
| Wararkii
1999-2001
com
|